"Billiards kiểu mới" vào Việt Nam và hình mẫu xã hội hóa thể thao
04:46 09/06/2023
Hướng đi cho những môn thể thao được xã hội hóa và kiếm tiền như thế nào không còn là câu chuyện mới tại Việt Nam nữa. Những người làm thể thao của Việt Nam có thể tham khảo hình mẫu từ nhiều nơi, tiêu biểu là Hiệp hội Billiards Chuyên nghiệp (PBA), đơn vị chuẩn bị tổ chức một hệ thống giải quốc tế tại Việt Nam.
Năm 2019, cùng thời điểm nhiều CLB hàng đầu châu Âu nung nấu ý định thành lập Super League, một nhóm những người điều hành Billiards quốc tế thành lập Hiệp hội Billiards Chuyên nghiệp (PBA). Có trụ sở nằm tại Hàn Quốc, PBA được xem như một "kẻ ly khai" khỏi Liên đoàn Billiards Thế giới (UMB), tổ chức chính danh được Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) công nhận.
PBA mang đến cho người hâm mộ những trận đấu hấp dẫn với tiết tấu nhanh và nhiều thể thức đấu mới lạ.
Trong bối cảnh dự án Super League nhanh chóng chết yểu ít ngày sau khi được công bố, PBA đã phát triển với một tốc độ không thể ngăn cản. Hàng loạt cơ thủ Carom và Billiards truyền thống vốn thi đấu trong các giải thuộc hệ thống của UMB, nay chuyển sang đầu quân cho PBA. Họ tự nguyện làm điều này dù biết mình có thể bị UMB cấm thi đấu 1-3 năm khi trở lại.
Năm 2022, tròn 3 năm kể từ khi thành lập, PBA thông báo hệ thống giải đấu của họ đã kinh doanh có lãi. Đây là tiền đề giúp PBA bắt đầu tiến đến tổ chức những giải Billiards chuyên nghiệp nằm ngoài lãnh thổ Hàn Quốc. Vậy đâu là lý do giúp PBA có thể nhanh chóng thành công sau khi ly khai khỏi UMB, bất chấp những phản đối và cấm đoán từ đơn vị chính danh này?
Trước khi thành lập, những nhà quản lý đứng sau dự án PBA đã tìm ra hướng đi đúng cho Liên đoàn Thể thao non trẻ này. Họ tạo ra một quy chuẩn mới cho Carom và Billiards theo hướng đi mới: Đưa các trận đấu lên truyền hình, phục vụ khán giả. Mục tiêu của PBA là chuẩn hoá giải đấu, đưa các trận Billiards lên sóng trực tiếp ở đẳng cấp cao nhất.
Nguyên nhân sâu xa khiến PBA ly khai khỏi UMB là bởi mô hình quản lý Carom, Billiards như một môn thể thao Olympic không còn phù hợp với tình hình hiện tại nữa. Khác với bóng đá, Billiards là môn thể thao mang tính đặc trưng của cá nhân. Điều đó sẽ tất yếu dẫn đến việc tồn tại những hệ thống thi đấu song song, giống như câu chuyện của ATP và WTA trong môn Quần vợt.
Liên đoàn Quần vợt Quốc tế (ITF) là đơn vị chính danh quản lý môn thể thao quý tộc này ở cấp độ Olympic và các giải đồng đội như Davis Cup và Hopman Cup. Mặt khác, thị phần quần vợt chuyên nghiệp nằm hoàn toàn trong tay 2 tổ chức ATP (quản lý VĐV nam) và WTA (quản lý VĐV nữ). Sức mạnh của ATP và WTA là nguyên nhân khiến ITF luôn phải nhún nhường để có những tay vợt hàng đầu tham dự.
Trong câu chuyện của môn quần vợt, từng có thời điểm nhiều tay vợt hàng đầu thế giới "chê" tham gia các giải đấu đồng đội và Olympic. Phải đến thập niên 80 của thế kỷ trước, khi mối quan hệ giữa ATP, WTA và ITF dần mật thiết hơn, những VĐV quần vợt chuyên nghiệp mới trở lại đấu trường Thế vận hội và coi đây là giải đấu xứng đáng để họ tranh tài.
Cạnh tranh và hợp tác
Để tồn tại và phát triển theo hướng chuyên nghiệp hóa, các môn thể thao đỉnh cao cần phải có doanh thu đủ bù đắp chi phí. Không môn thể thao nào có thể tồn tại nếu sống mãi vào ngân sách của một vài ông bầu. Vì thế, doanh thu từ các giải đấu trở thành một nguồn tiền ổn định giúp nuôi sống các môn thể thao đỉnh cao, tiêu biểu như câu chuyện của PBA cùng Billiards.
