Tạo môi trường cho thanh niên khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo

Sáng 20/4, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã dự Hội nghị tổng kết “Đề án hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp đến năm 2025” và khai mạc Ngày hội Khởi nghiệp quốc gia của học sinh, sinh viên (SV.STARTUP) lần thứ 7 năm 2025.

Phát biểu tại sự kiện, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định thanh niên mạnh thì dân tộc mới mạnh, phải tạo môi trường cho thanh niên khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; với quan điểm "mỗi phong trào phải gắn lợi ích của cá nhân, với lợi ích tập thể, lợi ích của quốc gia, dân tộc; hài hòa lợi ích Nhà nước, người dân, doanh nghiệp; lợi ích trong nước, lợi ích ngoài nước."

Cùng dự hội nghị và ngày hội khởi nghiệp có Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn; Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Được; Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Bùi Quang Huy; lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương; lãnh đạo các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; các tổ chức trong nước và quốc tế; đặc biệt có đông đảo học sinh, sinh viên, giáo viên, giảng viên các cơ sở đào tạo, các nhà quản lý giáo dục trong cả nước.

Góp phần hoàn thiện hệ sinh thái khởi nghiệp quốc gia

SV.STARTUP năm 2025 do Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh chủ trì, phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Tài chính và Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức từ ngày 18 đến ngày 20/4, tại Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh.

SV.STARTUP năm 2025 được tổ chức với nhiều hoạt động gồm các hội thảo về “Giải pháp đột phá thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo trong các cơ sở giáo dục đại học”, “Hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo tại cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong kỷ nguyên kinh tế số”, “Giải pháp thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của học sinh từ các hoạt động tư vấn, nghề nghiệp, việc làm”.

Tại Ngày hội cũng diễn ra Diễn đàn truyền cảm hứng khởi nghiệp cho học sinh, sinh viên trong lĩnh vực công nghệ; Hội nghị tổng kết “Đề án Hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp đến năm 2025”; Triển lãm trưng bày các dự án khởi nghiệp của học sinh, sinh viên. Đặc biệt là vòng Chung kết và trao giải cuộc thi “Học sinh, sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp lần thứ 7.”

Cuộc thi “Học sinh, sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp lần thứ 7 năm 2025” đã nhận được 775 dự án khởi nghiệp của học sinh, sinh viên của các cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp và cơ sở giáo dục phổ thông.

Sau vòng bán kết, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã lựa chọn 125 dự án xuất sắc tham dự vòng chung kết cuộc thi.

Các ý tưởng khởi nghiệp năm nay có chất lượng, đa dạng, nội dung ý tưởng tập trung vào giải quyết các vấn đề của cộng đồng xã hội.

Các dự án của khối sinh viên mang tính ứng dụng công nghệ mới như IoT, Big Data và công nghệ AI. Nhiều dự án đã được học sinh, sinh viên triển khai và bước đầu thành công, chuyển sang giai đoạn có lãi, có mức độ tăng trưởng khá ấn tượng.

Về “Đề án hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp” (Đề án 1665), sau 7 năm triển khai đã tạo ra những chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động của toàn ngành giáo dục; các kết quả của Đề án đã góp phần quan trọng trong việc hoàn thiện hệ sinh thái khởi nghiệp quốc gia.

Tính từ năm 2020-2024, sinh viên cả nước có gần 39.000 dự án khởi nghiệp; học sinh Trung học cơ sở và Trung học phổ thông có gần 9.000 dự án khởi nghiệp.

Từ năm 2020 đến nay có gần 300 doanh nghiệp khởi nghiệp, khởi nguồn do cơ sở giáo dục đại học ươm tạo. Cả nước có hơn 2.000 cán bộ giảng viên và gần 10.000 học sinh, sinh viên được các nhà trường tuyên dương, khen thưởng vì có thành tích cho các hoạt động khởi nghiệp.

