Tính đến việc phạt lũy tiến nếu tái phạm luật giao thông

• Việt Nam mất 2,5% GDP/năm do người chết vì tai nạn giao thông
• Ám ảnh những vụ tai nạn giao thông thảm khốc ở Tây Nguyên
• Làm rõ vụ chém nhau sau va chạm giao thông trên phố Đại La
• Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển "chưa yên tâm" về dự án Long Thành1
• Ông Võ Kim Cự chính thức thôi làm đại biểu Quốc hội

Theo báo cáo của Chính phủ, trong năm, tình hình trật tự, an toàn xã hội đã được đảm bảo; quốc phòng – an ninh được giữ vững; các lực lượng chức năng đã bảo vệ tuyệt đối an toàn các mục tiêu, giữ vững an ninh, không để xảy ra khủng bố...

Riêng về trật tự an toàn giao thông, trong 7 tháng (từ 15/9/2016 đến 15/3/2017), các đơn vị chức năng thuộc Bộ Giao thông vận tải đã quyết định xử phạt 92.127 vụ vi phạm với số tiền gần 340 tỷ đồng, tạm giữ 497 ô tô, đình chỉ hoạt động 702 bến và phương tiện thủy nội địa.

Bộ Công an đã chỉ đạo lực lượng Công an nhân dân tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm về trật tự, an toàn giao thông; kết hợp vừa thực hiện cao điểm đảm bảo trật tự, an toàn giao thông – trật tự xã hội trong dịp Tết 2017, vừa tập trung tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm theo các chuyên đề như xử lý phương tiện quá tải; phương tiện mang biển xanh vi phạm; phương tiện hết niên hạn sử dụng... Trong 7 tháng (16/9/2016 đến 15/4/2017), lực lượng cảnh sát giao thông toàn quốc đã tuần tra, kiểm soát, xử lý gần 2,26 triệu vi phạm, Kho bạc nhà nước thu hơn 2 nghìn tỷ đồng tiền phạt.

Trong số này, trên đường bộ đã kiểm tra gần 2,15 triệu vụ (chiếm 95% tổng số vi phạm), thu gần 1,4 nghìn tỷ đồng, tước giấy phép lái xe 212.239 trường hợp. Trên đường sắt đã kiểm tra, xử lý 2.290 trường hợp, phạt tiền 633 triệu đồng. Trên đường thủy nội địa đã kiểm tra, xử lý hơn 109 nghìn trường hợp, phạt tiền gần 59,5 tỷ đồng. Đặc biệt, thông qua công tác tuần tra, kiểm soát và phối hợp với các lực lượng chức năng, lực lượng Cảnh sát giao thông toàn quốc đã kiểm tra, phát hiện 1.360 vụ phạm pháp hình sự, kinh tế, ma túy trên các tuyến giao thông, bắt giữ 1.355 đối tượng.

4 tháng đầu năm 2017, tai nạn giao thông giảm trên 3 tiêu chí, nhưng vẫn diễn biến phức tạp. Theo thống kê, cả nước xảy ra gần 6.400 vụ tai nạn, làm chết 2.795 người, bị thương 5.119 người. So với cùng kỳ 2016, số vụ tai nạn giảm 259 vụ (3,91%), số người chết giảm 68 người (2,38%), số người bị thương giảm 729 người (giảm 12,47%). Số vụ tai nạn trên đường bộ vẫn chiếm tỷ lệ áp đảo (98% về số vụ, 97,3% số người chết). Đáng chú ý, trên tuyến đường thủy nội địa, tuy tai nạn giảm 9 vụ (23%) nhưng lại tăng 1 người chết (tổng cộng có 18 người chết) và 6 người bị thương (tăng 150% số người bị thương).

Nguyên nhân tai nạn vẫn chủ yếu do đi không đúng phần đường, làn đường (gần 25%), vượt xe sai quy định; quy trình, thao tác lái xe kém; sử dụng bia rượu... Phương tiện gây tai nạn chủ yếu vẫn là mô tô, xe máy (65%), xe ô tô (30%).

Về 20 vụ tai nạn đặc biệt nghiêm trọng (làm chết 64 người và bị thương 81 người), nguyên nhân chủ yếu đều liên quan đến ô tô kinh doanh vận tải, đặc biệt là ô tô tải, một phần liên quan đến xe máy; phần lớn do lái xe vi phạm quy định về an toàn giao thông như tốc độ, lấn đường, kỹ năng lái xe kém...

Đáng chú ý, báo cáo của Chính phủ cũng chỉ rõ: Mặc dù nhân tố con người vẫn là nguyên nhân lớn nhất trực tiếp gây nên các vụ tai nạn nói chung; những bất cập trong hành vi của người tham gia giao thông là hệ quả trực tiếp và gián tiếp của những yếu kém tồn tại trong các quy định của pháp luật có liên quan đến công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, hiệu lực thực thi pháp luật, hệ thống giáo dục, tuyên truyền nói chung và đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe nói riêng; những bất cập về hạ tầng, quản lý phương tiện; công tác tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm và công tác ứng phó, cứu hộ sau tai nạn. Bởi vậy, ngoài việc kiên trì nâng cao nhận thức của người dân, cần có những giải pháp đối với những lĩnh vực trên.

Nêu ra 7 nguyên nhân dẫn đến tình hình trật tự, an toàn giao thông chưa được cải thiện, Chính phủ cho rằng luật xử lý vi phạm hành chính chưa cho phép xử phạt lũy tiến với hành vi tái phạm; một số hành vi vi phạm trật tự an toàn giao thông cần được điều chỉnh trong Bộ Luật hình sự (vi phạm nghiêm trọng quy định về tốc độ, sử dụng ma túy khi lái xe, mức đền bù thiệt hại); thủ tục xử phạt thông qua hệ thống tư pháp còn phứ tạp... khiến pháp luật về an toàn giao thông chưa đủ tính nghiêm minh. 

Ngoài ra, Luật Thống kê mới chỉ quy định thống kê tai nạn giao thông trong khi các vi phạm cũng cần được thống kê đầy đủ. Bên cạnh đó, hạ tầng giao thông cũng còn bất cập, đặc biệt đường ngang không đảm bảo an toàn, lối đi dân sinh trái phép tồn tại tràn lan (4.268 lối đi dân sinh bất hợp pháp/5.700 điểm giao cắt). Không thể không kể đến ý thức của người tham gia giao thông, sự gia tăng nhanh chóng của phương tiện... Để đạt mục tiêu giảm 1 nửa số thương vong vì tai nạn giao thông vào năm 2020 so với 2010 như Việt Nam đã cam kết, vẫn còn rất nhiều vấn đề cần giải quyết trong thời gian trước mắt.