Thẩm tra sơ bộ 10 luật liên quan đến an ninh, trật tự nhằm đáp ứng yêu cầu cấp bách của thực tiễn
Việc xây dựng dự án luật nhằm bảo đảm quy định của 10 luật liên quan đến an ninh, trật tự (ANTT) phù hợp với kết quả sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước, chính quyền địa phương 2 cấp, đáp ứng yêu cầu cấp bách của thực tiễn, phù hợp với chủ trương đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia...
Sáng 18/9, Uỷ ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại (QP, AN & ĐN) của Quốc hội đã họp thẩm tra sơ bộ dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật có liên quan đến ANTT trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội tại Phiên họp thứ 49. Thượng tướng Trần Quang Phương, Uỷ viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội dự, phát biểu chỉ đạo. Trung tướng Nguyễn Minh Đức, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban QP, AN & ĐN chủ trì phiên họp. 10 luật có liên quan đến ANTT được thẩm tra gồm Luật Cảnh vệ; Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam; Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam; Luật Cư trú; Luật Căn cước; Luật Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở; Luật Trật tự, an toàn giao thông (ATGT) đường bộ; Luật Đường bộ; Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ; Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.
Trình bày tờ trình tóm tắt dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật có liên quan đến ANTT, Trung tướng Phạm Công Nguyên, Cục trưởng Cục Pháp chế và Cải cách hành chính, tư pháp, Bộ Công an cho biết, việc xây dựng dự án luật này nhằm bảo đảm quy định của 10 luật liên quan đến ANTT phù hợp với kết quả sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước, chính quyền địa phương 2 cấp, đáp ứng yêu cầu cấp bách của thực tiễn, phù hợp với chủ trương đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia, phân cấp, phân quyền, cắt giảm thủ tục hành chính và thống nhất với hệ thống pháp luật. Dự thảo luật gồm 12 điều, trong đó sửa đổi, bổ sung 136/570 điều và bổ sung 2 điều mới.
Cụ thể, đối với Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam sửa đổi, bổ sung quy định về: ưu đãi thị thực, thẻ tạm trú đối với người nước ngoài; thời hạn tạm trú của người nước ngoài; thẩm quyền cấp thẻ thường trú; công dân Việt Nam thường trú ở trong nước được mời, bảo lãnh người nước ngoài là cháu nội, cháu ngoại vào Việt Nam; thẩm quyền quy định về cấp, sử dụng định danh điện tử cho người nước ngoài; sửa đổi, bổ sung quy định của 3 thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Đối với Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam, sửa đổi, bổ sung quy định về: thời hạn của hộ chiếu phổ thông; trường hợp chưa cấp giấy tờ xuất nhập cảnh; trường hợp thu hồi, hủy giá trị sử dụng hộ chiếu; trách nhiệm quy định việc cấp công hàm hỗ trợ xin thị thực. Sửa đổi, bổ sung quy định của 3 thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Đối với Luật Cư trú, Trung tướng Phạm Công Nguyên cho biết, đề nghị sửa đổi, bổ sung quy định về: đăng ký thường trú, tạm trú cho trẻ em dưới 6 tuổi; đăng ký thường trú cho người chưa thành niên; xóa đăng ký thường trú, tạm trú khi bị hủy bỏ quyết định cho trở lại quốc tịch Việt Nam; chủ sở hữu phương tiện hoặc người được giao quản lý phương tiện có trách nhiệm thông báo lưu trú; sửa đổi, bổ sung quy định của 2 thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Đối với Luật Căn cước, sửa đổi, bổ sung quy định về: cơ quan quản lý căn cước; thu hồi thẻ căn cước; giá trị sử dụng của căn cước điện tử; sửa đổi, bổ sung quy định của 2 thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân.
Đối với Luật Trật tự, ATGT đường bộ, sửa đổi, bổ sung quy định về: màu tín hiệu đèn ưu tiên đối với xe của lực lượng quân sự; phương tiện giao thông thông minh; các loại xe phải lắp thiết bị giám sát hành trình, thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe, thiết bị ghi nhận hình ảnh khoang chở khách; trách nhiệm quy định về tiêu chuẩn, tập huấn đăng kiểm viên; trách nhiệm từ chối kiểm định phương tiện của cơ sở đăng kiểm; nâng hạng giấy phép lái xe; thẩm quyền quy định về hoạt động đào tạo, sát hạch, cấp, đổi, cấp lại, thu hồi giấy phép lái xe phục vụ mục đích quốc phòng, an ninh; thu hồi giấy phép lái xe; thời gian lái xe của người lái xe ô tô. Thiết bị giám sát hành trình, thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe đã lắp theo quy định của Luật Trật tự, ATGT đường bộ được tiếp tục sử dụng đến hết 31/12/2029.
