Hiệp định Paris - Mốc son nền ngoại giao cách mạng Việt Nam

Hội nghị cấp Nhà nước, với sự tham dự của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, nguyên Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng, nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An cùng các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, các đồng chí lão thàh cách mạng, lãnh đạo các ban, bộ, ngành.

Đáng chú ý, Hội nghị có sự tham dự của các nhân chứng lịch sử đã tham gia vào quá trình đàm phán, ký kết Hiệp định Paris và đại biểu quốc tế, các nhà nghiên cứu lịch sử đến từ nhiều nước trên thế giới.

Cách đây 40 năm, ngày 27/1/1973, Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam được ký kết, kết thúc thắng lợi cuộc đấu tranh ngoại giao dài nhất, khó khăn nhất trong lịch sử ngoại giao nước ta ở thế kỷ XX, đánh dấu thắng lợi lịch sử của nhân dân ta sau hơn 19 năm đấu tranh kiên cường, bất khuất trên các mặt trận chính trị, quân sự, ngoại giao chống Mỹ xâm lược. Cuộc chiến đấu trường kỳ, gian khổ của quân, dân ta trên chiến trường và cuộc đấu tranh ngoại giao tại Hội nghị Paris đều nhằm mục tiêu là buộc Mỹ phải chấm dứt chiến tranh, cam kết tôn trọng độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam. Biết bao đồng bào, đồng chí và chiến sỹ, những người con ưu tú của Tổ quốc đã hy sinh xương máu vì mục tiêu thiêng liêng ấy.

Minh chứng hùng hồn cho chân lý “đại nghĩa thắng hung tàn”

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang khẳng định, Hiệp định Paris là sự minh chứng hùng hồn cho chân lý “đại nghĩa thắng hung tàn, chí nhân thay cường bạo”, củng cố niềm tin của nhân dân yêu chuộng hòa bình và các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới vào sự nghiệp đấu tranh chính nghĩa. Vì vậy, Hiệp định Paris đã đi vào lịch sử của cuộc đấu tranh chung của nhân dân thế giới vì độc lập, tự do, vì hòa bình và công lý. Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam cũng mở ra một giai đoạn mới ở khu vực Đông Nam Á, giai đoạn các nước Đông Nam Á hòa bình, ổn định, khép lại quá khứ thù địch, xích lại gần nhau để sum họp trong cộng đồng ASEAN ngày nay.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đúc kết 5 bài học lớn từ việc ký kết Hiệp định Paris, đó là bài học về sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng; bài học về kiên định đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, vì lợi ích quốc gia dân tộc; về tầm quan trọng của thực lực; về đoàn kết dân tộc và đoàn kết quốc tế; bài học về xây dựng lực lượng.

“Ôn lại bài học lịch sử là để sống xứng đáng với các thế hệ cha anh, để hành động có trách nhiệm hơn trước Đảng, Tổ quốc và nhân dân. Các bài học của Hội nghị Paris là hành trang quý giá để chúng ta vững bước tiến vào giai đoạn hội nhập quốc tế, đưa quan hệ hữu nghị và hợp tác với tất cả các đối tác đi vào chiều sâu, ổn định, bền vững, củng cố, nâng cao thế và lực của đất nước. Trong kháng chiến chống xâm lược, thống nhất nước nhà, mặt trận ngoại giao đã có những đóng góp to lớn. Trong thời kỳ đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, đối ngoại phải tiếp tục là mặt trận quan trọng góp phần phát triển đất nước, bảo vệ Tổ quốc” - Chủ tịch nước khẳng định.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang trao tặng danh hiệu "Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân" cho Đoàn đàm phán Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Đoàn đàm phán Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam tham gia Hội nghị Paris. Ảnh: TTXVN.

