Đề nghị làm rõ “lợi, hại” của một hay nhiều đầu mối quản lý nợ công

• Quản lý nợ công: Nên giao một hay nhiều đầu mối?
• Bộ Chính trị chỉ đạo cơ cấu lại NSNN, quản lý nợ công, đảm bảo nền tài chính quốc gia

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng muốn Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội “quyết” việc này, nhưng Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết: Quốc hội không nhận “quả bóng” này, mà đề nghị Chính phủ phân tích rõ “lợi, hại” của 2 phương án để báo cáo trong phiên họp sau.

Thay mặt cơ quan thẩm tra dự luật, Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải cho biết, cơ quan soạn thảo và uỷ ban còn có ý kiến khác nhau về vấn đề lớn - đầu mối quản lý nợ công. 

Cụ thể, Chính phủ đề nghị giữ nguyên nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam như quy định hiện hành nhằm bảo đảm ổn định bộ máy, không gây xáo trộn về tổ chức, chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan và không phải điều chỉnh các luật có liên quan.

Tuy nhiên, tại báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý luật, Ủy ban Tài chính – Ngân sách cho biết: Đa số ý kiến các thành viên đều đề nghị quy định thống nhất đầu mối trong quản lý nợ công để đáp ứng yêu cầu đổi mới, cải cách bộ máy hành chính theo hướng tinh gọn, trên nguyên tắc một việc chỉ giao cho một cơ quan, một người chịu trách nhiệm chính; Nghị quyết số 07-NQ/TW ngày 18/11/2016 của Bộ Chính trị về chủ trương, giải pháp cơ cấu lại NSNN, quản lý nợ công đã đặt ra yêu cầu cần tập trung thống nhất trong quản lý nợ công nhằm sớm khắc phục tình trạng chồng chéo, chưa gắn trách nhiệm cân đối ngân sách, vay và trả nợ với phân bổ, sử dụng vốn; và việc quy định nhiều cơ quan cùng là đầu mối quản lý nợ công sẽ không khắc phục được tình trạng quản lý phân tán, dẫn đến xác định trách nhiệm vay, trả nợ, đánh giá hiệu quả sử dụng vốn... 

Tuy chỉ ra rất nhiều ưu điểm như vậy, Ủy ban Tài chính – Ngân sách lại “thấy rằng”: Việc thống nhất đầu mối đòi hỏi phải điều chỉnh, sắp xếp lại bộ máy và liên quan đến nhiều luật khác, nên “có ý kiến đề nghị cần tiếp tục nghiên cứu, báo cáo đánh giá tác động và sẽ báo cáo cơ quan có thẩm quyền sau khi Hội nghị Trung ương 6 có ý kiến kết luận về công tác tổ chức bộ máy”.

Trình bày quan điểm về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng một lần nữa khẳng định quan điểm là bộ này chỉ đề xuất một đầu mối, vừa theo thông lệ quốc tế vừa khắc phục hạn chế hiện nay. "Đang thực hiện tinh giản biên chế và có nguyên tắc 1 việc 1 người làm mà ta thì 1 việc 3 người làm. Chúng tôi chấp hành ý kiến Chính phủ, nhưng Quốc hội hoàn toàn có quyền, Quốc hội có phương án hiệu quả hơn thì Chính phủ không thể từ chối được" - Bộ trưởng Dũng cho biết. 

Trước phát biểu này, Phó Chủ tịch Phùng Quốc Hiển cho rằng “quả bóng đã được chuyển rất đẹp cho Thường vụ Quốc hội và Quốc hội”. Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng "Chính phủ không đá quả bóng đó qua đây được".

Nhấn mạnh chỉ có Việt Nam mới có "ba ông" cùng quản lý nợ công, vì nhiều năm rồi bộ nào cũng cố giữ không chịu "nhả", Chủ tịch cho rằng phải thống nhất một đầu mối quản lý nợ công. Lý giải việc giữ như nguyên như hiện hành nhằm bảo đảm ổn định bộ máy, không gây xáo trộn về tổ chức, chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan là không thuyết phục -  Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh. Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội cũng cho rằng Chính phủ chưa bám sát tinh thần Nghị quyết 07 của Bộ Chính trị.

Tuy nhiên, việc xáo trộn bộ máy cũng khiến khá nhiều người băn khoăn, nên cho rằng cần nghe hết nỗi lòng các bộ, và nên lấy phiếu của đại biểu Quốc hội... Một lần nữa đứng dậy nêu ý kiến, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng khẳng định “có những việc ba bộ cùng làm không thể nói là tốt mà thực sự quá không tốt”. Ông Dũng cũng cho rằng Nghị quyết 07 đã nói rất rõ, không nên đưa ra Quốc hội lấy phiếu “5 ăn 5 thua”, mà cần thống nhất chủ trương từ Bộ Chính trị.

Chưa ngã ngũ về quan điểm, Chủ tịch Quốc hội đề nghị trả lại Chính phủ để “làm rõ "lợi, hại" mô hình quản lý phân tán hiện nay. Không thể ngược lại xu hướng cải cách bộ máy hành chính nhà nước, phải vì lợi ích chung chứ không vì bộ nào ngành nào”. Kết thúc phiên thảo luận, Phó chủ tịch Phùng Quốc Hiển yêu cầu Chính phủ phải đánh giá tác động của cả hai hướng một và ba đầu mối, lần sau Uỷ ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ xem xét nội dung này.