Nobel Hóa học 2023 vinh danh công trình nghiên cứu chấm lượng tử
Các nhà khoa học Moungi Bawendi, Louis Brus, Alexei Ekimov giành giải Nobel Hóa học 2023 nhờ "khám phá và tổng hợp chấm lượng tử", có thể ứng dụng để tạo ra các thiết bị điện tử linh hoạt, các cảm biến cực nhỏ và pin mặt trời siêu mỏng.
Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển chiều 4/10 (giờ Hà Nội) công bố giải Nobel Hóa học 2023 thuộc về 3 nhà khoa học Moungi Bawendi, Louis Brus, Alexei Ekimov đang làm việc tại Mỹ nhờ những "khám phá và tổng hợp chấm lượng tử", Reuters đưa tin.
Theo Reuters, các hạt nano và chấm lượng tử được sử dụng trong đèn LED, màn hình tivi hay thậm chí trong các thiết bị trợ giúp bác sĩ phẫu thuật loại bỏ các mô ung thư.
Giới nghiên cứu hóa học từ lâu thừa nhận rằng, đặc điểm của một nguyên tố được quyết định bởi số lượng electron của nó. Tuy nhiên, khi vật chất co tới kích thước nano, hiện tượng lượng tử phát sinh và bị chi phối bởi kích thước của vật chất.
Các nhà khoa học đạt giải Nobel Hóa học 2023 đã tổng hợp thành công các hạt nhỏ đến mức đặc điểm của chúng được quyết định bởi hiện tượng lượng tử. Loại hạt gọi là chấm lượng tử này giờ đây có tầm quan trọng to lớn trong công nghệ nano.
"Chấm lượng tử có nhiều đặc tính hấp dẫn và khác thường. Điều quan trọng là chúng có màu sắc khác nhau tùy thuộc vào kích thước của chúng", Johan Aqvist, Chủ tịch Ủy ban Nobel Hóa học mô tả.
Ủy ban Nobel Hóa học cũng đánh giá việc ứng dụng chấm lượng tử đang mang lại lợi ích lớn nhất cho nhân loại. Các nhà nghiên cứu tin tưởng việc ứng dụng chúng sẽ tạo ra các thiết bị điện tử linh hoạt, các cảm biến cực nhỏ và pin mặt trời mỏng hơn.
Đây là giải thưởng thứ ba được công bố trong mùa Nobel năm 2023, sau các Giải Nobel Y Sinh và Nobel Vật lý. Giải thưởng có trị giá gần một triệu USD sẽ được chia đều cho 3 người.
Nhà khoa học Moungi Bawendi sinh ra tại Paris, lớn lên ở Pháp, Tunisia và Mỹ. Ông hiện là giáo sư tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) và từng được nhà khoa học Louis Brus hướng dẫn nghiên cứu sinh. Trong khi đó, nhà khoa học Alexei Ekimov sinh ra ở Liên Xô và hiện làm việc ở Mỹ.