Tìm cách chung sống và chia sẻ sự thịnh vượng chung toàn cầu
Mặc dù thừa nhận Mỹ và Trung Quốc còn tồn tại những bất đồng lớn, song Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen tin rằng, Washington và Bắc Kinh đã đạt được một số tiến triển và có thể xây dựng mối quan hệ "lành mạnh" dựa trên sự công bằng, tin tưởng và tôn trọng lẫn nhau.
Phát biểu với báo giới khi kết thúc chuyến công du tới Bắc Kinh, Bộ trưởng Yanet Yellen đã mô tả các cuộc gặp giữa bà với giới chức cấp cao Trung Quốc trong khuôn khổ chuyến thăm là "thực chất, thẳng thắn và "hiệu quả" nhằm giúp ổn định mối quan hệ song phương vốn thường xuyên "rạn nứt", cũng như là một bước tiến trong nỗ lực của hai nước nhằm đặt mối quan hệ Mỹ-Trung trên "một nền tảng vững chắc hơn".
Người đứng đầu ngành tài chính Mỹ thừa nhận Washington và Bắc Kinh tồn tại những bất đồng lớn và hai bên cần có sự trao đổi "rõ ràng và trực tiếp". Quan chức này nêu rõ: "Tổng thống Joe Biden và tôi không nhìn nhận mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc qua lăng kính xung đột quyền lực. Chúng tôi tin rằng thế giới đủ lớn để cả hai nước cùng phát triển".
Theo bà, Mỹ và Trung Quốc "có nghĩa vụ quản lý mối quan hệ song phương một cách có trách nhiệm: Tìm cách chung sống và chia sẻ sự thịnh vượng toàn cầu". Bộ trưởng Yanet Yellen cũng cho biết mục tiêu của chuyến thăm là thiết lập và làm sâu sắc thêm mối quan hệ với giới chức kinh tế của Trung Quốc, giảm nguy cơ hiểu lầm và mở đường cho sự hợp tác trong các lĩnh vực như biến đổi khí hậu và gánh nặng nợ. Bà tái khẳng định Washington không tìm cách tách rời khỏi nền kinh tế Trung Quốc, cho rằng điều này sẽ là "thảm họa cho cả hai nước và gây bất ổn cho thế giới". Bộ trưởng Yellen đồng thời nhấn mạnh Mỹ mong muốn thấy một "nền kinh tế cởi mở, tự do và công bằng".
Chuyến công du 4 ngày tới Trung Quốc của Bộ trưởng Yellen được cho là nỗ lực hạ nhiệt căng thẳng trong các lĩnh vực hợp tác giữa hai nước. Trong cuộc gặp Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường trong khuôn khổ chuyến thăm, bà Yanet Yellen khẳng định Mỹ đang tìm kiếm một cuộc cạnh tranh lành mạnh với Trung Quốc dựa trên các quy tắc công bằng có thể mang lại lợi cho cả hai nước. Bà bày tỏ hy vọng chuyến thăm sẽ thúc đẩy các kênh liên lạc thường xuyên hơn giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, đồng thời cho rằng cả Washington và Bắc Kinh đều có nhiệm vụ "thể hiện vai trò tiên phong" trong đối phó với những thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu.
Bộ trưởng Yanet Yellen cũng nhấn mạnh việc Washington hạn chế khả năng tiếp cận của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới với công nghệ tiên tiến, cho rằng đây là điều quan trọng đối với an ninh quốc gia Mỹ. Tuy nhiên, theo bà, hai nước không nên để các bất đồng dẫn tới những hiểu lầm có thể ảnh hưởng xấu tới quan hệ kinh tế và tài chính song phương. Về phần mình, Thủ tướng Lý Cường bày tỏ lạc quan rằng quan hệ Trung - Mỹ sẽ cải thiện trong thời gian tới.
