Vẫn cần chuyên gia ngoại đồng hành
Câu chuyện ngành Thể thao chuẩn bị gia hạn hợp đồng với chuyên gia Park Chung-gun tại đội tuyển bắn súng Việt Nam thêm một lần cho thấy vai trò quan trọng của các chuyên gia ngoại tại các đội tuyển quốc gia.
Để lại dấu ấn
Trong hành trình tìm vé và thi đấu tại Olympic 2024 vừa qua của thể thao Việt Nam, các chuyên gia ngoại cũng để lại dấu ấn. Ngay trong 14 suất vé tham dự trực tiếp, các chuyên gia ngoại đã đóng góp phần lớn. Như ở môn bắn súng là vai trò của chuyên gia người Hàn Quốc Park Chung-gun đối với tấm vé của xạ thủ Trịnh Thu Vinh.
Một chuyên gia người Hàn Quốc khác là ông Park Chae-soon, người đã dẫn dắt đội tuyển bắn cung Hàn Quốc giành 11 Huy chương vàng ở 3 kỳ Olympic, cũng đặt dấu ấn ở đội tuyển bắn cung Việt Nam. 2 tấm vé tham dự Olympic 2024 của Đỗ Thị Ánh Nguyệt và Lê Quốc Phong có sự đóng góp lớn của chuyên gia Park Chae-soon. Hay ở đội tuyển boxing nữ là vai trò quan trọng của chuyên gia Thái Lan Tawan Mungphingklang, giúp boxing nữ Việt Nam có 2 tấm vé trực tiếp tham dự Olympic 2024 là Võ Thị Kim Ánh và Hà Thị Linh.
Và cũng phải kể đến chuyên gia người Indonesia Hariawan Hong ở đội tuyển cầu lông Việt Nam, người đã hỗ trợ rất nhiều về chuyên môn để Nguyễn Thùy Linh, Lê Đức Phát giành vé tham dự Olympic 2024. Cũng có thể kể thêm chuyên gia người Australia Donnelly Joseph giúp rowing Việt Nam lần thứ tư liên tiếp tham dự Olympic với tấm vé của Phạm Thị Huệ ở Olympic 2024 vừa qua.
Đến Olympic 2024, dấu ấn của thể thao Việt Nam không sâu đậm nhưng trong đó có những điểm sáng. Đáng kể nhất vẫn là vị trí thứ tư của xạ thủ Trịnh Thu Vinh ở nội dung 10m súng ngắn hơi, bên cạnh hạng 7 ở nội dung 25m súng ngắn thể thao.
Đáng chú ý, đấy là thành tích trong lần đầu tham dự Olympic nên càng được giới chuyên môn đánh giá cao. Thành tích đó của cô gái đang thi đấu cho thể thao Công an nhân dân này đương nhiên có vai trò quan trọng của chuyên gia Park Chung-gun, người đã đưa thể thao Việt Nam đạt đến cột mốc tốt nhất của mình tại đấu trường Olympic với 1 HCV, 1 HCB của xạ thủ Hoàng Xuân Vinh tại Olympic 2016. Gần hơn là việc ông hỗ trợ chuyên môn để xạ thủ Phạm Quang Huy giành HCV tại ASIAD 19 năm 2023.
Cũng từ chính thành tích của Trịnh Thu Vinh với dấu ấn của chuyên gia Park Chung-gun mà thể thao Việt Nam đã xác định được nhân tố đầu tư mạnh mẽ cho kỳ Olympic tiếp theo. Đó thực sự là vấn đề của thể thao Việt Nam trong thời gian qua khi có quá ít tài năng để đầu tư cho việc giành vé và nan giải hơn là tranh huy chương tại sân chơi Olympic.
Và nếu nhìn rộng ra thành tích của thể thao Việt Nam, đặc biệt là ở môn bóng đá, cũng mang đậm dấu ấn của các HLV ngoại. Người ta đã ghi nhận, những thành công lớn nhất của bóng đá Việt Nam đều gắn với các HLV ngoại.
Tìm người và giữ người
Đối với thể thao Việt Nam, có những chuyên gia ngoại có chuyên môn tốt tới làm việc được xem là cần thiết. Bởi thực tế, ở nhiều môn, các HLV nội vẫn chưa thể gánh vác nhiệm vụ, đặc biệt là việc giúp VĐV tranh vé và tranh chấp huy chương ở Olympic. Trong khi đó, lương của các chuyên gia ngoại trên thế giới đều đã tăng đáng kể.
