Thủ tướng yêu cầu ngân hàng ưu tiên vào đầu tư, xuất khẩu và tiêu dùng

Sáng nay (15/7), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự Hội nghị sơ kết hoạt động ngân hàng 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2023 do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tổ chức theo hình thức trực tuyến tại điểm cầu trụ sở Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và 63 điểm cầu Chi nhánh Ngân hàng Nhà nước tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng chủ trì hội nghị, cùng dự có lãnh đạo các Bộ, ngành Trung ương; lãnh đạo các ngân hàng, tổ chức tín dụng. 

Trong 6 tháng đầu năm 2023, Ngân hàng Nhà nước và hệ thống các tổ chức tín dụng Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, trong đó NHNN đã chú trọng rà soát, hoàn thiện thể chế về tiền tệ và ngân hàng bảo đảm tiến độ và chất lượng; đẩy mạnh cải cách hành chính trong hoạt động ngân hàng, góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Hệ thống các TCTD được củng cố, tăng cường các biện pháp xử lý nợ xấu, chống sở hữu chéo, lợi ích nhóm, nâng cao chất lượng tín dụng, hiệu quả hoạt động kinh doanh, bảo đảm an toàn hệ thống.

NHNN đã điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời và phối hợp hài hòa với chính sách tài khóa, các chính sách vĩ mô khác, góp phần ổn định vĩ mô và kiểm soát lạm phát đây là nền tảng rất quan trọng cho phát triển bền vững; Nỗ lực triển khai nhiều giải pháp, đa dạng hóa các sản phẩm tín dụng, giảm lãi suất cho vay, hướng tín dụng vào các lĩnh vực SXKD, lĩnh vực ưu tiên và các động lực tăng trưởng của nền kinh tế; Đến nay, lãi suất gửi và cho vay mới có xu hướng giảm dần; lãi suất tiền gửi bình quân của các NHTM ở mức khoảng 5,8% (giảm 0,7% so với cuối năm 2022); lãi suất cho vay bình quân ở mức khoảng 8,9% (giảm 1,0% so với cuối năm 2022); Chuyển đổi số trong ngành Ngân hàng tiếp tục được đẩy mạnh. Các ngân hàng thương mại đã đưa ra nhiều sản phẩm, dịch vụ số thiết thực phục vụ kịp thời, hiệu quả người dân, doanh nghiệp, góp phần quan trọng phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tiếp tục tăng trưởng mạnh, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của nền kinh tế.

Năng lực tài chính, quản trị điều hành của các tổ chức tín dụng ngày càng được tăng cường, tình trạng sở hữu cổ phần vượt giới hạn, sở hữu chéo được chú trọng xử lý. NHNN đã tích cực chỉ đạo, triển khai các phương án bổ sung vốn điều lệ  để nâng cao năng lực tài chính cho các ngân hàng thương mại nhà nước và các tổ chức tín dụng khác.

Hợp tác quốc tế trong lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng đạt được nhiều kết quả tích cực. NHNN thực hiện tốt vai trò đại diện của Chính phủ Việt Nam tại các tổ chức quốc tế như Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF), Ngân hàng thế giới (WB), Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB)…, góp phần nâng cao vai trò của Việt Nam tại các tổ chức tài chính, tiền tệ quốc tế. Đồng thời, các tổ chức quốc tế, chuyên gia nước ngoài đánh giá cao công tác điều hành chính sách tiền tệ, tỷ giá của NHNN và sự đồng thuận, ủng hộ, chấp hành tốt của các TCTD đối với chủ trương của Chính phủ, NHNN về tiền tệ, tín dụng, ngân hàng trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức.

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng ghi nhận và biểu dương sự nỗ lực, quyết tâm cao và những kết quả bước đầu, đáng khích lệ của NHNN và ngành Ngân hàng trong 6 tháng đầu năm 2023, đóng góp quan trọng vào kết quả chung của cả nước. Cùng với đó Thủ tướng đã chỉ ra những hạn chế, bất cập, nguyên nhân cần khắc phục trong thời gian tới trong đó chỉ rõ, mặt bằng lãi suất, đặc biệt là lãi suất cho vay vẫn còn cao so với khả năng chịu đựng của nền kinh tế, cao hơn so với mong muốn được hỗ trợ, chia sẻ của DN, người dân để vượt qua tình hình khó khăn hiện nay.

