Có nên đóng tàu thủy cỡ lớn bằng vật liệu PPC?
- Nga đóng tàu sân bay mới siêu "khủng" giá 17,5 tỷ USD
- Kiên Giang sắp đưa vào hoạt động tàu mới 60 tỷ đồng đi Thổ Châu
- Chấn chỉnh hoạt động tàu du lịch trên sông Cần Thơ
| Tàu tuần tra cao tốc MS50 sử dụng vật liệu PPC đóng tại Việt Nam - Ảnh: Công ty James Boat |
Chất liệu PPC nhẹ, dễ sản xuất nhưng dễ cháy, kém bền
Theo Cục Đăng kiểm Việt Nam, PPC là một loại nhựa nhiệt (thermoplastic) nhập khẩu từ nước ngoài và trên cơ sở kinh nghiệm của một số nước. Việt Nam đã nghiên cứu ứng dụng vật liệu PPC trong chế tạo phương tiện thủy để sử dụng thử nghiệm, đồng thời cũng là nước đầu tiên xây dựng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia áp dụng đối với phương tiện thủy chế tạo bằng vật liệu mới này.
Vật liệu PPC được đánh giá là có các ưu điểm như nhẹ, dễ sản xuất, không cần sơn chống ăn mòn, không hấp thụ nhiệt nhưng tài liệu và thông tin do nhà sản xuất vật liệu này cung cấp, cũng như các kết quả có được từ việc thử nghiệm vật liệu này cho thấy PPC còn có nhiều hạn chế như dễ cháy, độ bền không cao, bị rão và đặc tính cơ học sẽ suy giảm theo thời gian.
Theo tài liệu và thông tin do nhà sản xuất vật liệu PPC là Công ty Rochling cung cấp, vật liệu PPC là vật liệu dễ cháy (nhiệt độ biến dạng nhiệt trong khoảng từ 85 đến 90 độ C, nhiệt độ nóng chảy trong khoảng từ 162 đến 167 độ C, nhiệt độ tự bốc cháy trên 340 độ C), đồng thời có mật độ quang của khói khi cháy cao hơn mức cho phép và có ứng suất chảy 23 MPa, thấp hơn nhiều so với các loại vật liệu đóng tàu như thép, hợp kim nhôm và đặc tính cơ học sẽ suy giảm theo thời gian do tác động của các yếu tố về điều kiện làm việc như nhiệt độ, tải trọng, liên kết hàn và môi trường.
Cục Đăng kiểm Việt Nam nhận định, so với các loại vật liệu chế tạo phương tiện thủy truyền thống, PPC có những vấn đề cần phải xem xét thận trọng khi sử dụng trong chế tạo phương tiện thủy.
Chưa đủ cơ sở kiểm định tàu trên 12 chỗ ngồi
Để đáp ứng nhu cầu chế tạo phương tiện thủy nội địa của các doanh nghiệp trong nước, Bộ GTVT đã chỉ đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam vận dụng các quy chuẩn kỹ thuật tương đương để kiểm tra kỹ thuật, cấp chứng nhận đăng kiểm cho 11 phương tiện có sức chở từ 12 người trở xuống và 2 bến nổi, cùng hồ sơ đăng kiểm thử nghiệm cho 2 tàu khách có sức chở 32 người (Ferry 42) và 56 người (Ferry 56). Hai tàu khách này được sử dụng thử nghiệm tại vịnh Nha Trang là các tàu khách lớn nhất thế giới chế tạo bằng vật liệu PPC nhưng cả hai tàu đều thường xuyên bị hỏng nên rất ít hoạt động và chủ yếu vận hành để duy trì và bảo dưỡng.
Bên cạnh đó, các tổ chức đăng kiểm hàng đầu thế giới như Ấn Độ (IRS), Nhật Bản (NK), Nga (RS), Hàn Quốc (KRS), Pháp (BV),… đều chưa từng đăng kiểm tàu, thuyền chế tạo bằng vật liệu PPC cũng như chưa có quy chuẩn, quy phạm về tàu đóng bằng vật liệu này.
Trên thế giới, chất liệu PPC mới chỉ sử dụng để chế tạo tàu thuyền vui chơi giải trí, tàu thuyền công tác với chiều dài lớn nhất không quá 17m, sức chở tối đa không quá 12 người và hiện không còn bất cứ cơ sở nào chế tạo phương tiện thủy, tàu thuyền vui chơi giải trí bằng vật liệu PPC. Đặc biệt, trang thiết bị và công nghệ của cơ sở chế tạo tàu thuyền bằng vật liệu PPC duy nhất tại nước này đã được chuyển giao sang Việt Nam.
Do đó, Cục Đăng kiểm khẳng định Việt Nam là nước đi đầu trong nghiên cứu, ứng dụng vật liệu PPC trong chế tạo phương tiện thủy có sức chở trên 12 người để sử dụng thử nghiệm và tiên phong trong việc xây dựng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia áp dụng đối với phương tiện thủy chế tạo bằng vật liệu này.
Tuy nhiên, do chưa có nước nào thực hiện việc thử nghiệm đối với tàu thuyền có sức chở trên 12 người bằng vật liệu PPC và vật liệu này còn tồn tại những vấn đề cần phải xem xét thêm và cần thêm kiểm nghiệm khoa học chứng minh được mức độ an toàn, trước khi cho phép sử dụng trong đóng tàu thuyền cỡ lớn. Bởi vậy, Cục Đăng kiểm Việt Nam khẳng định sẽ tiếp tục thử nghiệm các phương tiện thủy nội địa có chiều dài thiết kế trên 20 m, sức chở hơn 12 người và tổ chức đánh giá kết quả thử nghiệm trước 30.06.2018 theo kế hoạch.
Mặc dù vậy, Cục Đăng kiểm Việt Nam vẫn sẽ tiếp tục kiểm tra kỹ thuật, cấp chứng nhận đăng kiểm cho các phương tiện thủy nội địa chế tạo bằng PPC có chiều dài thiết kế dưới 20 m, sức chở đến 12 người nhưng không áp dụng đối với tàu làm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh và tàu cá, tàu chở dầu, tàu chở hóa chất nguy hiểm, tàu chở khí hóa lỏng, tàu chở hàng nguy hiểm, tàu hai thân, tàu cánh ngầm, tàu đệm khí.