Sau khi các đại biểu đánh giá, cũng như chia sẻ những câu chuyện thành công trong phong trào khởi nghiệp và vai trò của Đề án 1665; trao Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc, phát biểu tại sự kiện trong không khí cả nước tưng bừng kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính xúc động chia sẻ chúng ta đang sống trong những ngày tháng tư lịch sử tại thành phố mang tên Bác Hồ kính yêu, nơi diễn ra thời khắc quyết định cách đây 50 năm - khi cánh cửa Dinh Độc lập bị xe tăng húc đổ, lá cờ cách mạng tung bay trên thành lũy cuối cùng của chính quyền Sài Gòn; dấu mốc lịch sử kết thúc cuộc kháng chiến vĩ đại; là một trong những mốc son chói lọi nhất trong lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước hào hùng của dân tộc ta - đất nước ngàn năm văn hiến, dân tộc yêu chuộng hòa bình và nhân nghĩa, nhân văn.

Thủ tướng khẳng định cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc đi đến thắng lợi cuối cùng khẳng định một chân lý kiên cường và bất khuất của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Không có gì quý hơn độc lập, tự do;” “Thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ;” “Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy.”

“Để giành và giữ vững nền độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, để đất nước có được hòa bình, thống nhất, phát triển ổn định như hôm nay là máu xương, mồ hôi, nước mắt của biết bao thế hệ cha ông đã ngã xuống, trong đó có hàng triệu thanh niên Việt Nam; chúng ta trân quý ý nghĩa của sự độc lập, tự do; hiểu được giá trị của hòa bình; biết ơn sự hy sinh anh dũng của các thế hệ đi trước, các anh hùng, liệt sỹ của dân tộc để tự soi chiếu và nhìn nhận về trách nhiệm của bản thân với dân tộc, đất nước, gia đình, xã hội và với chính bản thân mình”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Thanh niên có vai trò quan trọng trong từng giai đoạn lịch sử của đất nước

Thủ tướng cho biết sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên".

Từ những sự kiện trọng đại của lịch sử dân tộc đến từng giai đoạn của quá trình vận động, phát triển, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đều chứng kiến những sứ mệnh lịch sử đặc biệt và sự đóng góp quan trọng của thanh niên.

Điểm lại những nhân vật trong truyền thuyết đến các anh hùng dân tộc tử thuở dựng nước, qua các thời kỳ lịch sử đến nay, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, thanh niên Việt Nam luôn nêu cao truyền thống yêu nước, chí khí anh hùng, bất khuất, không ngại gian khổ, không sợ hy sinh, sẵn sàng dấn thân, hăng hái xông pha đi tiên phong trên mọi lĩnh vực.

Thủ tướng cũng chỉ ra nhiều phong trào của thanh niên, học sinh, sinh viên Việt Nam thực hiện trong suốt chiều dài lịch sử dân tộc, nhất là trong các cuộc kháng chiến, kiến quốc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; đồng thời nhắc lại lời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng khẳng định: “Thanh niên phải là rường cột của nước nhà.”

Thủ tướng cho biết, qua các thời kỳ, Đảng và Nhà nước ta luôn đặc biệt coi trọng vai trò của thanh niên; coi thanh niên là nhân tố chủ chốt, sẵn sàng trao sứ mệnh tiên phong cho thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước với phương châm “Thanh niên mạnh thì dân tộc mới mạnh.”

Thủ tướng nhấn mạnh, bằng tất cả sự tri ân đến các thế hệ cha anh đã hy sinh vì nền độc lập của dân tộc; bằng sự trân quý giá trị của hòa bình và tự do; bằng trách nhiệm đáp lại niềm tin, sự kỳ vọng của Đảng, Nhà nước và các thế hệ đi trước; thanh niên ngày nay cần tiếp tục phát huy truyền thống yêu nước hào hùng, bản lĩnh tiên phong, xung kích, dấn thân, xông pha trên mọi mặt trận, mọi lĩnh vực để gìn giữ, bảo vệ và phát triển đất nước!