Không tính đến bóng đá, ở các môn khác, thể thao Việt Nam có thể gánh được mức lương dưới 8.000 USD/tháng với chuyên gia ngoại. Dù mức ấy là cao với thể thao Việt Nam nhưng như vậy vẫn chưa đủ để có được một chuyên gia ngoại ở mức khá hiện nay. Nói như người trong nghề thì lúc này, mức lương ấy chỉ phù hợp với những chuyên gia ở mức vừa phải.
Và nếu muốn có chuyên gia tốt hơn với mức lương cao hơn thì phải có cơ chế đặc biệt bên cạnh sự chung tay của các Liên đoàn thể thao, doanh nghiệp. Đó là việc khó với nhiều môn chưa đến mức đại chúng ở Việt Nam, ít thu hút sự chú ý của các doanh nghiệp hoặc Liên đoàn thể thao quốc gia cũng chỉ hoạt động ở mức tròn vai.
Đương nhiên cũng phải kể đên mối quan hệ cá nhân để mời được những chuyên gia ngoại có trình độ cao đến làm việc ở Việt Nam. Trong những trường hợp kiểu này có thể kể đến chuyên gia Thái Lan Tawan Mungphingklang ở đội boxing nữ. Vị chuyên gia này có mối quan hệ cực tốt với HLV Nguyễn Như Cường nên dù nhận được nhiều lời mời với mức lương cao hơn hẳn khi làm việc cho thể thao Hà Nội kết hợp hỗ trợ cho đội tuyển nữ quốc gia thì ông vẫn lựa chọn đến làm việc cho thể thao Hà Nội.
Cho nên, việc trước mắt của ngành Thể thao cả ở cấp trung ương và địa phương vẫn phải là bên cạnh tìm chuyên gia ngoại giỏi với mức lương vừa phải thì tìm cách giữ những chuyên gia ngoại hiện có, những người có thể giúp VĐV tự tin hướng đến đấu trường Olympic.
Trong nhiều chia sẻ của mình, Trưởng phòng Thể thao thành tích cao I (Cục TDTT) Hoàng Quốc Vinh cũng khẳng định, một số đội tuyển thể thao Việt Nam hiện nay đang may mắn sở hữu chuyên gia đạt đẳng cấp Olympic. Đó là điều đáng ghi nhận, có thể tạo tiền đề cho thực hiện những mục tiêu tại sân chơi Olympic.
Trước mắt, việc gia hạn hợp đồng với chuyên gia Park Chung-gun, hiện đang nhận mức lương khoảng hơn 6.000 USD/tháng và hợp đồng kết thúc vào ngày 31-8-2024, được xem là bước đầu tư cần thiết của Việt Nam hướng tới Olympic 2028. Tất nhiên, trong điều kiện liên quan đến quy định tài chính từ ngân sách, thể thao Việt Nam cũng chỉ có thể ký hợp đồng hằng năm, không thể ký dài hạn.
Và không chỉ với trường hợp chuyên gia Park Chung-gun, với những chuyên gia ngoại giỏi hiện đang làm việc với các đội tuyển thể thao Việt Nam, vẫn cần có giải pháp giữ người. Bởi đơn giản là hành trình sắp tới của thể thao Việt Nam, muốn tranh vé và tranh chấp huy chương ở sân chơi Olympic thì sẽ không thể thiếu bóng dáng của những chuyên gia ngoại, những người có chuyên môn tốt và có tình cảm đặc biệt với đất nước, con người Việt Nam.
Không thầy giỏi, khó có trò hay
Theo giới chuyên môn, không được các HLV đẳng cấp rèn giũa, VĐV dù sở hữu tài năng cũng khó bứt phá. Tại đội tuyển đấu kiếm Việt Nam, sau khi chia tay chuyên gia người Nga Ayrat Abdulmanov, đội tuyển vẫn chưa tìm người thay thế. Ngay với trường hợp đô cử Trịnh Văn Vinh hay kình ngư Nguyễn Huy Hoàng tại Olympic 2024 vừa qua, nếu có các chuyên gia ngoại đồng hành thì có thể sẽ đạt thành tích tốt hơn. (Minh Khuê)