Thắng lợi của tất cả những người có lương tri trên thế giới

Nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình, nguyên Bộ trưởng Ngoại giao Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, nguyên Trưởng đoàn đàm phán tại Hội nghị Paris xúc động bày tỏ: “Chúng tôi và một số cán bộ từ nhiều cơ quan chức năng, được phân công tham gia hai đoàn đàm phán ở Hội nghị Paris về Việt Nam: Đoàn Việt Nam Dân chủ cộng hòa và đoàn Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam. Đến nay, nhiều đồng chí không còn nữa, nhưng tôi nghĩ rằng, tất cả chúng tôi đều đã hết sức cố gắng và hoàn thành nhiệm vụ. Trong hơn 4 năm 8 tháng, đã diễn ra 174 cuộc họp công khai tại Trung tâm hội nghị quốc tế Kleber, Paris, thủ đô nước Pháp, mấy chục cuộc gặp riêng giữa đồng chí Lê Đức Thọ, cố vấn đặc biệt và đồng chí Xuân Thủy, Trưởng đoàn đàm phán Việt Nam Dân chủ cộng hòa với ông Kissingger, cố vấn đặc biệt của Tổng thống Nixon, Hoa Kỳ”.

Việc ký kết Hiệp định Paris là thắng lợi trọng đại của nhân dân Việt Nam, và cũng là thắng lợi của tất cả những người có lương tri trên thế giới đã ủng hộ sự nghiệp chính nghĩa của nhân dân Việt Nam. “Ở đây, cuộc chiến đấu không dùng súng đạn nhưng bằng đấu trí, đấu lý và cả ý chí cũng vô vàn khó khăn, gian khổ. Các cuộc họp đàm phán bí mật và những trận chiến đấu hết sức quyết liệt, động lực giúp chúng tôi kiên trì đấu tranh và hoạt động tích cực, đó là vì lợi ích tối cao của dân tộc, là niềm tin tuyệt đối vào thắng lợi cuối cùng của cuộc kháng chiến của nhân dân ta”.

Buổi họp mặt hôm nay có sự hiện diện của nguyên Thượng nghị sĩ, Chủ tịch danh dự Hội Hữu nghị Pháp - Việt, bà Hélène xúc động bày tỏ khi gặp lại nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình và những nhân chứng 40 năm về trước. Bà Hélène thời đó là Bí thư Thị ủy Choisy le Roi, cùng các đồng chí Fernand Dupuy, Thị trưởng thành phố; Georges Marchais, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Pháp và tất cả các nhà hoạt động đã nỗ lực hết mình để đoàn Việt Nam do các đồng chí Lê Đức Thọ, Xuân Thủy dẫn đầu không những có được điều kiện làm việc tốt nhất mà còn cảm thấy được động viên, chia sẻ.

Bà nói: “Chúng tôi ít nhiều như gia đình của các đồng chí ấy”. “Từ năm 17 tuổi, khi còn là học sinh trung học, bắt đầu cuộc đấu tranh chống chiến tranh xâm lược thuộc địa Pháp rồi của Mỹ cho đến khi trở thành thượng nghị sĩ, tôi vẫn kiên định một lý tưởng. Và ngày hôm nay, tôi xin bày tỏ lòng cảm phục trước lòng quyết tâm của các bạn, quyết tâm làm cho cuộc sống ấm no hơn, quyết tâm bảo vệ hòa bình” - nguyên Thượng nghị sĩ Hélène xúc động bày tỏ.

“Chúng tôi chưa bao giờ hoài nghi chiến thắng, ngay cả vào những thời điểm khó khăn nhất, bởi vì để chiến đấu thì cần con người và vũ khí, người Mỹ thì có rất nhiều vũ khí tối tân nhưng họ không có những con người nhiệt huyết, chúng tôi thì có. Chúng tôi đã chứng tỏ sức mạnh và quyết tâm” - nguyên Thượng nghị sĩ Hélène kể lại lời của Đại tướng Võ Nguyên Giáp khi nói về Hiệp định Paris.