"Làn sóng" biểu tình tại Mỹ và quyết định "thép" của Tổng thống Donald Trump
Tổng thống Mỹ Donald Trump khẳng định việc điều động 4.000 binh sỹ Vệ binh Quốc gia và 700 lính thủy quân lục chiến là cần thiết để bảo vệ thành phố Los Angeles trước làn sóng biểu tình lan rộng. Song, liệu quyết định của ông - vốn đang vấp phải sự phản ứng của chính quyền địa phương - có tạo ra căng thẳng mới trong chính nội bộ nước Mỹ?
Thẩm phán Charles Breyer của tòa án liên bang tại thành phố San Francisco, bang California, ngày 10/6 (giờ địa phương) đã bác bỏ yêu cầu khẩn cấp của Thống đốc bang này, ông Gavin Newsom, theo đó không ra phán quyết ngăn chặn ngay lập tức việc chính quyền Tổng thống Donald Trump triển khai lính thủy quân lục chiến và lực lượng Vệ binh Quốc gia tại thành phố Los Angeles. Thay vào đó, thẩm phán Breyer cho chính quyền liên bang thời hạn đến 14h ngày 11/6 (giờ địa phương) để nộp phản hồi đối với kiến nghị khẩn cấp của chính quyền bang California.
Phản ứng sau quyết định này, Thị trưởng Los Angeles Karen Bass đã ban bố lệnh giới nghiêm tại trung tâm thành phố. Theo đó, lệnh giới nghiêm sẽ được bắt đầu lúc 20h ngày 10/6 theo giờ địa phương (tức là 10h ngày 11/6 theo giờ Việt Nam) và kéo dài đến 6h ngày 11/6. Thị trưởng Bass cho biết, bà đã ban hành lệnh giới nghiêm "để ngăn chặn hành vi phá hoại, ngăn chặn cướp bóc". Theo bà, 23 doanh nghiệp địa phương đã bị cướp bóc trong đêm 9/6.
Đây là những động thái mới nhất liên quan đến các cuộc biểu tình bùng phát từ ngày 6/6 tại Los Angeles, bang California - nơi được coi là "thành phố trú ấn" của người nhập cư Mỹ - liên quan đến chính sách người nhập cư của chính quyền Tổng thống Trump. Căng thẳng bùng nổ tại thành phố lớn thứ 2 của Mỹ sau chiến dịch truy quét và bắt giữ hàng chục người nhập cư bất hợp pháp do các thành viên Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE) thực hiện. Tại nhiều khu vực, biểu tình diễn ra trong ôn hòa, nhưng cũng ghi nhận các hành vi quá khích như ném đá, đốt xe, cản trở giao thông và đập phá cửa hàng.
Theo Sở Cảnh sát thành phố Los Angeles, ít nhất 50 người đã bị bắt giữ cuối tuần qua với các cáo buộc như âm mưu giết người bằng bom xăng và hành hung cảnh sát. Theo tờ Los Angesles Times, các cuộc đụng độ ngày 8/6 giữa cảnh sát và người biểu tình tại trung tâm thành phố đã trở nên dữ dội hơn, với sự xuất hiện của cảnh sát chống bạo động. Còn theo CBS News, trong 5 ngày liên tiếp, người biểu tình và lực lượng thực thi pháp luật đã đối đầu tại nhiều tuyến phố trung tâm, dẫn đến việc đã có gần 200 vụ bắt giữ. Một số cuộc chạm trán giữa người biểu tình và cảnh sát đã trở thành một cuộc ẩu đả mang tính bạo lực.
Nhằm ngăn chặn tình trạng biểu tình lan rộng và trở nên quá khích, chính quyền Tổng thống Trump đã điều thêm khoảng 700 binh sỹ thủy quân lục chiến tại khắp các khu vực ở thành phố Los Angeles nhằm hỗ trợ lực lượng Vệ binh Quốc gia bảo vệ nhân sự và tài sản liên bang giữa lúc các cuộc biểu tình tại đây tiếp tục leo thang căng thẳng. Đây là lần đầu tiên trong nhiều thập kỷ, một tổng thống Mỹ điều động binh sỹ Vệ binh Quốc gia mà không cần thông qua yêu cầu từ thống đốc bang.
Ngoài thủy quân lục chiến, chính quyền liên bang cũng đã huy động 4.000 binh sỹ thuộc lực lượng Vệ binh Quốc gia, trong đó khoảng 2.100 thành viên đã có mặt tại Los Angeles tính đến ngày 10/6. Sau quyết định này, chính quyền bang California đã nộp đơn kiện, trong đó lập luận rằng việc triển khai trên là vi phạm luật liên bang, đặc biệt là Đạo luật Posse Comitatus, vốn cấm các lực lượng vũ trang của Mỹ tham gia trực tiếp vào hoạt động thực thi pháp luật dân sự. Tuy nhiên, phía chính quyền liên bang bác bỏ lập luận trên, cho rằng yêu cầu của bang California là "không có cơ sở pháp lý," đồng thời cảnh báo việc cản trở triển khai lực lượng có thể gây nguy hiểm cho nhân viên liên bang cũng như cản trở hoạt động thực thi pháp luật của chính phủ.
Trong tuyên bố mới nhất, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lên tiếng bảo vệ quyết định triển khai lực lượng thủy quân lục chiến Los Angeles, cho rằng biện pháp này là cần thiết để kiểm soát tình hình trong bối cảnh các cuộc biểu tình tại đây tiếp tục leo thang căng thẳng.
Phát biểu với báo giới tại phòng Bầu dục ngày 10/6, Tổng thống Trump cho rằng nếu không triển khai lực lượng để can thiệp thì thành phố Los Angeles hiện đã rơi vào tình trạng hỗn loạn nghiêm trọng. Ông Trump nhấn mạnh lực lượng Vệ binh Quốc gia sẽ được duy trì tại thành phố này cho đến khi tình hình thực sự ổn định.
Ngoài ra, Tổng thống Trump để ngỏ khả năng viện dẫn Đạo luật nổi dậy (Insurrection Act) - một đạo luật từ hàng trăm năm trước cho phép quân đội Mỹ can thiệp trực tiếp vào hoạt động thực thi pháp luật dân sự. Tuy nhiên, Thống đốc bang California Gavin Newsom và Thị trưởng thành phố Karen Bass đều bác bỏ đánh giá của Tổng thống Trump về tình hình trên thực tế, cho rằng việc triển khai lực lượng như vậy vì những lý do chính trị.
Trước tình hình bất ổn gia tăng tại thành phố Los Angeles của Mỹ, nhiều quốc gia đã phát đi cảnh báo an ninh và thực hiện các biện pháp nhằm bảo vệ công dân của mình tại thành phố lớn thứ hai nước Mỹ này. Tổng Lãnh sự quán Trung Quốc tại Los Angeles ngày 9/6 đã khuyến cáo công dân nước này tăng cường các biện pháp bảo đảm an toàn cá nhân. Bộ Ngoại giao Nhật Bản ngày 10/6 cũng lên tiếng kêu gọi công dân nước này ở Los Angeles thận trọng trước các cuộc biểu tình phản đối chính sách nhập cư của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Tại Hàn Quốc, Bộ Ngoại giao nước này hôm nay cũng vừa tổ chức cuộc họp lãnh sự khẩn cấp với các phái bộ ngoại giao tại Los Angeles và các cơ quan liên quan để thảo luận về các biện pháp bảo vệ công dân trong bối cảnh biểu tình leo thang.