Long trọng Lễ kỷ niệm 50 năm Chủ tịch Cuba Fidel Castro thăm vùng giải phóng miền Nam Việt Nam
"Cho phép tôi gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất tới Đảng, Chính phủ và nhân dân Việt Nam vì đã tổ chức thành công những ngày đáng nhớ này cũng như luôn luôn đoàn kết với đất nước chúng tôi trong những thời điểm khó khăn nhất", đồng chí Esteban Lazo Hernandez, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Cuba xúc động phát biểu tại lễ kỷ niệm.
Chiều nay (26/9), tại Nhà văn hóa trung tâm tỉnh Quảng Trị đã long trọng diễn ra Lễ kỷ niệm 50 năm Chủ tịch Cuba Fidel Castro thăm vùng giải phóng miền Nam Việt Nam.
Tham dự buổi lễ, về phía Cuba có đồng chí Esteban Lazo Hernandez, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội và các đại biểu cấp cao của nhà nước Cuba.
Về phía Việt Nam có các đồng chí Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương; Trần Thanh Mẫn, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội.
Tại buổi lễ, Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernandez bày tỏ: “Tôi rất xúc động thay mặt Bí thư thứ nhất Đảng Cộng sản Cuba và Chủ tịch nước Cộng hòa Cuba, Miguel Díaz-Canel Bermúdez, cũng như Chính phủ, Quốc hội và nhân dân Cuba tham dự kỷ niệm 50 năm chuyến thăm đầu tiên của Tổng tư lệnh Fidel Castro Ruz tới Việt Nam. Lễ kỷ niệm này cũng được tổ chức trọng thể ở đất nước chúng tôi.
Cho phép tôi gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất tới Đảng, Chính phủ và nhân dân Việt Nam vì đã tổ chức thành công những ngày đáng nhớ này cũng như luôn luôn đoàn kết với đất nước chúng tôi trong những thời điểm khó khăn nhất.
Chúng tôi vô cùng xúc động khi được thăm những nơi mà Fidel đã từng đến cùng với đồng chí Phạm Văn Đồng, trong khung cảnh biết bao trận chiến này, bất chấp những nỗ lực của các lãnh đạo Việt Nam thuyết phục Fidel vì những rủi ro mà ông có thể gặp phải. Fidel vui mừng được ôm các chiến sĩ anh hùng đã chiến đấu bằng máu và lửa, những người luôn chắc chắn giành chiến thắng và tại đây, ông nhắc lại với họ sự ủng hộ kiên định nhất, sự ngưỡng mộ và tình cảm của nhân dân Cuba.
Khi nói đến mối quan hệ anh em mẫu mực giữa Cuba và Việt Nam, một hình ảnh khiến cho điều đó trở thành bất tử: Fidel vui mừng phất cao lá cờ của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam tại Cao điểm 241, cách địch chỉ vài km. Và câu nói bất hủ: “Vì Việt Nam chúng tôi sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình”. Biểu tượng đích thực của mối quan hệ chặt chẽ đoàn kết của chúng ta”.
Theo Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernandez, Cuba, đảo quốc anh hùng, là đất nước của lòng nhân ái và ý chí tự cường. Tuy cách xa nửa vòng trái đất song quan hệ Việt Nam-Cuba luôn là mối quan hệ hữu nghị đặc biệt, thủy chung, trong sáng hiếm có trong quan hệ quốc tế, gắn kết về lý tưởng cách mạng cao đẹp; đã tạo nên sự đồng cảm, thấu hiểu và sẻ chia giữa hai dân tộc nằm ở hai nửa Đông Tây của địa cầu.
Nhắc đến Cuba, trong tâm khảm của mỗi người dân Việt Nam nói chung và người dân Quảng Trị nói riêng không bao giờ quên câu nói bất hủ của cố lãnh tụ Fidel Castro “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình!” và hình ảnh Fidel, vị lãnh đạo nước ngoài đầu tiên và duy nhất đến thăm Việt Nam và vùng giải phòng miền Nam tại Quảng Trị tháng 9/1973.
Tại buổi lễ, đồng chí Lê Quang Tùng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị nhấn mạnh: “Đây là dịp để chúng ta cùng nhau ôn lại và bày tỏ sự tri ân sâu sắc đối với Chủ tịch Fidel Castro, nhà lãnh đạo kiệt xuất của nhân dân Cuba, người bạn lớn của nhân dân Việt Nam, Người đã luôn sát cánh cùng Việt Nam nói chung, Quảng Trị nói riêng trong những năm tháng gian khổ của cuộc chiến tranh vệ quốc, cũng như công cuộc xây dựng đất nước, quê hương. Lễ kỷ niệm cũng là dịp tôn vinh và tăng cường hơn nữa mối quan hệ đoàn kết thủy chung, hữu nghị đặc biệt, hợp tác toàn diện giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam - Cuba”.