Chỉ rõ các mục tiêu phát triển đất nước được Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII của Đảng đề ra; đồng thời phân tích bối cảnh tình hình, trong nước và quốc tế, Thủ tướng Chính phủ nêu một số nhiệm vụ trọng tâm mà toàn Đảng, cả hệ thống chính trị, toàn quân, toàn dân phải tập trung thực hiện để đất nước không chỉ “bắt kịp, tiến cùng mà còn phải vượt lên” trong đó có việc phải đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Đây là lần thứ 4 dự SV.STARTUP trong 7 lần tổ chức, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết qua mỗi lần tổ chức ông đều chứng kiến những sự đổi mới đến từ phong trào khởi nghiệp của thanh niên, học sinh, sinh viên.

Và điều không thay đổi chính là niềm đam mê, khát vọng, nghị lực, khí thế, tinh thần quyết tâm thể hiện qua từng cử chỉ, ánh mắt, nụ cười của các bạn trẻ tại Ngày hội.

Thủ tướng cũng bày tỏ vui mừng sau 7 năm triển khai Đề án 1665, đến nay, 100% trường đại học, học viện, cao đẳng, trung cấp và 63/63 Sở Giáo dục và Đào tạo đã có kế hoạch triển khai khởi nghiệp sáng tạo.

Hơn 42.000 dự án khởi nghiệp đã ra đời từ các bạn học sinh, sinh viên. Tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh các cấp đã tổ chức hơn 3.500 cuộc thi ý tưởng sáng tạo, thu hút gần 480.000 lượt thanh niên tham gia với gần 23.000 ý tưởng khởi nghiệp.

Nhiều bạn trẻ đã đứng ra tự thành lập doanh nghiệp, kêu gọi được vốn đầu tư, tạo ra việc làm cho chính mình và cho người khác. Đặc biệt, có hàng ngàn học sinh, sinh viên đã viết tiếp những câu chuyện khởi nghiệp rất Việt Nam nhưng mang tầm vóc toàn cầu bằng những sản phẩm đã thay đổi cách chúng ta sống, học tập và làm việc: từ ứng dụng công nghệ trong y tế, nông nghiệp sạch, cho đến giải pháp số trong đời sống hàng ngày.

Tạo môi trường cho thanh niên khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo

Nhấn mạnh, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp phải có hệ sinh thái, và với tinh thần “thần tốc, tạo bạo, không có giới hạn trong khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo,” Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ phải tạo ra phong trào, tạo ra xu thế, tạo động lực, truyền cảm hứng cho đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp bằng nhiều hình thức và cơ chế chính sách khác nhau để đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp mang lại lợi ích cho chính bản thân học sinh, sinh viên, cho gia đình và xã hội; từ thành quả của đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp tạo niềm tin, khí thế, động lực, nâng bước cho học sinh, sinh viên phát triển, góp phần phát triển đất nước.

Cho rằng việc tạo dựng hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo không phải là câu chuyện của ngày một, ngày hai mà là cả một chiến lược lâu dài, cần các giải pháp căn cơ, chiến lược toàn diện, không cầu toàn, không nóng vội.

Do đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách, đặc biệt về tài chính, sở hữu trí tuệ, kết hợp mô hình công-tư, tạo điều kiện và hỗ trợ cho học sinh, sinh viên phát triển ý tưởng và đưa sản phẩm ra thị trường; phát triển các quỹ hỗ trợ khởi nghiệp sinh viên bằng nguồn xã hội hóa; xây dựng sàn giao dịch ý tưởng, mạng lưới cố vấn khởi nghiệp tại các địa phương và trường học.

Thủ tướng chỉ đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành liên quan phát triển các trung tâm hỗ trợ sinh viên khởi nghiệp, không gian sáng tạo, các vườn ươm tạo, tăng tốc khởi nghiệp trong nhà trường, đưa khởi nghiệp vào giảng dạy chính khóa; tiếp tục xây dựng Đề án hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp giai đoạn mới bảo đảm thiết thực, chất lượng.

