Mỹ công bố Chiến lược An ninh Quốc gia mới, tái khẳng định ảnh hưởng ở Tây Bán cầu
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 6/12 (giờ địa phương) đã công bố tài liệu Chiến lược An ninh Quốc gia mới, trong đó nhấn mạnh việc khôi phục vị thế dẫn đầu của Washington tại Tây Bán cầu, tăng cường sức mạnh quân sự ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và xem xét lại quan hệ với châu Âu.
Theo Reuters, tài liệu dài 29 trang mô tả tầm nhìn của Tổng thống Trump là “chủ nghĩa hiện thực linh hoạt”, đồng thời khẳng định Mỹ cần khôi phục tinh thần của Học thuyết Monroe – vốn xem Tây Bán cầu là phạm vi ảnh hưởng chiến lược của Washington. Tài liệu cho rằng châu Âu đang phải đối mặt với nguy cơ “xóa bỏ nền văn minh” và cần thay đổi để duy trì vai trò đồng minh tin cậy.
Theo chiến lược mới, chính quyền ông Trump khẳng định sẽ đặt Tây Bán cầu lên hàng đầu trong chính sách đối ngoại. Việc tăng cường hiện diện quân sự của Mỹ tại vùng Caribe thời gian qua – bao gồm hơn 10.000 binh sĩ, một tàu sân bay cùng nhiều tàu chiến và máy bay chiến đấu – được cho là không mang tính tạm thời. Chiến lược đồng thời phản ánh quan ngại về ảnh hưởng kinh tế ngày càng lớn của Trung Quốc tại Mỹ Latinh và cam kết đối phó xu hướng này.
Chiến lược An ninh Quốc gia mới đưa ra đánh giá bi quan về triển vọng của châu Âu, cảnh báo khu vực này đang đối mặt nguy cơ “xóa bỏ nền văn minh” nếu không thay đổi. Đây được xem là sự đảo ngược so với các giả định truyền thống của Mỹ sau Thế chiến II về mối quan hệ bền chặt với các đồng minh châu Âu.
Tài liệu cho biết Mỹ mong muốn khôi phục “bản sắc phương Tây” ở châu Âu trong bối cảnh Tổng thống Trump ngày càng sử dụng những phát ngôn cứng rắn về vấn đề nhập cư.
Dù không đồng tình với giọng điệu từ Washington, nhiều quốc gia châu Âu vẫn phải đẩy nhanh việc tái thiết năng lực quân sự để ứng phó với nguy cơ từ Nga, qua đó tiếp tục phụ thuộc lớn vào sự bảo trợ của Mỹ.
Tài liệu cũng nhấn mạnh lợi ích chiến lược của Mỹ trong việc thúc đẩy giải pháp cho xung đột Ukraine và tái lập ổn định với Nga. Tuy nhiên, các ý kiến chỉ trích lâu nay cho rằng ông Trump có lập trường “mềm mỏng” với Moscow, đặc biệt khi ông thường xuyên dành lời khen ngợi Tổng thống Vladimir Putin.
Về châu Á, tài liệu cho biết, ông Trump đặt mục tiêu ngăn chặn xung đột liên quan đến Đài Loan cũng như tại khu vực Biển Đông bằng cách xây dựng sức mạnh quân sự của Mỹ và các đồng minh. “Ngăn chặn xung đột về Đài Loan, lý tưởng nhất là bằng cách duy trì thế áp đảo về quân sự, là ưu tiên hàng đầu”, tài liệu này nêu rõ. Đây là một trong những nút thắt trong quan hệ Mỹ-Trung nhiều năm qua.