Quốc hội giám sát việc quản lý thị trường bất động sản và nhà ở xã hội tại 20 bộ, ngành, địa phương
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ yêu cầu xác định rõ trọng tâm, trọng điểm từ đầu để không bị "bơi trong một rừng số liệu", đặc biệt cần gắn vào những khó khăn, vướng mắc hiện nay của thị trường nhà ở và vấn đề bất động sản...
Chiều 17/8, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về dự thảo Kế hoạch giám sát và đề cương báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về "Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023".
Trình bày Báo cáo kế hoạch chi tiết và Đề cương các báo cáo giám sát, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, Phó Trưởng Đoàn Thường trực Đoàn giám sát cho biết, mục đích của việc giám sát nhằm đánh giá một cách toàn diện, khách quan việc ban hành và tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023, từ đó, xác định nguyên nhân, chỉ rõ trách nhiệm, đề xuất các kiến nghị, giải pháp. Trong đó có việc ban hành, tổ chức thực hiện các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Đất đai (sửa đổi) được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 6.
Đối với việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản, Đoàn giám sát tập trung các nội dung: Công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành, tổ chức triển khai quản lý thị trường bất động sản; công tác quy hoạch, tình hình hoạt động của doanh nghiệp bất động sản; việc triển khai các dự án bất động sản, việc sử dụng đất để thực hiện dự án bất động sản; công tác thu hồi, đền bù, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; định giá đất, tính thu tiền sử dụng đất đối với dự án bất động sản;
Chuyển nhượng dự án bất động sản; tín dụng của thị trường bất động sản; kinh doanh dịch vụ bất động sản; công khai, minh bạch thông tin về thị trường bất động sản; điều tiết thị trường bất động sản; thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật trong hoạt động kinh doanh bất động sản; công tác tiếp nhận, thụ lý, điều tra, khởi tố, xét xử, thi hành án đối với các vụ án liên quan đến kinh doanh bất động sản...
Đối với việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển nhà ở xã hội, Đoàn giám sát sẽ giám sát các nội dung: Chương trình, kế hoạch, các hình thức phát triển nhà ở xã hội; đối tượng và điều kiện được thụ hưởng chính sách về nhà ở xã hội; quỹ đất, nguồn vốn để xây dựng nhà ở xã hội; việc thực hiện dự án xây dựng nhà ở xã hội; việc xác định giá thuê, giá thuê mua, giá bán nhà ở xã hội; nguyên tắc bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở xã hội; về quản lý, vận hành nhà ở xã hội; công tác giám sát, thanh tra, kiểm tra, giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo, kiểm toán, xử lý vi phạm...
Thời gian giám sát từ ngày 1/7/2015 đến hết ngày 31/12/2023. Đoàn giám sát dự kiến tổ chức giám sát trực tiếp tại 8 bộ, ngành, cơ quan: Bộ Xây dựng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tư pháp, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước và 12 địa phương: TP Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, TP Đà Nẵng, TP Hải Phòng, TP Cần Thơ và các tỉnh: Bình Dương, Bình Thuận, Đồng Nai, Khánh Hòa, Quảng Ninh, Bắc Ninh, Hưng Yên.
Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu 8 nội dung trọng tâm, trọng điểm mà Đoàn giám sát cần tập trung giám sát liên quan quản lý thị trường bất động sản, đó là những rủi ro mà luật cấm, liên quan đến tính chất pháp lý, quy hoạch, kế hoạch, vốn liếng, thị trường, cung - cầu... "Trong đề cương tôi thấy các đồng chí đủ hết, nhưng nên xác định trọng tâm, trọng điểm, tổ nào đi cũng phải trả lời được những câu hỏi như thế, làm rõ những vấn đề hiện nay mà luật cần tập trung sửa đổi là gì?", Chủ tịch Quốc hội lưu ý.
Theo Chủ tịch Quốc hội, Đoàn giám sát thuận lợi là có các báo cáo tổng kết và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) dự thảo kỳ thứ hai, chuẩn bị bấm nút. Tương tự, cần rà lại đối với Luật nhà ở, những điều nghiêm cấm là gì, rủi ro trong chính sách nhà ở như thế nào?
"Ý kiến đại biểu Quốc hội khác nhau, chúng ta phải trả lời được câu hỏi này. Nhiều người cho rằng, nhà ở xã hội không nên bán - mua, mà chỉ nên cho thuê, như thế mới là nhà ở xã hội và không trục lợi được chính sách, anh nào thuê hết thời hạn, trả, lại cho người khác thuê. Cũng có dư luận cho rằng, sửa luật chỉ đáp ứng nhà đầu tư là chính mà không phải cho người sử dụng, thì mục tiêu của chúng ta không phải phải có sở hữu nhà, mà phải có nơi ở, chỗ ở...", Chủ tịch Quốc hội dẫn chứng.
Đề nghị Đoàn giám sát nghiên cứu kỹ các báo cáo tổng kết thi hành luật, các báo cáo thẩm tra của Bộ Tư pháp và các rủi ro khi thực hiện chính sách, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ ví von: "Như một trận đánh, điểm phát nổ ở chỗ nào, các cánh quân ra làm sao thì chiến dịch mới thắng lợi được... Nếu không xác định sớm từ đầu, chúng ta sẽ "bơi trong một rừng số liệu", mà thời gian thì có hạn, bắt buộc xác định trọng tâm, trọng điểm, xác định trọng yếu, rủi ro, gắn vào những khó khăn, vướng mắc hiện nay của thị trường nhà ở và vấn đề bất động sản".