Thủ tướng nhận định, thời gian tới, dự báo tình hình thế giới tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường, tác động, ảnh hưởng nặng nề trên nhiều lĩnh vực. Ở trong nước, khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi; sức ép đối với công tác chỉ đạo điều hành kinh tế vĩ mô còn rất lớn, đặc biệt là chính sách tiền tệ, nhất là trong bối cảnh xu hướng thắt chặt tiền tệ tiếp diễn, rủi ro trên thị trường tài chính, tiền tệ toàn cầu gia tăng.

Thủ tướng khẳng định, Ngân hàng là huyết mạch của nền kinh tế, mạch máu có lưu thông tốt hay không chính là do hiệu quả hoạt động của ngành Ngân hàng và vai trò điều tiết của NHNN nên điều tiết phải nhanh chóng, kịp thời, linh hoạt, hiệu quả, cần phải đặt lợi ích chung, lợi ích của Nhân dân lên trên hết. Bám sát tình hình để có giải pháp kịp thời. Các tổ chức tín dụng luôn phải luôn đồng hành chia sẻ, cảm thông với người dân doanh nghiệp, đặt địa vị của mình vào địa vị của người dân và doanh nghiệp. Đối với doanh nghiệp và người dân phải nắm chắc pháp lý, hài hòa lợi ích, chia sẻ rủi ro, luật hóa quan hệ người cho vay và người đi vay.

Về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu 6 tháng cuối năm 2023 và thời gian tới Thủ tướng nhấn mạnh, hiện nay cần ưu tiên cho tháo gỡ khó khăn, ưu tiên cho tiêu dùng, đầu tư và xuất khẩu. Thực hiện các giải pháp điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, nới lỏng có kiểm soát phù hợp, kịp thời, hiệu quả để tháo gỡ khó khăn cho SXKD, thúc đẩy tăng trưởng gắn với ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát; Tiếp tục rà soát, hoàn thiện thế chế, cơ chế, chính sách về tiền tệ, ngân hàng; chú trọng đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cắt giảm thủ tục hành chính.

Về hoạt động tín dụng Thủ tướng yêu cầu NHNN tập trung điều hành tăng trưởng dư nợ tín dụng với cơ cấu hợp lý, đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng cho nền kinh tế; hướng nguồn vốn tín dụng vào SXKD, lĩnh vực ưu tiên và các động lực tăng trưởng; Tiếp tục thực hiện các giải pháp đồng bộ, quyết liệt để giảm mặt bằng lãi suất, nhất là giảm lãi suất cho vay. Xác định hạn mức tăng trưởng tín dụng phù hợp với tình hình thực tiễn.

Chỉ đạo rà soát các điều kiện, tiêu chí cho vay để điều chỉnh phù hợp, thuận lợi hơn, bảo đảm tăng khả năng tiếp cận tín dụng của người dân, DN, nhất là DN nhỏ và vừa; Đẩy mạnh triển khai thực hiện gói tín dụng 40 nghìn tỷ đồng hỗ trợ lãi suất và 120 nghìn tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội.

Đối với các tổ chức tín dụng Thủ tướng yêu cầu triển khai các giải pháp tiết giảm chi phí, cắt giảm các loại phí để giảm lãi suất cho vay; rà soát, điều chỉnh điều kiện, tiêu chí cho vay, cắt giảm, đơn giản hóa, công khai, minh bạch thủ tục cho vay để tăng khả năng tiếp cận tín dụng cho DN, người dân.

Tăng cường chất lượng dịch vụ, chăm sóc khách hàng, bảo đảm lành mạnh, bình đẳng, cơ chế thông thoáng; Tăng cường phối hợp, trao đổi, chia sẻ, tư vấn, hỗ trợ cho DN vượt qua khó khăn. Tạo điều kiện vốn hỗ trợ sớm khôi phục thị trường BĐS, đặc biệt chú trọng các đối tượng xây dựng và nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, người có thu nhập thấp, đẩy mạnh giải ngân Chương trình tín dụng 120 nghìn tỷ đồng với điều kiện cho vay phù hợp, hiệu quả, quản lý được nhưng phải hấp thụ được.

