Thế giới lên tiếng về sự sụp đổ của chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad
Sự sụp đổ của chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad sau chiến dịch tấn công chớp nhoáng của phe nổi dậy khiến cả thế giới bất ngờ. Mỹ, Liên minh châu Âu (EU), Arab Saudi và nhiều nước khác đã đưa ra phản ứng đầu tiên.
Lực lượng đối lập Hayat Tahrir al-Sham (HTS) và các nhóm dân quân chống chính phủ khác ở Syria đã nắm quyền kiểm soát Damascus hôm 8/12, sau khi bất ngờ nối lại các cuộc tấn công quân đội. Cuộc tấn công của HTS bắt đầu vào tuần trước từ tỉnh Idlib do phe đối lập chỉ đạo và được tiến hành bởi một cựu chỉ huy Al-Qaeda.
Theo Bộ tư lệnh chiến dịch quân sự Syria, lực lượng phiến quân đã ban bố lệnh giới nghiêm kéo dài 13 giờ tại Thủ đô Damascus từ 16h (giờ địa phương) hôm 8/12 đến 5h ngày 9/12. Đồng thời, trên truyền hình nhà nước Syria, người dẫn chương trình Youssef Al-Youssef đã đọc bản tin đầu tiên sau khi phiến quân tuyên bố lật đổ chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad.
Bản tin có đoạn: "Với những người đã đặt cược vào chúng tôi và cả những người không đặt cược, với những người nghĩ rằng một ngày nào đó chúng tôi đã sụp đổ, chúng tôi xin thông báo với các bạn từ kênh tin tức Syria về chiến thắng này. Chúng tôi đã lật đổ chính quyền Assad".
Trước những diễn biến tại quốc gia Trung Đông này, trong một tuyên bố, Tổng thống Mỹ Joe Biden cho hay: "Đây là thời điểm mang lại cơ hội lịch sử để những người dân Syria xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho đất nước đáng tự hào của họ. Nhưng đó cũng là thời điểm đầy rủi ro và bất ổn".
Ông Biden nhấn mạnh rằng các lực lượng Mỹ hôm 8/12 đã tiến hành hàng chục cuộc tấn công chính xác ở Syria nhắm vào các vị trí của ISIS để ngăn nhóm này trỗi dậy. Nhà Trắng sẽ theo dõi chặt chẽ các tuyên bố từ lực lượng phiến quân, đồng thời nỗ lực đảm bảo an toàn cho các kho vũ khí hóa học ở Syria.
Trong khi đó, Tổng thống đắc cử Donald Trump đã gọi tình hình ở Syria là sự lộn xộn đồng thời kêu gọi Mỹ không tham gia vào vấn đề này.
Về phía Liên hợp quốc, đặc phái viên tại Syria Geir Pedersen cho biết, đất nước này đang ở thời khắc quan trọng. “Điều cốt lõi là chúng ta có thể tìm ra lối thoát chính trị cho vấn đề này. Và con đường chính trị đó cần phải rất khác so với trước đây, nó cần phải là một quá trình bao gồm tất cả mọi người. Chúng ta cần thực sự tập trung vào nhu cầu thống nhất, ổn định, giúp Syria có thể khôi phục chủ quyền và lãnh thổ của mình. Có rất nhiều vết thương cần được chữa lành", ông Geir Pedersen nói.
Hôm 8/12, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cũng đưa ra một tuyên bố tương tự: "Châu Âu sẵn sàng hỗ trợ bảo vệ sự đoàn kết dân tộc và xây dựng lại một nhà nước Syria bảo vệ tất cả các nhóm thiểu số. Chính quyền Assad đã sụp đổ. Sự thay đổi lịch sử này trong khu vực mang lại những cơ hội nhưng không phải không có rủi ro".
Bộ Ngoại giao Arab Saudi ra thông cáo cho biết, nước này tôn trọng lựa chọn của người dân Syria ở thời khắc quan trọng của lịch sử, đồng thời kêu gọi những nỗ lực phối hợp để duy trì sự đoàn kết để Syria không rơi vào hỗn loạn và chia rẽ.
Ông Anwar Gargash, cố vấn ngoại giao của Tổng thống Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) cho rằng, các tác nhân phi nhà nước không được phép khai thác các khoảng trống chính trị. “Những sự kiện đang diễn ra ở Syria cũng là dấu hiệu rõ ràng cho thấy sự thất bại về mặt chính trị và bản chất hủy diệt của xung đột và hỗn loạn”, ông Gargash nhấn mạnh.
Còn hãng TASS dẫn tin từ Đại sứ quán Nga tại Syria thông tin nhân viên của họ vẫn ổn. Và cũng như Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Italia, Czech, phía Nga đang hỗ trợ công dân rời Syria. Bộ Ngoại giao Philippines kêu gọi tất cả bên liên quan kiềm chế và tránh tình trạng bạo lực hơn nữa, để tránh thương vong cho dân thường.
Do tình hình diễn biến phức tạp và có khả năng tiếp tục leo thang giữa các lực lượng nổi dậy và quân đội Chính phủ Syria, Đại sứ quán Việt Nam tại Iran kiêm nhiệm Syria cảnh báo công dân Việt Nam không nên đến Syria vào thời điểm này.
Trong trường hợp công dân Việt Nam đang ở Syria cần khẩn trương sơ tán người và tài sản đến nước thứ ba hoặc trở về Việt Nam.
Nếu cần được sự hỗ trợ trong trường hợp khẩn cấp, Đại sứ quán đề nghị công dân liên hệ với Đại sứ quán Việt Nam tại Iran kiêm nhiệm Syria theo số đường dây nóng bảo hộ công dân +98 933 965 8252/+98 991 205 7570 (Whatsapp); hoặc Tổng đài Bảo hộ công dân của Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao: +84 981 84 84 84.