APEC hướng tới phục hồi bền vững và bao trùm

Ngày 5/11, các phiên thảo luận kỹ thuật của các quan chức cấp cao APEC đã kết thúc, đặt cơ sở để các Bộ trưởng APEC đưa ra những cam kết mạnh mẽ tại Hội nghị cấp Bộ trưởng diễn ra trong hai ngày 8 và 9/11.

Phát biểu sau thảo luận, Chủ tịch Hội nghị quan chức cấp cao APEC 2021, ông Vangelis Vitalis nhấn mạnh: "Chưa từng có thời điểm nào quan trọng như hiện nay để các nền kinh tế hợp tác, cùng chia sẻ, tái thiết phục hồi... Các quan chức cấp cao các nền kinh tế đã làm việc suốt năm qua, thảo luận về các vấn đề liên ngành và nhiều chương trình khác nhau để nâng cao hiệu quả của APEC trong ứng phó với khủng hoảng và hỗ trợ cho việc phục hồi".

Trọng tâm các cuộc thảo luận là các vấn đề kinh tế và thương mại giúp củng cố đà phục hồi, tăng cường tính bền vững và bao trùm của quá trình phục hồi, đồng thời theo đuổi sự phục hồi sáng tạo và được hỗ trợ bởi công nghệ kỹ thuật số. Ông Vangelis Vitalis cho biết thêm mọi sáng kiến phục hồi đều cần tính đến tác động của cuộc khủng hoảng đến phụ nữ, thanh niên, các nhóm bản địa và các doanh nghiệp nhỏ.

Ông nhấn mạnh đó là "chìa khóa cho sự phục hồi thành công của khu vực". Ngoài nội dung về cuộc khủng hoảng hiện nay, các quan chức cấp cao cũng thảo luận về công việc của APEC trong 2 thập niên tới theo kế hoạch thực hiện Tầm nhìn APEC 2040.

Theo chương trình nghị sự, hoạt động quan trọng nhất trong Tuần lễ cấp cao APEC là Hội nghị cấp cao APEC lần thứ 28 sẽ do Thủ tướng New Zealand Jacinda Arden chủ trì, diễn ra trong ngày 11 - 12/11 theo hình thức trực tuyến, thảo luận về định hướng và tầm nhìn chiến lược cho hợp tác tương lai giữa các nền kinh tế APEC.

APEC hiện đang nỗ lực giải bài toán phục hồi bền vững sau đại dịch COVID-19. Theo đó, các nhà lãnh đạo APEC đã và đang thảo luận về biện pháp thúc đẩy các chính sách thương mại táo bạo và thiết thực, cũng như tìm giải pháp đảm bảo sự phục hồi cho các nền kinh tế thành viên trong bối cảnh đại dịch COVID-19 tiếp tục hoành hành và tiềm ẩn nhiều nguy cơ buộc các nước cần nỗ lực chuẩn bị cho những cú sốc có thể xảy đến trong tương lai.

Ông Vangelis Vitalis nhấn mạnh rằng: "APEC đang ở trong gian đoạn quan trọng, khi các nền kinh tế thành viên phải đối mặt với cuộc khủng hoảng kinh tế và y tế kéo dài. Giữa những bất ổn này, các bên cần phối hợp cùng nhau, dựa trên niềm tin chung rằng việc hợp tác thương mại nhiều hơn và cởi mở hơn, cùng với cải cách cơ cấu và tăng cường hợp tác là cách ứng phó hiệu quả nhất đối với đại dịch".

Theo quan chức này, các biện pháp được hướng tới nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng trước mắt và giúp thúc đẩy phục hồi kinh tế trên toàn khu vực cũng bao gồm cả công tác đảm bảo sản xuất, cung cấp và phân phối vaccine phòng COVID-19 cũng như các nỗ lực chia sẻ vaccine trên toàn cầu, dỡ bỏ các rào cản đối với dòng chảy hàng hóa và dịch vụ thiết yếu và bảo đảm rằng mọi người đều có thể tiếp cận các hệ thống chăm sóc y tế của khu vực.

Trong một cuộc họp hồi tháng trước, các nhóm chính sách và giới chức cấp cao của APEC đã thông báo về những tiến bộ đạt được trong việc thực hiện tuyên bố chung của các bộ trưởng năm 2020 về tạo thuận lợi cho việc vận chuyển các mặt hàng thiết yếu, bao gồm cả hoạt động cung ứng vaccine, hàng hóa và dịch vụ liên quan, cũng như vật tư y tế và thương mại kỹ thuật số. Báo cáo kinh tế gần đây của Đơn vị Hỗ trợ chính sách APEC cho thấy tuy sự phục hồi vẫn còn phụ thuộc nhiều vào tiến độ tiêm chủng và công tác phân phối vaccine trên toàn khu vực, nhưng APEC vẫn dự kiến đạt tăng trưởng kinh tế ở mức 6,4% trong năm nay.

Ông  Vangelis Vitalis cũng cho biết APEC mong muốn thúc đẩy một số sáng kiến "bao gồm hiện đại hóa danh mục hàng hóa và dịch vụ vì môi trường như một cách đóng góp cho sự phát triển bền vững". APEC hiện là tổ chức liên chính phủ duy nhất có danh sách hàng hóa vì môi trường được thống nhất.

Năm 2012, các nền kinh tế thành viên đã nhất trí giảm thuế quan xuống mức không quá 5% trong Danh sách Hàng hóa vì môi trường của APEC. Danh sách này bao gồm 54 sản phẩm đóng góp tích cực vào tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.

Theo ông Vangelis Vitalis, APEC cũng "đang nỗ lực để tìm ra điểm chung giữa 21 nền kinh tế thành viên về cách các nền kinh tế có thể thúc đẩy thương mại kỹ thuật số trong khu vực thông qua Internet và lộ trình kinh tế kỹ thuật số, đồng thời giải quyết những khoảng cách hiện nay, nhằm tạo điều kiện cho tất cả mọi người được hưởng lợi ích của lĩnh vực này".

APEC được thành lập vào năm 1989 với sứ mệnh hỗ trợ tăng trưởng kinh tế bền vững và thịnh vượng ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Hợp tác APEC tập trung vào 3 trụ cột chính: Tự do hóa thương mại và đầu tư, thuận lợi hoá kinh doanh, và hợp tác kinh tế - kỹ thuật. Sau hơn 30 năm hình thành và phát triển, cho đến nay APEC có 21 thành viên, trong đó có 3 nền kinh tế lớn nhất thế giới là Mỹ, Trung Quốc và Nhật Bản, 9 thành viên trong nhóm 20 nền kinh tế lớn trên thế giới và nhiều nền kinh tế mới nổi, phát triển năng động của châu Á - Thái Bình Dương.

Các nền kinh tế APEC hiện chiếm khoảng 60% tổng sản phẩm quốc nội (GDP), hơn 48% kim ngạch thương mại và gần 40% dân số thế giới, tham gia vào tổng số 170 thỏa thuận thương mại và thương mại tự do khu vực. Tháng 11/2020, lãnh đạo 21 nền kinh tế thành viên APEC đã thông qua Tầm nhìn APEC đến năm 2040, hướng tới "một cộng đồng Châu Á - Thái Bình Dương rộng mở, năng động, tự cường và hòa bình vào năm 2040, vì sự thịnh vượng của tất cả người dân và thế hệ tương lai".