Luật Đường bộ, sửa đổi, bổ sung quy định về thẩm tra, thẩm định ATGT đường bộ; phân cấp, phân quyền 3 nội dung thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ cho Bộ trưởng; 1 nội dung thuộc thẩm quyền của Bộ Xây dựng cho cơ quan quản lý đường bộ thuộc Bộ Xây dựng; 1 nội dung thuộc thẩm quyền của UBND cấp tỉnh cho cơ quan chuyên môn trực thuộc UBND cấp tỉnh.
Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ: sửa đổi, bổ sung quy định về 11 thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân; phân cấp, phân quyền 4 nội dung thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ cho Bộ trưởng; 1 nội dung thuộc thẩm quyền của Bộ trưởng cho UBND cấp tỉnh.
Trình bày báo cáo thẩm tra, Thiếu tướng Vũ Huy Khánh, Uỷ viên Thường trực Uỷ ban QP, AN & ĐN của Quốc hội cho biết, Thường trực Ủy ban tán thành sự cần thiết ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật có liên quan đến ANTT như trong tờ trình. Việc ban hành luật nhằm đảm bảo các chủ trương, chỉ đạo của Đảng được triển khai kịp thời, đồng bộ và hiệu quả trong thực tiễn, nhất là về sắp xếp, tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị, đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; góp phần tiếp tục hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, kịp thời tổ chức thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và tổ chức hoạt động chính quyền địa phương 2 cấp gắn với đẩy mạnh phân cấp, phần quyền cho địa phương, bảo đảm phù hợp với Hiến pháp, thống nhất với các quy định của pháp luật. “Việc ban hành luật trong thời điểm hiện nay nhằm bảo đảm phù hợp với chức năng, nhiệm vụ mới của các cơ quan, tổ chức trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm TTATXH; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, "điểm nghẽn" do quy định pháp luật; phù hợp với thực tiễn công cuộc phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước và phục vụ tốt hơn cho người dân” – Thiếu tướng Vũ Huy Khánh nhấn mạnh.
Thường trực Uỷ ban QP, AN & ĐN đánh giá hồ sơ dự án luật được chuẩn bị khẩn trương, nghiêm túc, bảo đảm đúng theo quy định của pháp luật, đủ điều kiện trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét cho ý kiến và trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10. Các đại biểu đề nghị cần rà soát kỹ để bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ với hệ thống pháp luật hiện hành.
Tại phiên họp, các đại biểu đều cho rằng cần thiết phải sửa 10 luật liên quan đến ANTT trên, trong đó tập trung sửa đổi nội dung liên quan đến sắp xếp tổ chức, bộ máy, chính quyền 2 cấp; đáp ứng yêu cầu cấp bách của thực tiễn và chủ trương phân cấp, phân quyền; đánh giá cơ quan soạn thảo đã quán triệt sâu sắc tư tưởng chỉ đạo về đổi mới tư duy trong công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới theo theo tinh thần Nghị quyết số 66-NQ/TW của Bộ Chính trị, triệt để cắt giảm thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ pháp luật…; đề nghị cần rà soát kỹ để bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ với hệ thống pháp luật hiện hành.
Trung tướng Phạm Công Nguyên thay mặt cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp thu, giải trình ý kiến các đại biểu nêu; khẳng định cơ quan soạn thảo sẽ phối hợp với cơ quan thẩm tra và các đơn vị chức năng tiếp thu tối đa các ý kiến đại biểu để hoàn thiện dự thảo luật.
Phát biểu chỉ đạo tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đánh giá cao Ủy ban QP, AN & ĐN đã thực hiện đúng tinh thần đổi mới xây dựng pháp luật, vào cuộc từ sớm, từ xa. Phó Chủ tịch Quốc hội lưu ý, các dự án luật tới đây cần phân cấp, phân quyền triệt để, cắt giảm thủ tục hành chính, thể chế hóa đầy đủ các quan điểm mới trong các nghị quyết chiến lược của Trung ương và Bộ Chính trị cũng như những vấn đề liên quan đến quyền con người, quyền công dân phải hết sức cụ thể, rõ ràng, những vấn đề kiến tạo phát triển quy định khung, nguyên tắc giao Chính phủ hướng dẫn thực hiện. “Việc xây dựng luật phải ưu tiên chất lượng, lấy chất lượng làm thước đo; phải biến nhận thức, tư duy thành hành động, việc làm cụ thể mới đáp ứng được yêu cầu theo Nghị quyết 66 của Bộ Chính trị” – Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Với dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật có liên quan đến ANTT, trong đó có quy định của Luật Trật tự, ATGT đường bộ, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, cần thực hiện giải trình ngay trong văn bản thời gian của người lái xe, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe. Về dự án Luật An ninh mạng, Phó Chủ tịch Quốc hội lưu ý, đây là dự án luật mới và khó, an ninh mạng được quy định trong nhiều luật chuyên ngành, nên khi xây dựng luật riêng cần rà soát để bảo đảm sự thống nhất...