Các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp, giáo dục phổ thông triển khai tổ chức thực hiện hiệu quả các chính sách hỗ trợ khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; phát triển các phòng thí nghiệm hiện đại, hỗ trợ nghiên cứu và thử nghiệm sản phẩm, khuyến khích giảng viên, sinh viên tham gia nghiên cứu khoa học ứng dụng; phát triển nền tảng đào tạo trực tuyến và tài nguyên số, bổ sung chuyên đề khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo vào chương trình học; kết nối doanh nghiệp và quỹ đầu tư khởi nghiệp, xây dựng mạng lưới cố vấn, chuyên gia trong lĩnh vực khởi nghiệp và công nghệ; hỗ trợ giảng viên, học sinh, sinh viên đăng ký sở hữu trí tuệ và thương mại hóa sản phẩm.

“Nhà nước-Nhà trường- Nhà Doanh nghiệp phải tăng cường kết nối. Trong số đó, các doanh nghiệp hãy tích cực đặt hàng, đầu tư và đồng hành cùng sinh viên, hỗ trợ thực hành, thực tập và thương mại hóa ý tưởng; cùng nhà trường, truyền cảm hứng, đầu tư và dẫn dắt thế hệ trẻ,” Thủ tướng lưu ý.

Chỉ rõ, "mỗi phong trào phải gắn lợi ích của cá nhân, với lợi ích tập thể, lợi ích của quốc gia, dân tộc; hài hòa lợi ích Nhà nước, người dân, doanh nghiệp; lợi ích trong nước, lợi ích ngoài nước," Thủ tướng Chính phủ đề nghị Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tiếp tục triển khai sâu rộng chương trình “Thanh niên khởi nghiệp”, nhất là khởi nghiệp sáng tạo; trọng tâm là phát triển năng lực khởi nghiệp tập trung vào 4 nhóm ngành ưu tiên chính là: công nghệ thông tin, an ninh mạng, dịch vụ kỹ thuật số; công nghệ y tế, giáo dục; công nghệ môi trường và năng lượng; nông nghiệp công nghệ cao.

Đối với các bạn thanh niên, học sinh, sinh viên, Thủ tướng bày tỏ kỳ vọng với đam mê, hoài bão, sức khỏe, tri thức và năng lực, sẽ tạo ra sự đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia theo tinh thần Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị; góp phần đưa kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế; khai thác tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của từng vùng miền, địa phương để đưa đất nước tăng tốc, bứt phá, phát triển nhanh và bền vững; góp phần đưa đất nước vươn mình trong hội nhập quốc tế theo tinh thần Nghị quyết 59 của Bộ Chính trị ngày 24/1/2025 về hội nhập quốc tế trong tình hình mới.

Thủ tướng kêu gọi mỗi bạn trẻ hãy xác định khởi nghiệp là nền tảng, là công cụ và là cơ hội nghề nghiệp; đồng thời còn là trách nhiệm đối với xã hội, với tương lai của đất nước. Tất cả cùng nhau tạo ra một hệ sinh thái, một không gian khởi nghiệp, một hệ giá trị kết nối cộng đồng - cùng nhau thể hiện khát vọng vươn lên, nghĩ sâu làm lớn, “biến không thành có, biến khó thành dễ, biến cái không thể thành cái có thể.”

Thủ tướng mong muốn và tin tưởng, với khát vọng, trí tuệ và sự dẫn dắt đúng hướng, các em học sinh, sinh viên hôm nay và 20 triệu thanh niên với tư cách là “người chủ tương lai của nước nhà” sẽ là những người tiên phong, nắm bắt khoa học công nghệ, đảm đương sứ mệnh lịch sử xác lập vị thế và tầm vóc của Việt Nam trong kỷ nguyên số; đưa Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo của khu vực và thế giới trong kỷ nguyên vươn mình, phát triển giàu mạnh, văn minh và thịnh vượng của dân tộc.