Về tỷ giá phải tiếp tục điều hành tỷ giá chủ động, linh hoạt phù hợp với tình hình trong nước, quốc tế, các cân đối vĩ mô, tiền tệ và mục tiêu chính sách tiền tệ; can thiệp linh hoạt nhằm ổn định thị trường ngoại tệ.

Về cơ cấu lại các tổ chức tín dụng, xử lý nợ xấu Thủ tướng đề nghị, tiếp tục triển khai quyết liệt, hiệu quả Đề án Cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025 theo Quyết định 689 của TTgCP và công tác xử lý nợ xấu theo Nghị quyết 42 của Quốc hội. Đồng thời, tập trung, khẩn trương xử lý, cơ cấu lại các NHTM yếu kém, bảo đảm thanh khoản, an toàn hệ thống. Khẩn trương cho VAMC tiếp tục xử lý nợ, bảo đảm kịp thời, hiệu quả.

Cùng với đó Thủ tướng yêu cầu, tập trung đổi mới toàn diện bộ máy tổ chức, công tác cán bộ, cơ chế, quy chế hoạt động của Cơ quan thanh tra, giám sát ngân hàng. Tăng cường hiệu quả công tác thanh tra, giám sát, đảm bảo phải thực sự chủ động, sớm phát hiện và đề xuất xử lý những vấn đề tồn tại, sai phạm quan công tác giám sát. Đi giám sát phải trong sạch, vì lợi ích của đất nước, của Nhân dân; Thúc đẩy đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học, công nghệ trong hoạt động ngân hàng;

Về Phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp lành mạnh, hiệu quả, bền vững Thủ tướng  nêu rõ, phát hành trái phiếu là kênh huy động vốn quan trọng của DN, giúp giảm phụ thuộc vào vốn tín dụng của ngân hàng. Quy mô thị trường trái phiếu DN của ta còn khiêm tốn với mức dư nợ khoảng 15%GDP, thấp hơn các nước Đông Nam Á. Để phát triển thị trường này Thủ tướng yêu cầu, kiểm soát việc “đại chúng hoá” ở thị trường thứ cấp, phải quy định rõ tổ chức, cá nhân đủ điều kiện có giấy phép hành nghệ mới được thực hiện nghiệp vụ phâm phối trái phiếu DN phát hành riêng lẻ.

Phải phân biệt giữa trái phiếu DN phát hành bởi định chế tài chính và các loại trái phiếu khác; khi phát hành trái phiêu riêng lẻ phải chịu kiểm soát, điều chỉnh kép bởi: Nghị định quy định về trái phiếu; Các quy định về tổ chức tín dụng. Cần phải có sự phân biệt để không ảnh hưởng đến tổ chức phát hành uy tín với kinh nghiệm lâu năm.

Tạo điều kiện cho DN hoạt động tốt có thể huy động vốn qua phát hành trái phiếu để hỗ trợ phục hồi kinh tế; Tiến hành xếp hạng tín nhiệm là yêu cầu cấp bách phải sớm triển khai để góp phần lấy lại niềm tin cho thị trường; phấn đấu đến năm 2030 có ít nhất 5 tổ chức xếp hạng tín nhiệm; Thị trường trái phiếu phải hội nhập quốc tế; cần học tập kinh nghiệm của nước ngoài

Phát triển thị trường trái phiếu DN niêm yết phải chú trọng công tác truyền thông chính sách có tác động rất lớn đến triển khai thực hiện. Đẩy mạnh công bố công khai, minh bạch các thông tin, nhất là kịp thời tuyên truyền phổ biến, công bố các chính sách, quy định, giải pháp mới của Nhà nước để người dân, xã hội có thông tin chính xác, chính thống, qua đó góp phần ổn định tâm lý, ổn định thị trường; Chú trọng hơn nữa công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ chuyên nghiệp, có phẩm chất đạo đức và trình độ chuyên môn cao, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.