Anh - Scotland, cuộc đối đầu đầy duyên nợ và lịch sử

• EURO 2020 với thách thức an ninh
• Sterling tỏa sáng, Anh ra quân thắng lợi tại Euro 2020

Việc chung không quên thù riêng

"Trong quá khứ, LĐBĐ Anh không ít lần mời tôi làm HLV trưởng cho họ nhưng tôi đều thẳng thừng từ chối. Nếu tôi nhận lời, việc đầu tiên và duy nhất tôi sẽ làm là tìm mọi cách để ĐT Anh thi đấu bết bát và... xuống cùng đẳng cấp với Scotland". Hãy thử đoán xem ai đã đưa ra nhận xét mang nặng tính phân biệt đến vậy? Bạn sẽ vô cùng bất ngờ nếu biết đó chính là Sir Alex Ferguson. Là một người Scotland chính cống, ông chưa bao giờ ngừng thể hiện sự ghét bỏ với Anh quốc!

Một huyền thoại người Scotland khác của M.U là Denis Law cũng căm ghét xứ Ăng Lê đến tận xương tuỷ. Bình thường ông sẽ không thể hiện điều đó khi còn thi đấu tại CLB, nhưng ở cấp độ ĐTQG là một câu chuyện khác.

Ở chiều ngược lại, người Anh cũng tận dụng mọi cơ hội có thể nhằm châm chọc, đả kích Scotland. Bản tính chất phác, tiết kiệm của Scotland là chủ đề bị Anh đem ra chế giễu nhiều nhất. Chỉ cần tìm cụm từ "truyện cười Scotland" trên Google, chúng ta có thể thấy hàng triệu kết quả. Nội dung trong đó đều mô tả một khuôn mẫu chung về người Scotland keo kiệt, hà tiện. Mối quan hệ giữa Anh và Scotland trước giờ vẫn vậy, luôn kỵ nhau như nước với lửa.

Bức tường ngăn cách Anh và Scotland xuất hiện từ... 1899 năm về trước, và đó là một bức tường theo đúng nghĩa đen. Năm 122 sau Công nguyên, Hoàng đế La Mã Hadrian ra lệnh xây một bức tường ngăn cách xứ Ăng Lê ông vừa chiếm đóng được với khu vực của tộc người Caledonia phương Bắc. Đó chính là Scotland ngày nay. Đến cuối thế kỷ XI, sau 2 lần xâm chiếm, Hoàng đế William xứ Normandy đã chiếm đóng thành công cả Anh lẫn Scotland.

Những cuộc hành quân lên phương Bắc chiếm Scotland của người Anh sau đó diễn ra liên tục trong hàng thế kỷ. Đến cuối thế kỷ XVI, sau nhiều biến cố chính trị, Scotland chính thức sáp nhập vào Anh dưới quyền hành của cùng một vị quân chủ. Đó là tiền đề hình thành Vương quốc Anh như ngày nay, với những vùng lãnh thổ riêng biệt hưởng quyền tự chủ ở một mức độ nào đó. Trong trường hợp của Scotland, họ không phải một quốc gia độc lập nhưng vẫn có liên đoàn bóng đá và giải vô địch quốc gia riêng.

Sân bóng là chiến trường

Trận đấu tại vòng bảng EURO 2020 sẽ là lần thứ 117 Anh gặp Scotland, tính từ lần so tài đầu tiên được ghi nhận vào năm 1872 tại Glasgow. Đây cũng là trận bóng quốc tế đầu tiên giữa 2 đội tuyển được ghi nhận trong lịch sử bóng đá thế giới. Người Anh chiếm ưu thế nhưng cách biệt không quá xa với 50 chiến thắng. Con số này bên phía Scotland là 42. Sự cân bằng xuất phát từ thái độ thù địch của 2 vùng đất, khiến các cầu thủ bước vào mỗi trận đấu như thể sẵn sàng ra chiến trường.

Là một cựu cầu thủ Liverpool, Graeme Souness có thể nhã nhặn hơn Sir Alex và Denis Law khi nói về mối quan hệ Anh - Scotland. Tuy nhiên ông cũng thừa nhận nền bóng đá của 2 quốc gia này tồn tại những mâu thuẫn không thể xoá nhoà, và "chúng tôi không phải lúc nào cũng là bạn tốt". Nếu Wembley là thánh đường bóng đá của người Anh thì Scotland tự hào có Hampden Park. Người Scotland nhớ như in từng chiến thắng ngọt ngào của họ trước người anh em, như khoảnh khắc "những phù thuỷ Wembley" của họ vùi dập Anh 5-1 vào năm 1928.

4 thập niên kể từ ngày đó, Scotland một lần nữa đánh bại ĐT Anh với tỷ số 3-2 nhờ màn trình diễn có một không hai của Denis Law. "Chúng ta ở trên đỉnh thế giới vì đã đánh bại đội bóng mạnh nhất thế giới", người Scotland hãnh diện tuyên bố. Họ tự phong cho mình ngôi vương không ngai đó bởi 1 năm trước khi trận giao hữu kể trên diễn ra, Anh đã lên ngôi vô địch World Cup. Đến năm 1977, Scotland lại thắng Anh trong một trận cầu cực kỳ hỗn loạn. Quá tức vì đội nhà để thua ngay trên sân Wembley, CĐV Anh đã tràn xuống sân và nhấc đi cả... khung thành 2 đội.

Bạo lực không ngừng gia tăng trong những trận giao hữu giữa Anh và Scotland là nguyên nhân khiến LĐBĐ 2 nước quyết định tạm huỷ bỏ lịch chạm trán thường niên vào năm 1989. Phải đến 7 năm sau, họ mới gặp lại nhau ở vòng bảng EURO 96. Lần này xứ Ăng Lê là những người thắng cuộc với pha vô lê thần sầu của Paul Gascoigne. "Không khí của một trận đấu giữa Anh và Scotland là trải nghiệm có một không hai với mỗi cầu thủ", cựu tuyển thủ Anh Jamie Redknapp chia sẻ.

25 năm trôi qua sau khi Gascoigne lập siêu phẩm vào lưới Scotland, ĐT Anh một lần nữa chiếm ưu thế vượt trội khi chạm trán người anh em láng giềng. Ưu thế còn được thể hiện trên khán đài, khi 90% khán giả vào sân Wembley cổ vũ là những người ủng hộ Tam Sư. Nhưng với lịch sử đối đầu tràn đầy thù hận của 2 nền bóng đá, rõ ràng kết quả trận đấu chỉ có thể được định đoạt sau 90 phút bóng lăn.