Trong một tuyên bố ra cùng ngày, Bộ Tài chính Trung Quốc cho rằng, chiến tranh thương mại hay các chuỗi cung ứng bị tách rời hoặc đứt gãy không có lợi cho bên nào. Bắc Kinh hy vọng Washington sẽ thực hiện những hành động cụ thể để tạo môi trường thuận lợi cho quan hệ kinh tế và thương mại phát triển lành mạnh. Bộ trên đánh giá chuyến thăm của bà Yellen là "biện pháp cụ thể" hướng tới thực hiện thỏa thuận giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Joe Biden về cải thiện quan hệ giữa hai nước đã đạt được tại cuộc gặp diễn ra tháng 11/2022.
Trong một diễn biến liên quan, trợ lý Ngoại trưởng Mỹ về chống ma túy quốc tế và thực thi pháp luật Todd Robinson cho biết Mỹ đã mời Trung Quốc tham gia liên minh quốc tế chống ma túy tổng hợp. Ông cho biết, hiện có 84 nước trên thế giới và một số tổ chức quốc tế bày tỏ quan tâm đến việc tham gia liên minh. Tuy nhiên, ông lưu ý rằng đây mới chỉ là khởi đầu của quá trình và hy vọng nhiều quốc gia khác, bao gồm cả Trung Quốc, sẽ tham gia liên minh trong năm tới. Mỹ đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng liên quan đến fentanyl.
Bộ Ngoại giao Mỹ trước đó cho biết loại thuốc này và các dạng ma túy tổng hợp khác có liên quan đến cái chết của nhiều người Mỹ dưới 50 tuổi hơn bất kỳ nguyên nhân nào khác. Theo giới chức Mỹ, liên minh chống ma túy có kế hoạch nhóm họp bên lề Đại hội đồng Liên hợp quốc (LHQ) lần thứ 78 vào tháng 9 tới và cuộc họp Ủy ban LHQ về ma túy vào tháng 3/2024.
Tại Hội nghị trực tuyến cấp bộ trưởng về ứng phó với mối đe dọa từ ma túy tổng hợp được tổ chức ngày 7/7, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken khẳng định ma túy là vấn đề đe dọa tính mạng, tương lai của hàng triệu người dân Mỹ. Chống ma túy là ưu tiên cao của chính quyền Tổng thống Joe Biden với nhiều biện pháp mạnh mẽ, trong đó có Chiến lược kiểm soát ma túy mới được ban hành. Dù vậy, ma túy luôn là một thách thức nghiêm trọng với an ninh, y tế toàn cầu mà không một quốc gia nào có thể tự mình giải quyết.
Nhân dịp này, Mỹ đã đề xuất thành lập liên minh toàn cầu ứng phó với mối đe dọa từ ma túy tổng hợp. Washington sẽ trao đổi với các nước tham gia về các ưu tiên, biện pháp cụ thể trong công tác này. Các đối tác cũng có thể tham gia các nhóm làm việc để tìm những giải pháp mới, tăng cường nỗ lực quốc gia để phòng chống ma túy tổng hợp. Đây là hội nghị lần đầu tiên được tổ chức theo sáng kiến của Ngoại trưởng Mỹ để thúc đẩy thảo luận, chia sẻ thông tin và thúc đẩy hợp tác, phối hợp hành động ứng phó với hiểm họa từ ma túy tổng hợp hiện đang nổi lên phức tạp ở nhiều khu vực trên thế giới. Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam Bùi Thanh Sơn cũng đã tham dự và phát biểu tại hội nghị.
Những tháng gần đây, quan hệ kinh tế giữa Mỹ và Trung Quốc trở nên căng thăng sau khi Washington hạn chế khả năng tiếp cận của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới vào công nghệ tiên tiến. Mỹ đã đưa một số công ty của Trung Quốc vào "danh sách đen" để ngăn cản họ tiếp cận với sản phẩm chip tiên tiến nhất, trong khi hối thúc các đồng minh làm điều tương tự.