Vội vã quy hoạch 4 xã của tỉnh Hòa Bình trước khi sáp nhập

Thực hiện nhiệm vụ Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Vĩnh Trọng giao, ngày 22/9 vừa qua, Bộ Xây dựng đã có báo cáo về việc kiểm tra, rà soát về quy hoạch, thu hồi đất, giao đất của UBND tỉnh Hòa Bình trên địa bàn 4 xã Yên Bình, Yên Trung, Tiến Xuân và Đông Xuân của huyện Lương Sơn.

Kết quả kiểm tra của Bộ Xây dựng đã cho thấy, tính đến ngày 31/7/2008 trên địa bàn 4 xã huyện Lương Sơn có 54 đồ án quy hoạch chi tiết (QHCT), trong đó 27 đồ án QHCT đã được UBND tỉnh Hoà Bình phê duyệt. Riêng 7 tháng đầu năm 2008, tỉnh Hòa Bình đã phê duyệt 24 đồ án QHCT (trong đó có 19 đồ án được phê duyệt trong các ngày cuối tháng 2/2008 và 5 đồ án được phê duyệt cuối tháng 6 và 7/2008).

Theo Bộ Xây dựng thì do chưa có quy hoạch chung xây dựng toàn khu vực địa giới 4 xã làm cơ sở kết nối về khung hạ tầng kỹ thuật, phân khu chức năng phù hợp với mô hình phát triển không gian bền vững, nên nhóm đồ án, dự án ở khu vực thuộc vị trí trung tâm của 4 xã (là các xã Tiến Xuân và Yên Bình) sẽ có nhiều bất cập nếu tiếp tục triển khai.

Thực tế các đồ án, dự án đã và đang triển khai chỉ nghiên cứu trong phạm vi giới hạn khu đất của dự án; có dự án còn vi phạm vào vùng cấm xây dựng của tuyến hạ tầng kỹ thuật quốc gia. Một số dự án chưa gắn với địa hình tự nhiên, cảnh quan, môi trường; chưa có giải pháp tốt để bảo tồn làng, bản dân tộc cũng như các giải pháp bảo tồn, gìn giữ môi trường sinh thái.

Đặc biệt, khi có thông tin mở rộng địa giới hành chính Thủ đô Hà Nội, trên địa bàn 4 xã đã xảy ra tình trạng các chủ đầu tư tranh thủ lập đồ án quy hoạch, dự án đầu tư, đăng ký đầu tư ồ ạt tại tỉnh Hoà Bình.

Tính đến trước ngày 4/3/2008 (ngày Chỉ thị 260/CT-TTg có hiệu lực) đã có 54 dự án triển khai, trong đó có 29 dự án được cấp giấy chứng nhận đầu tư hoặc có văn bản chấp thuận cho phép đầu tư nhưng lại chỉ có 20 dự án được phê duyệt quy hoạch chi tiết; và có 25 dự án mới đang đề xuất đầu tư hoặc đang nghiên cứu: đây là khối lượng dự án rất lớn, bất hợp lý trên địa bàn không rộng và có điều kiện địa hình, hiện trạng hạ tầng cơ sở còn khó khăn như 4 xã phía Bắc huyện Lương Sơn.

Liên quan đến Dự án Khu biệt thự nhà vườn xã Yên Bình (do Công ty cổ phần Thương mại quốc tế Thành Như làm chủ đầu tư). Năm 2002, UBND tỉnh Hoà Bình giao 23,433ha cho UBND huyện Lương Sơn quản lý. Để quản lý diện tích 23,433ha nói trên, UBND huyện Lương Sơn đã ban hành các văn bản về việc giao UBND xã Yên Bình có trách nhiệm quản lý, bảo vệ giữ nguyên hiện trạng... Tuy nhiên, do thực tế quản lý đất đai của chính quyền cấp cơ sở có những hạn chế nên đã có sự chuyển nhượng đất trái phép và xây dựng một số công trình nhà cửa trong khu vực nói trên.

Năm 2006, tỉnh Hoà Bình thu hồi 7,149ha trên tổng diện tích 23,433ha đất do huyện Lương Sơn quản lý để giao cho Hội đồng đấu giá đất tỉnh thực hiện bán đấu giá theo quy định hiện hành. Tuy nhiên, việc triển khai tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất của khu đất nói trên gặp nhiều khó khăn, nên tháng 2/2007, Hội đồng đấu giá đất tỉnh đề nghị UBND tỉnh xem xét, chuyển khu đất bán đấu giá tại xóm Dân Lập, xã Yên Bình, huyện Lương Sơn sang cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp thuê hoặc giao đất có thu tiền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư sản xuất kinh doanh. Và tháng 1/2008, tỉnh Hòa Bình đã quyết định giao cho Công ty cổ phần Thương mại quốc tế Thành Như thực hiện dự án đầu tư tại khu vực trên. Bắt đầu từ thời điểm này, những quyết định siêu tốc được thực hiện. Chỉ trong vòng một ngày có tới 5 quyết định đã được ký kết, ban hành.

Theo Bộ Xây dựng thì, trong cùng một ngày UBND tỉnh Hòa Bình đồng ý chủ trương, phê duyệt nhiệm vụ thiết kế và phê duyệt QHCT xây dựng các khu đô thị, khu chức năng đô thị… thiếu công khai thông tin đến mọi người dân trong khu vực lập quy hoạch gây bức xúc trong dư luận. Việc triển khai quá gấp các thủ tục hành chính trong cùng một ngày, lại có nhiều đồ án quy hoạch, dự án đầu tư được phê duyệt nhiệm vụ thiết kế, phê duyệt hồ sơ quy hoạch, giấy chứng nhận đầu tư sẽ không tránh khỏi những sai sót trong việc kiểm tra, thẩm định tính khả thi của dự án, sự hợp lý và hiệu quả sử dụng đất trên cùng một địa bàn là 4 xã phía Bắc huyện Lương Sơn.

Về việc thu hồi đất chỉ sau khi phê duyệt QHCT 1/500, chỉ trong thời gian ngắn (khoảng 5-15 ngày), UBND tỉnh Hoà Bình đã có quyết định thu hồi đất giao cho một số dự án (trong đó có dự án Khu biệt thự nhà vườn xã Yên Bình) trong khi còn thiếu một số cơ sở pháp lý, thể hiện sự vội vàng trong giải quyết thủ tục hành chính và thiếu dân chủ ở cơ sở khi người dân trong khu vực dự án không được biết hoặc không có đủ thời gian để tìm hiểu cũng như đồng thuận trong vấn đề thu hồi đất.

Bộ Xây dựng kiến nghị: UBND tỉnh Hòa Bình cần rút kinh nghiệm trong việc triển khai thực hiện các đồ án quy hoạch xây dựng, dự án đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh; rà soát, bổ sung thành phần hồ sơ của các dự án đầu tư từ khâu lập QHCT đến dự án đầu tư xây dựng theo đúng các quy định hiện hành của Nhà nước; phải tổ chức tốt việc công bố, công khai các quy hoạch xây dựng đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt để nhân dân biết, kiểm tra và thực hiện