HLV Philippe Troussier và bài toán khó với U23 Việt Nam

Thua đậm không phải thảm họa

U23 Việt Nam đã thua đậm U23 Iraq 0-3 trong trận đấu ra mắt của HLV Philippe Troussier. Tuy nhiên, đó không phải thảm họa như bảng tỷ số thể hiện.

Thực tế, U23 Việt Nam chỉ vỡ trận vì sai lầm cá nhân đáng tiếc. Phút 22, Tuấn Tài chuyền sai dẫn đến tình huống phạm lỗi và thẻ đỏ của Vũ Tiến Long. Chơi thiếu người từ quá sớm, U23 Việt Nam không thể trụ vững trước áp lực mà đối thủ tạo ra.

Muốn đánh giá chính xác màn trình diễn đầu tiên của U23 Việt Nam dưới thời HLV Philippe Troussier, chúng ta cần chia trận đấu làm hai giai đoạn: trước và sau khi Vũ Tiến Long bị truất quyền thi đấu. Ở trận này, HLV Philippe Troussier vẫn sử dụng sơ đồ 3-4-2-1 mà các cầu thủ U23 Việt Nam đã quen thuộc dưới thời Park Hang-seo. Thế nhưng, chiến lược gia 68 tuổi người Pháp yêu cầu các cầu thủ tiếp cận trận đấu theo chiến thuật hoàn toàn khác. U23 Việt Nam không chơi lùi sâu phòng ngự phản công mà chủ động dâng cao, áp sát ngay từ phần sân của đối phương khi không có bóng. Khi có bóng, U23 Việt Nam triển khai bóng từ hàng phòng ngự. Bộ ba trung vệ của HLV Philippe Troussier có xu hướng dàn ngang hết chiều ngang của sân, với Lương Duy Cương và Phan Tuấn Tài làm nhiệm vụ kéo bóng và đôi khi dạt sang bám cánh với sự hỗ trợ của Lê Văn Đô và Võ Minh Trọng. Đây được xem là chiến thuật hiện đại, là xu hướng của bóng đá thế giới khi được các HLV hàng đầu ở các CLB lớn triển khai. Có thể kể đến những cái tên nổi bật như Mikel Arteta của Arsenal, Pep Guardiola của Man City, Ten Hag của MU, Xavi của Barca, Julian Nagelsmann của Bayern Munich.

Trước khi Vũ Tiến Long phải rời sân, U23 Việt Nam thi đấu không tệ trước một đối thủ vốn nhỉnh hơn về thể chất. Các cầu thủ áo trắng tự tin cầm bóng, chuyền bóng và di chuyển nhịp nhàng và hiếm khi chuyền dài. Bóng được luân chuyển liên tục qua chân 3 trung vệ, và đội trưởng Tuấn Tài thường là điểm trung chuyển cuối cùng lên tuyến trên.

Cho dù không thể tạo ra cơ hội nào rõ ràng, nhưng trong giai đoạn này, U23 Việt Nam đã kiểm soát được thế trận. Trong nhiều thời điểm, U23 Việt Nam thậm chí dồn cả 11 cầu thủ U23 Iraq về sân nhà phòng ngự. Tất nhiên, U23 Việt Nam không thể duy trì lối chơi này khi mất người. HLV Troussier buộc phải hy sinh vị trí của Văn Trường để đưa Quang Thịnh vào vá hàng thủ. Khả năng áp sát cũng như kiểm soát bóng của toàn đội đều bị ảnh hưởng. Việc thủng lưới 3 bàn là điều hoàn toàn có thể chấp nhận được.

Bài toán khó của HLV Troussier

Sai lầm cá nhân tiếp nối dẫn đến trận thua đậm của U23 Việt Nam. Sau khi Tuấn Tài chuyền hỏng, Tiến Long đã có pha phạm lỗi non kinh nghiệm và nhận thẻ đỏ nặng hơn cần thiết. Thế nhưng, vấn đề nằm ở chỗ khi đủ người, U23 Việt Nam đã thực sự gây ấn tượng. Câu chuyện "có thể chấp nhận được" hoàn toàn khác với màn trình diễn ấn tượng, hoặc thử nghiệm thành công.

U23 Việt Nam đã kiểm soát bóng, triển khai ý đồ chiến thuật của HLV Troussier rất tự tin. Nhưng tất cả chỉ dừng lại ở đó. Các cầu thủ áo trắng thiếu cả miếng đánh mang tính sát thương cao. Họ gần như không tìm được đường vào 1/3 sân cuối cùng của U23 Iraq để tiếp cận khung thành của Al Hamadi.

Cần biết rằng, triết lý chiến thuật của những tên tuổi hàng đầu nói trên đều rất kén cầu thủ. Erik ten Hag cũng từng thua liểng xiểng ở đầu mùa giải này khi cố gắng triển khai lối chơi yêu thích của ông ở Ajax. Sau đó, khi xác định chính xác phẩm chất của các cầu thủ đang có sẵn trong tay, Ten Hag chấp nhận chuyển dịch sang chiến thuật khác, linh động hơn. MU đã trải qua thời dài thăng hoa nhờ lối đá trực điện, chuyền dài và phản công nhanh. Đó là bài toán mà HLV Troussier phải đối mặt với U23 Việt Nam hiện tại, và cả đội tuyển Việt Nam trong thời gian tới. Liệu các cầu thủ của Việt Nam có những phẩm chất phù hợp với lối chơi ông mong muốn hay không? Nếu không, liệu ông có một kế hoạch B, kế hoạch C cho đội bóng của mình hay không.

Trong trường hợp HLV Troussier kiên định với triết lý của mình, ông bắt buộc phải cần rất nhiều tháng năm để huấn luyện các cầu thủ. Thế nhưng, cấp độ quốc tế khác với cấp độ ĐTQG. Ngay cả khi được tạo điều kiện, HLV Troussier cũng không thể làm việc hàng tuần, hàng tháng với các học trò như ở CLB.  Câu chuyện sẽ trở nên rất bất cập nếu các ĐTQG thi đấu theo một hệ thống, một triết lý hoàn toàn trái ngược so với CLB mà các tuyển thủ đầu quân. Các ĐTQG thành công trong những năm gần đây luôn có màu sắc tương đồng với giải VĐQG của họ, và ngược lại.

Vì vậy, nếu HLV Troussier thực sự muốn thay đổi hoàn toàn lối chơi của các ĐTQG Việt Nam, ông không chỉ phải tập trung huấn luyện cầu thủ mà còn phải thuyết phục một số CLB triển khai chiến thuật tương đồng. Đây là điều không tưởng, và bóng đá Việt Nam có thể phải đối mặt với 1, thậm chí 2 năm chuyển giao đầy đau khổ.