Ukraine mất tiêm kích F-16 đầu tiên, nghi do Patriot bắn hạ
Quân đội Ukraine xác nhận một tiêm kích F-16 do phương Tây viện trợ đã rơi khi làm nhiệm vụ chiến đấu, khiến phi công thiệt mạng.
PravdaUkraine ngày 29/8 dẫn thông báo của Bộ Tư lệnh không quân Ukraine xác nhận, đã đưa những chiếc tiêm kích F-16 do phương Tây viện trợ vào "ứng phó đợt tập kích tên lửa của Nga vào lãnh thổ" hồi đầu tuần, nhưng một chiếc F-16 đã rơi, khiến phi công thiệt mạng.
Quân đội Ukraine quả quyết, chiếc F-16 trong vụ việc "chứng minh hiệu quả cao" khi bắn hạ thành công 4 mục tiêu trên không, bao gồm chiếc UAV và một quả tên lửa của đối phương rồi mới mất liên lạc.
Ukraine không nêu nguyên nhân khiến chiếc F-16 rơi. Nhà lập pháp người Ukraine Maryana Bezuglaya nói rằng, "chiếc F-16 của phi công Oleksiy 'Moonfish' Mes đã bị hệ thống tên lửa phòng không Patriot bắn hạ do thiếu sự phối hợp giữa các đơn vị chiến đấu", theo TASS.
Đám tang phi công Mes được cho là đã diễn ra vào ngày 28/8. Đây là một trong những phi công hàng đầu của Ukraine và cũng là một trong số ít quân nhân Ukraine được đào tạo để vận hành tiêm kích F-16, theo CNN.
Các tuyên bố trên được đưa ra sau khi tờ Wall Street Journal ngày 29/8 bất ngờ loan báo thông tin về việc Ukraine đã mất chiếc F-16 đầu tiên trong lúc làm nhiệm vụ chiến đấu. Tuy nhiên, tờ báo dẫn lời quan chức Mỹ khẳng định chiếc máy bay rơi do lỗi phi công hoặc lỗi kỹ thuật.
Đây là chiếc F-16 đầu tiên Ukraine tổn thất kể từ khi tiếp nhận lô tiêm kích do đồng minh phương Tây viện trợ hồi đầu tháng. Tổng thống Volodymyr Zelensky ngày 28/8 từng thông báo quân đội Ukraine đã triển khai tiêm kích F-16 để ứng phó với UAV và tên lửa Nga.
Ukraine từ lâu đề nghị phương Tây cung cấp tiêm kích F-16 hiện đại do Mỹ sản xuất để phục vụ nỗ lực phản công. Nước này thừa hưởng lượng đáng kể máy bay quân sự sau khi Liên Xô sụp đổ, nhưng chúng hoặc đã bị hư hỏng, hoặc bị Nga bắn hạ sau gần hai năm rưỡi giao tranh.
Năm 2023, Mỹ đã cấp phép để các nước NATO chuyển giao F-16 cho Ukraine. Hà Lan, Na Uy, Đan Mạch và Bỉ sau đó cam kết viện trợ Kiev hàng chục chiếc F-16. Tháng 7/2024, Bộ Quốc phòng Hà Lan thông báo đã nhận các giấy phép cần thiết để bắt đầu chuyển lô F-16 số lượng nhỏ đầu tiên sang Ukraine.
Từ Moscow, các quan chức Nga khẳng định, sự xuất hiện của F-16 là sự leo thang nghiêm trọng, nhưng không giúp thay đổi cục diện chiến trường theo hướng có lợi cho Ukraine. Quân đội Nga thời gian qua tăng cường không kích các sân bay quân sự của Ukraine dự kiến tiếp nhận F-16.