Trong suốt quãng đời hoạt động cách mạng, Chủ tịch Cuba Fidel Castro đã có gần 100 bài diễn văn đề cập đến Việt Nam, có 3 chuyến thăm lịch sử tới Việt Nam. Trong đó, chuyến thăm của Chủ tịch Fidel Castro đến Quảng Trị vào những ngày tháng 9 cách đây vừa tròn 50 năm, bất chấp mọi hiểm nguy rình rập với mong muốn được tận mắt chứng kiến cuộc chiến đấu anh dũng của quân và dân Việt Nam, đã trở thành sự kiện có ý nghĩa chính trị hết sức sâu sắc, là nguồn động viên tinh thần to lớn, tiếp thêm ý chí, sức mạnh cho quân và dân Quảng Trị cùng cả nước trong cuộc đấu tranh giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Trong những thời khắc lịch sử đó, Lãnh tụ Fidel đã đến thăm nhiều nơi vùng giải phóng tỉnh Quảng Trị khi vùng đất này vẫn còn vương mùi thuốc súng và đầy rẫy đạn bom.
Nhiều nơi Lãnh tụ Fidel đến thăm cũng chỉ cách bờ Nam sông Thạch Hãn hơn 10km, nơi đây lúc bấy giờ địch còn tạm chiếm đóng và luôn chĩa nòng pháo về phía Bắc sông Thạch Hãn. Lãnh tụ Fidel đã đi bộ từ cầu Đông Hà ngược lên phía Tây để thị sát những lô cốt, vũ khí của địch bỏ lại và chứng kiến nỗ lực của quân và dân Quảng Trị xây dựng lại quê hương sau chiến tranh. Tiếp đó, Lãnh tụ Fidel ngược lên Đường 9 đến thăm Cao điểm 241 ở xã Cam Thành, huyện Cam Lộ và Trụ sở Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam ở thị trấn Cam Lộ, huyện Cam Lộ; thăm Dốc Miếu (huyện Gio Linh) là căn cứ quân sự quan trọng của Mỹ có phòng tuyến hàng rào điện tử McNamara.
Những nơi Lãnh tụ Fidel đến, cán bộ, chiến sĩ và nhân dân Quảng Trị tiếp đón hết sức nồng nhiệt và chân thành khi xếp hàng dài, cùng những tràng vỗ tay liên hồi, rền vang đầy cảm phục. Nhân dân Quảng Trị có tình cảm và sự ngưỡng mộ đặc biệt với Lãnh tụ Fidel và Người cũng luôn nhớ về Quảng Trị.
Năm 1995, Chủ tịch Cuba Fidel Castro sang thăm lại Việt Nam, ông bày tỏ nguyện vọng được vào thăm Quảng Trị để được tận mắt chứng kiến những đổi thay trên mảnh đất đã lưu giữ nhiều kỷ niệm, nhưng vì lý do sức khỏe đã không vào được; Đoàn đại biểu tỉnh Quảng Trị thay mặt Đảng bộ, quân và dân tỉnh nhà đã ra Hà Nội gặp mặt và báo cáo tình hình với Chủ tịch Fidel.
Nhiều lần đoàn đại biểu cấp cao Đảng và Nhà nước Việt Nam sang thăm Cuba, Chủ tịch đã dành thời gian hỏi thăm về tình hình Quảng Trị; chỉ đạo Chính phủ Cuba cử chuyên gia sang giúp Quảng Trị quy hoạch du lịch đảo Cồn Cỏ và nhiều hoạt động hỗ trợ kỹ thuật, hỗ trợ vật chất khác.
Khi nghe tin Chủ tịch Fidel Castro qua đời vào ngày 4/12/2016, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Quảng Trị đã vô cùng thương tiếc, trang trọng tổ chức lễ tưởng niệm Lãnh tụ Fidel và trưng bày tập ảnh “Những khoảnh khắc của Chủ tịch Fidel trên vùng đất lửa Quảng Trị năm 1973”, thể hiện tình cảm trọn nghĩa trọn tình, luôn khắc ghi hình ảnh của một nhà lãnh đạo cách mạng huyền thoại, Người đã cùng với Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu và các đồng chí lãnh đạo thắp sáng và không ngừng bồi đắp tình hữu nghị, đoàn kết gắn bó giữa hai dân tộc Việt Nam - Cuba.
Trước đó, vào sáng cùng ngày, Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernandez, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Đoàn đại biểu cấp cao hai nước Cuba-Việt Nam, lãnh đạo tỉnh Quảng Trị đã đi thăm Di tích Quốc gia đặc biệt Đôi bờ Hiền Lương-Bến Hải, Khu Cách mạng Chính phủ lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, những nơi Lãnh tụ Fidel Castro đã từng đến.
Đoàn dâng hoa tưởng niệm tại tượng đài Lãnh tụ Fidel Castro ở công viên Fidel, TP Đông Hà, tỉnh Quảng Trị với dòng chữ “Kính viếng Tổng Tư lệnh”, đồng thời dành phút tưởng nhớ Lãnh tụ Fidel Castro. Công viên Fidel được khánh thành vào tháng 9/2018, thể hiện tình cảm yêu quý của nhân dân Quảng Trị nói riêng và người dân Việt Nam chung đối với Lãnh tụ Fidel Castro. Đối với nhân dân Quảng Trị, Công viên Fidel mang dấu ấn đặc trưng, riêng biệt, là biểu tượng của tình hữu nghị sắc son, đoàn kết, gắn bó của nhân dân hai nước Việt Nam-Cuba.
Sau lễ dâng hoa tưởng niệm, Đoàn đại biểu cấp cao hai nước Cuba và Việt Nam cũng đã trồng cây lưu niệm trong khuôn viên công viên Fidel.