Trong quá khứ, UMB thường bán bản quyền truyền hình các giải đấu Billiards cho một vài đối tác như Kozoom, sau đó là Five&Six. Tuy nhiên, thể thức thi đấu các giải của UMB vẫn diễn ra theo lối cũ: Những trận đấu dài, thiên về phần "tĩnh" hơn "động", với hình ảnh nhiều cơ thủ đứng bất động, nhìn chăm chăm vào bàn Billiards và suy nghĩ về đường cơ trước khi đánh.
Nói cách khác, UMB có một hệ thống giải đấu lớn, nhưng thể thức thi đấu lại không hỗ trợ cho các nhà đài phát sóng sản phẩm của họ. Khán giả theo dõi Billiards giờ đây ngày một khó tính hơn trước. Họ không muốn xem những trận đấu dài với tiết tấu chậm, bởi thiết bị theo dõi chủ yếu giờ đây là điện thoại và máy tính bảng, những thứ không thể cầm liên tục nhiều giờ đồng hồ.
Khác với UMB, PBA thiết lập một hệ thống các giải đấu tuân theo những tiêu chí mà độc giả mong muốn. Các trận đấu của PBA diễn ra với tốc độ cao, kết thúc nhanh chóng, thậm chí có giới hạn thời gian giữa những đường cơ, buộc cơ thủ phải liên tục thi đấu. Đó là nguyên nhân giúp khán giả không thể rời mắt khỏi những giải đấu của PBA, nơi họ luôn tìm được trận đấu yêu thích.
"Bóng đá vô nghĩa nếu không có khán giả". Biểu ngữ đó thường được giăng ở một vị trí trang trọng trên sân Old Trafford, và đây dường như cũng chính là tôn chỉ của PBA trong môn Billiards. Họ nghĩ ra nhiều giải đấu mới cùng thể thức thi đấu mới, theo cả mô hình cá nhân và đồng đội. Khán giả trước đây vốn chỉ xem những thứ nhà đài có, nay đã tìm xem được những thứ họ cần.
Chia sẻ về vấn đề bản quyền PBA và những khúc mắc giữa PBA và UMB, bà Mai Quỳnh Anh, đại diện Box Sports, đơn vị sở hữu bản quyền phát sóng PBA chia sẻ: "Chúng tôi nhận thức được mối quan hệ có phần không tốt giữa PBA và UMB. Tuy nhiên, tất cả đều xuất phát từ việc đáp ứng nhu cầu theo dõi của người hâm mộ Billiards và các giải đấu của PBA đang làm được điều đó".
Ly khai và trở lại
Sức hút của PBA đã khiến hàng loạt cơ thủ tìm đến và đầu quân. Không chỉ có những cơ thủ quốc tế, nhiều VĐV Billiards của Việt Nam như Nguyễn Quốc Nguyện, Nguyễn Đức Anh Chiến, Mã Minh Cẩm đã nhận lời đầu quân cho PBA. Bên cạnh khoản thu nhập cao, những cơ thủ đến với PBA vì họ sẽ có cơ hội tranh tài tại một hệ thống giải đấu mới, thi đấu liên tục và chạm trán cùng những cơ thủ hàng đầu thế giới.
Nhiều cơ thủ Việt Nam đã bắt đầu xuất hiện tại PBA.
Ở chiều ngược lại, số cơ thủ từ bỏ PBA để trở lại thi đấu theo hệ thống giải UMB không nhiều. Người hiếm hoi từng làm điều này là Jean Paul de Bruijn, cơ thủ Carom 3 băng người Hà Lan. Bù lại, hàng loạt cơ thủ khác như Semih Sayginer, Han Ji Eun và Daniel Sanchez đã đồng loạt từ bỏ UMB để đến với PBA trong năm nay. Dự kiến vào cuối năm 2023, PBA sẽ tổ chức 2 sự kiện ở Việt Nam.
Theo chia sẻ từ Tổng Giám đốc PBA, các hệ thống giải đấu do họ tổ chức hiện có 800 cơ thủ tham gia, gồm 300 người thuộc hạng nhất, 500 người thi đấu ở hạng 2 và 3. Tổng tiền thưởng cho các cơ thủ PBA hằng năm rơi vào khoảng 6 triệu USD. So với số tiền tài trợ và doanh thu từ bản quyền truyền hình, PBA thu lời mỗi năm 7-10 triệu USD.
Hôm nay (13/12), Trung tâm điều khiển giao thông Hà Nội đã chính thức đi vào hoạt động. Dãy màn hình cỡ lớn được lắp đặt giữa phòng giúp cán bộ, chiến sĩ CSGT Hà Nội có thể theo dõi, giám sát toàn bộ diễn biến trên các tuyến phố của Thủ đô thông qua hình ảnh từ 1.837 camera AI ghi nhận và truyền về.
