Mỹ cân nhắc điều kiện Nga đưa ra để ký thỏa thuận Biển Đen
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio ngày 26/3 (giờ địa phương) cho biết Washington sẽ đánh giá các yêu cầu do Nga đưa ra sau khi Moscow đồng ý “về nguyên tắc” với lệnh ngừng bắn do Mỹ làm trung gian với Ukraine ở Biển Đen để cho phép hoạt động hàng hải an toàn.
Mỹ đã công bố các thỏa thuận về Biển Đen riêng biệt với Ukraine và Nga hôm 25/3 sau các cuộc đàm phán tại Arab Saudi để đảm bảo hoạt động hàng hải an toàn, ngăn chặn các cuộc tấn công và việc sử dụng tàu thương mại cho mục đích quân sự.
Phát biểu với phóng viên trên đường đến Jamaica, Ngoại trưởng Mỹ Rubio ngày 26/3 cho biết: “Sau cuộc gặp của chúng tôi tại Arab Saudi, phía Nga đã nêu chi tiết về các điều kiện họ muốn được đáp ứng để đạt được thỏa thuận và chúng tôi đang xem xét điều đó”.
Các quan chức Mỹ sẽ nỗ lực để “hiểu rõ hơn về lập trường của Nga, hoặc những gì họ yêu cầu, và sau đó sẽ trình bày với Tổng thống Trump để đưa ra quyết định về bước tiếp theo”, ông Rubio nói thêm.
Những điều kiện được nêu trong tuyên bố của Điện Kremlin hôm 25/3 bao gồm việc dỡ bỏ các hạn chế và lệnh trừng phạt đối với một ngân hàng nông nghiệp lớn, các nhà xuất khẩu thực phẩm và phân bón và các tàu của Nga. Những điều kiện này không khác nhiều so với những gì Nga đưa ra cách đây hai năm trong các cuộc đàm phán nhằm gia hạn thỏa thuận Biển Đen, được nhất trí lần đầu vào tháng 7/2022.
Thỏa thuận năm 2022 được Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian nhằm cho phép xuất khẩu ngũ cốc Ukraine sang Biển Đen một cách an toàn. Ngoài ra, Liên hợp quốc đã đồng ý hỗ trợ xuất khẩu thực phẩm và phân bón của Nga.
Nga đã rút khỏi thỏa thuận Biển Đen vào tháng 7/2023 với lý do các yêu cầu liên quan đến xuất khẩu thực phẩm và phân bón của nước này chưa được đáp ứng. Các quan chức Liên hợp quốc đã tiếp tục làm việc với Nga để cố gắng giải quyết các mối quan ngại về xuất khẩu của nước này.
Trong một lá thư gửi Liên hợp quốc vào tháng 3/2023, Nga cho biết họ muốn Ngân hàng Nông nghiệp Nga (Rosselkhozbank) kết nối lại với hệ thống thanh toán SWIFT. Ngân hàng này đã bị Liên minh châu Âu cắt khỏi SWIFT vào tháng 6/2022.
Nga cũng muốn nối lại nguồn cung cấp máy móc nông nghiệp và phụ tùng cho nước này, dỡ bỏ các hạn chế về bảo hiểm và quyền tiếp cận cảng đối với tàu và hàng hóa của Nga cũng như mở khóa các tài khoản và hoạt động tài chính của các công ty phân bón Nga.
Trong khi xuất khẩu thực phẩm và phân bón của Nga không phải chịu lệnh trừng phạt của phương Tây, Moscow cho rằng các hạn chế về thanh toán, hậu cần và bảo hiểm đã trở thành rào cản đối với hoạt động thương mại này.