Tự hào vị thế của Kiểm toán nhà nước Việt Nam trên trường quốc tế

Báo cáo tại hội nghị, lãnh đạo Kiểm toán nhà nước (KTNN) cho biết, năm 2025 ghi dấu ấn là một cột mốc quan trọng của KTNN trong việc thực hiện chiến lược phát triển ngành đến năm 2030, giữa bối cảnh toàn hệ thống chính trị đang thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy và chuẩn bị cho Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Với phương châm hành động “an toàn và uy tín”, KTNN đã khẳng định vai trò là công cụ sắc bén trong quản lý, sử dụng tài chính công và tài sản công.

Trong năm qua, KTNN đã triển khai 116 nhiệm vụ kiểm toán với sự đổi mới mạnh mẽ về phương thức và chất lượng. Tính đến ngày 30/11/2025, những con số ấn tượng đã minh chứng cho hiệu quả hoạt động của ngành. Cụ thể, KTNN đã kiến nghị xử lý 37.345 tỷ đồng và 125,4 triệu USD; trong đó tăng thu ngân sách nhà nước (NSNN) 4.242 tỷ đồng và giảm chi NSNN 16.603 tỷ đồng. Ngành đã kiến nghị hủy bỏ, sửa đổi hoặc ban hành mới 109 văn bản quy phạm pháp luật và văn bản quản lý không còn phù hợp.

Liên quan tới công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, KTNN đã chuyển 4 vụ việc có dấu hiệu tội phạm sang cơ quan điều tra và cung cấp 624 bộ hồ sơ, tài liệu cho các cơ quan chức năng để phục vụ công tác giám sát, kiểm tra. Đặc biệt, KTNN đã thể hiện sự quyết liệt trong công tác phòng chống lãng phí bằng việc cung cấp danh sách 645 dự án chậm tiến độ và chỉ ra các hành vi gây lãng phí tại nhiều địa phương, đơn vị. Điểm sáng công nghệ trong năm 2025 chính là việc thí điểm ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào hoạt động kiểm toán và thực hiện kiểm toán từ xa, giúp thay đổi cách thức tổ chức kiểm toán trên môi trường số.

Bước sang năm 2026, năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết Đại hội XIV của Đảng, KTNN xác định phương hướng: “Siết chặt kỷ luật, kỷ cương; nâng cao chất lượng dựa trên ứng dụng mạnh mẽ CNTT và đẩy mạnh cải cách hành chính”. Các nhiệm vụ trọng tâm bao gồm: Phấn đấu kiểm toán 100% báo cáo quyết toán ngân sách của các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương, sớm hơn 4 năm so với lộ trình chiến lược đến 2030. Tập trung vào các vấn đề "nóng": Kiểm toán các chuyên đề phục vụ giám sát tối cao của Quốc hội; các dự án quan trọng quốc gia; đánh giá việc quản lý thu thuế và các lĩnh vực dễ phát sinh thất thu, gian lận. Tiếp tục mở rộng ứng dụng AI, xây dựng hệ thống dữ liệu lớn (Big Data) và nâng cao năng lực kiểm toán trên môi trường số. Đồng thời, tiếp tục sắp xếp tổ chức theo hướng tinh gọn, chuyên nghiệp, hiệu lực và hiệu quả; có chính sách đãi ngộ thỏa đáng để thu hút và giữ chân nhân tài.

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị tổng kết, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đã biểu dương những thành tích xuất sắc của KTNN trong năm 2025, đặc biệt là sự đóng góp quan trọng vào thành công của Quốc hội. Phó Chủ tịch Quốc hội cũng bày tỏ sự tự hào về vị thế của KTNN Việt Nam trên trường quốc tế. Qua các chuyến công tác tại các nước như Ấn Độ hay Thổ Nhĩ Kỳ, ông nhận thấy KTNN Việt Nam hoàn toàn "ngang hàng" và có tiếng nói trọng lượng trong các tổ chức quốc tế như ASOSAI, INTOSAI. Ông chỉ rõ tiềm năng hợp tác quốc tế của KTNN là vô cùng lớn, đặc biệt trong các lĩnh vực mới như trí tuệ nhân tạo, môi trường và quản trị dữ liệu. Đây là cơ hội để nâng tầm cán bộ và chất lượng các văn bản của ngành tiệm cận với thông lệ quốc tế.

 Nhắc đến năm 2026, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh: “Nhiệm vụ đặt ra cho năm 2026 là hết sức nặng nề. Đề nghị KTNN tiếp tục bám sát chủ trương của Đảng, Nhà nước; tập trung nâng cao chất lượng kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách để phục vụ kịp thời công tác xây dựng dự toán hàng năm. Đặc biệt, cần thực hiện nghiêm Quy định số 131 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, phòng chống tham nhũng, tiêu cực ngay trong hoạt động kiểm toán; tăng cường giáo dục đạo đức, văn hóa ứng xử và lòng tự tôn nghề nghiệp cho đội ngũ kiểm toán viên. KTNN phải thực sự là thiết chế đảm bảo kỷ luật tài chính ngân sách quốc gia, là công cụ sắc bén của Quốc hội trong giám sát tài sản công, phòng chống lãng phí và đồng hành cùng đất nước trong giai đoạn mới”.