Một ngày cuối hạ đầu thu, đất trời Lệ Thủy đẹp dịu dàng như một bức tranh thủy mặc, dòng Kiến Giang xanh mát, quanh co ôm trọn làng Tân Thịnh. Nắng vàng tỏa mênh mông, những cơn gió mang làn hương dịu nhẹ và tinh khiết của hoa tường vi thoang thoảng trong không gian an lành. Thượng tá, Anh hùng Nguyễn Xuân Giang lặng lẽ nhìn những bông hoa thanh mảnh đang tận hiến hết mình cho đất trời, ông nhớ về thời trai trẻ.
Ngày 13/12, Công an tỉnh Đồng Nai cho biết, Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) đã ra quyết định khởi tố bị can đối với Cao Thanh Bình (SN 1985, thường trú xã Trường Long, TP Cần Thơ) để điều tra về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” xảy ra tại tiệm vàng Kim Long, thôn Bàu Ké, xã Đồng Phú, tỉnh Đồng Nai.
Sáng 13/12, Thiếu tướng Nguyễn Hồng Nguyên, Phó Chánh Văn phòng Bộ Công an, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự (PTDS) Bộ Công an đã chủ trì Hội nghị giao ban trực tuyến với các địa phương về tiến độ thực hiện "Chiến dịch Quang Trung" thần tốc xây dựng lại, sửa chữa nhà ở cho các hộ dân có nhà ở bị sập đổ, trôi, hư hỏng nặng do bão lũ.
Ngày 13/12, Công an TP Hà Nội mở đợt cao điểm ra quân tấn công, trấn áp tội phạm, bảo đảm an ninh, trật tự, bảo vệ tuyệt đối an toàn Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI, đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031, Tết Nguyên đán Bính Ngọ và các sự kiện lớn của đất nước, các lễ hội đầu năm 2026 trên địa bàn TP Hà Nội.
Viện KSND TP Hà Nội vừa ban hành cáo trạng truy tố bị can Phạm Mỹ Hạnh (SN 1980, trú tại phường Yên Hoà, Hà Nội) về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” trong vụ lừa góp vốn trồng cây Sâm Ngọc Linh, qua đó chiếm đoạt hơn 850 tỷ đồng của các bị hại.
Trung tâm điều khiển và hệ thống camera AI đi vào hoạt động sẽ làm thay đổi cơ bản ý thức của người dân khi tham gia giao thông. Từ đó, sẽ góp phần đảm bảo trật tự, văn minh đô thị; đồng thời sẽ mang lại hiệu quả tích cực trong việc giải quyết ùn tắc giao thông tại 195 nút giao thông.
Liên minh châu Âu (EU) quyết định đóng băng vô thời hạn khối tài sản trị giá gần 250 tỷ USD của Nga, thay vì phải gia hạn các biện pháp đóng băng mỗi 6 tháng một lần.
Đường dây ma túy xuyên quốc gia do các đối tượng truy nã quốc tế cầm đầu vừa bị Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Bộ Công an phối hợp với các đơn vị, Công an các tỉnh, thành triệt phá cho thấy, trong 3 tháng, nhóm đối tượng tội phạm đã giao dịch 1.500 tỷ đồng, vận chuyển trót lọt hàng trăm kg ma túy vào Việt Nam.
Chỉ còn chưa đầy 1 tuần nữa, hàng loạt dự án giao thông trọng điểm quốc gia sẽ thông tuyến, thông xe kỹ thuật để hiện thực hóa mục tiêu 3.000km đường cao tốc vào cuối năm 2025.
Ngày 13/12, tại Hưng Yên đã diễn ra Hội thảo quốc tế về kinh tế dữ liệu với chủ đề “Tư tưởng mới, chính sách mới, cơ hội mới”. Hội thảo do Bộ Công an chủ trì phối hợp với Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia và Trường Đại học Anh quốc Việt Nam (BUV) tổ chức.
Ngày 13/12, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 3 cho biết, đã phối hợp với Hải đội 2 thuộc Ban chỉ huy Biên phòng TP Hồ Chí Minh bắt giữ một vụ vận chuyển cát trái phép trên biển và một đối tượng có hành vi tàng trữ trái phép chất ma túy.
Trong khi giá vàng thế giới tiếp tục tăng mạnh, giá vàng trong nước trên thị trường chính thức đã vượt qua kỷ lục cũ, giao dịch ở mức cao nhất từ trước đến nay.
Mỹ triển khai hai tiêm kích F/A-18 Super Hornet và hai máy bay tác chiến điện tử EA-18G Growler hoạt động gần bờ biển Venezuela, trong bối cảnh căng thẳng giữa hai nước leo thang.