Bội chi ngân sách vượt 1,3% so với mức Quốc hội cho phép
Theo báo cáo quyết toán Ngân sách Nhà nước năm 2013 được Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng thay mặt Chính phủ báo cáo trước Quốc hội, mặc dù Quốc hội đã nới trần bội chi từ mức 4,8% lên 5,3%, nhưng bội chi ngân sách năm 2013 vẫn vượt cả mức trần mới, lên đến 6,6%. Điều này cũng khiến nợ công tăng cao, do phải vay bù đắp bội chi.
Báo cáo của Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết: Dự toán thu NSNN 816.000 tỷ đồng, quyết toán 828.348 tỷ đồng; tăng 1,5% (12.348 tỷ đồng) so với dự toán, chủ yếu do tăng thu từ dầu thô và tiền sử dụng đất; trong đó tăng chủ yếu ở ngân sách địa phương (NSĐP) là 16.763 tỷ đồng; không kể các khoản ghi thu, ghi chi và viện trợ sử dụng theo mục tiêu quy định, thì thu NSNN hụt so với dự toán là 4.797 tỷ đồng, trong đó ngân sách trung ương (NSTW) hụt là 21.560 tỷ đồng.
Thu nội địa từ sản xuất, kinh doanh (không kể thu từ dầu thô và thu về nhà, đất) là 513.090 tỷ đồng, tăng 2,7% (13.297 tỷ đồng) so với dự toán. Số tăng thu chủ yếu nhờ thu 29.100 tỷ đồng cổ tức và lợi nhuận còn lại sau khi trích các quỹ tại các tập đoàn, tổng công ty nhà nước. Thu dầu thô đạt 120.436 tỷ đồng, tăng 21,7% (21.436 tỷ đồng) so với dự toán; nhờ sản lượng dầu thanh toán tăng so với kế hoạch 940 ngàn tấn và giá bán cao hơn mức dự kiến (giá dự toán là 90 USD/thùng, thực tế bình quân cả năm là 113 USD/thùng, tăng so với dự toán 23 USD/thùng); tăng thu lãi nước chủ nhà được chia giai đoạn 2009 - 2011 theo Nghị quyết Quốc hội.
 |
| Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính, Ngân sách Phùng Quốc Hiển đọc báo cáo thẩm tra báo cáo Quyết toán ngân sách Nhà nước 2013. |
Thu từ hoạt động xuất nhập khẩu là 129.385 tỷ đồng, chỉ đạt 77,7% (giảm 37.116 tỷ đồng) so với dự toán, chủ yếu do giá trị các mặt hàng có thuế suất cao giảm mạnh so với kế hoạch, như: giá trị xăng dầu nhập khẩu bằng 77,8% kế hoạch, giá trị sắt thép các loại bằng 90,8% kế hoạch,...
Về chi NSNN, con số quyết toán 1.088.153 tỷ đồng, tăng 11,3% (110.153 tỷ đồng) so với dự toán, chủ yếu tăng chi đầu tư phát triển (96.680 tỷ đồng) từ nguồn vốn ngoài nước, nguồn bổ sung từ dự phòng ngân sách theo chế độ và nguồn năm trước chuyển sang. Đáng chú ý, chi đầu tư phát triển là 271.680 tỷ đồng, tăng đến 55,2% (96.680 tỷ đồng) so với dự toán. Chi trả nợ và viện trợ cũng tăng hơn 7.000 tỷ đồng so với dự toán.
Tại Nghị quyết số 32/2012/QH13 ngày 10/11/2012, Quốc hội quyết định mức bội chi NSNN 162.000 tỷ đồng, bằng 4,8% GDP, sau đó được Quốc hội điều chỉnh mức bội chi là 195.500 tỷ đồng, bằng 5,3% GDP vào năm 2013. Tuy nhiên, quyết toán số bội chi là 236.769 tỷ đồng, vượt 41.269 tỷ đồng so với mức Quốc hội đã điều chỉnh, bằng 6,6% GDP thực tế, do tăng chi từ nguồn vốn ODA là 29.422 tỷ đồng và tăng chi trả nợ Quỹ hoàn thuế giá trị gia tăng 13.190 tỷ đồng phát sinh năm 2011, nên theo quy định phải tăng mức bội chi ngân sách tương ứng. Số tăng chi vốn ODA chủ yếu cho đầu tư (28.682 tỷ đồng), gồm: Đầu tư các dự án cần đẩy nhanh tiến độ nên giải ngân cao hơn dự kiến (như: Dự án Cảng quốc tế Cái Mép - Thị Vải, Cầu Nhật Tân, Đường sắt Đô thị Hà Nội - Hà Đông…) và có 5.773 tỷ đồng giải ngân từ năm trước, sang năm 2013 đủ thủ tục ghi thu ghi chi vào NSNN theo quy định. Số tăng đầu tư nêu trên chủ yếu cho lĩnh vực giao thông, nông và lâm nghiệp. Bên cạnh đó nhờ kiểm soát chặt chẽ và tiết kiệm chi ngân sách từ nguồn vốn trong nước giảm 1.343 tỷ đồng nên mức tăng bội chi NSNN là 41.269 tỷ đồng.
Về nguồn vay bù đắp bội chi: vay trong nước 180.347 tỷ đồng; vay ngoài nước 56.422 tỷ đồng. Với kết quả thực hiện dự toán thu, chi, bội chi NSNN nêu trên, tính đến 31/12/2013, so với GDP thực tế, dư nợ Chính phủ bằng 42,6%, dư nợ ngoài nước của quốc gia bằng 37,3%, nợ công bằng 54,5%; trong giới hạn theo quy định của Quốc hội.