Dấu ấn trong những chuyến công du của Nhà vua và Hoàng hậu Nhật Bản

• Nhà vua và Hoàng hậu Nhật Bản sắp thăm Việt Nam

Theo thông báo chính thức từ Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam, lịch trình chuyến thăm của Nhà vua Akihito và Hoàng hậu Michiko đã được quyết định trong cuộc họp nội các hôm 20-2. Nhà vua và Hoàng hậu Nhật Bản sẽ rời Tokyo, bắt đầu chuyến thăm Việt Nam từ ngày 28-2 và trở về Nhật Bản vào ngày 6-3.

Nguồn tin này khẳng định, nhiều lãnh đạo Việt Nam khi công tác tại Nhật Bản đều gửi lời mời Nhật Hoàng Akihito (83 tuổi) và Hoàng hậu Michiko (82 tuổi) đến thăm Việt Nam.

Cân nhắc trên nền tảng mối quan hệ hữu nghị thân thiện giữa Nhật Bản-Việt Nam, chính phủ Nhật Bản cũng mong muốn Nhà vua và Hoàng hậu Nhật Bản tiến hành chuyến thăm chính thức tới Việt Nam. Ngoài ra, trên đường trở về Nhật Bản sau chuyến thăm Việt Nam, Nhà vua và Hoàng hậu Nhật Bản sẽ dừng chân tại Thái Lan để viếng Quốc vương Thái Lan Bhumibol Adulyadej vừa băng hà hồi tháng 10 năm ngoái.

Dự kiến, trong chuyến thăm này, Nhà vua và Hoàng hậu cũng sẽ gặp các lãnh đạo cấp cao Việt Nam; tham gia các sự kiện giao lưu với người dân Việt Nam, gặp các học sinh, sinh viên, nghệ sĩ, nhà văn hóa, nhà nghiên cứu ở Việt Nam; gặp gỡ các cựu lưu học sinh Việt Nam từng du học Nhật Bản; gặp đại diện công dân Nhật, tình nguyện viên và tiếp gia đình cựu binh lính Nhật còn ở Việt Nam; thăm một số di tích lịch sử, văn hóa, di sản phi vật thể của Việt Nam được UNESCO công nhận.

Kể từ khi lên ngôi vào năm 1989 đến nay, Nhà vua Akihito và Hoàng hậu Michiko đã đi thăm chính thức 26 nước, trong tổng số 57 nước đã đặt chân đến. Các nước khu vực Đông Nam Á mà Nhà vua và Hoàng hậu đã đến thăm là Thái Lan, Malaysia, Indonesia (năm 1991), Singapore (năm 2006) và Philippines (năm 2016).

Nhà vua Akihito và Hoàng hậu Michiko Nhật Bản. Ảnh: Ministry of Foreign Affairs.

Đặc biệt, năm 2015 kỷ niệm 70 năm kết thúc Chiến tranh thế giới thứ 2, Nhà vua và Hoàng hậu một lần nữa đến viếng những người đã chết trong chiến tranh, bày tỏ sự chia sẻ, ủng hộ với thân nhân những người đã mất trong chiến tranh và với tất cả những người đã vượt qua gian khó và ủng hộ Nhật Bản trong thời gian khó khăn sau chiến tranh.

Các nguồn tin từ Nhật Bản cho biết, Nhà vua và Hoàng hậu rất mong chờ chuyến thăm Việt Nam. Trước đây, khi còn là Hoàng Thái tử, vào đầu những năm 1970, Nhà vua Akihito từng đến Việt Nam.

Thời điểm đó, Nhà vua Akihito đang làm luận án tiến sĩ nghiên cứu cá ở miền Nam Việt Nam. Nhà vua Akihito đã phát hiện một giống cá bống trắng mới trên thế giới tại một nhánh sông Cần Thơ và đã gửi tặng tiêu bản paratype của mẫu cá bống này cho Bảo tàng Động vật Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội (nay là Bảo tàng Sinh học, Đại học Khoa học Tự nhiên) năm 1976. Hiện tiêu bản này vẫn được bảo quản tại bảo tàng và Nhà vua sẽ thăm bảo tàng trong thời gian ở Hà Nội.

Năm 2012, trong chuyến thăm Việt Nam, Hoàng tử Nhật Bản Akishino cũng đã trao tặng bảo tàng này tiêu bản giống gà đuôi Nhật Bản. Lần này, trở lại Việt Nam cùng Hoàng hậu Michiko, Nhà vua Akihito cũng sẽ thăm Bảo tàng Sinh học.

Diễn ra trong bối cảnh quan hệ song phương đang phát triển tốt đẹp, chuyến thăm Việt Nam lần này của Nhà vua và Hoàng hậu rất được chú ý cả ở trong và ngoài Nhật Bản. Chuyến thăm được nhấn mạnh sẽ tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau và thúc đẩy tình hữu nghị thân thiện giữa nhân dân hai nước đồng thời được kỳ vọng sẽ đánh dấu một trang lịch sử mới trong quan hệ Việt-Nhật.

Đây cũng là chuyến công du nước ngoài đầu tiên của Nhà vua Akihito và Hoàng hậu Michiko kể từ tháng 1 năm 2016 khi họ đến Philippines để tưởng niệm những nạn nhân thiệt mạng trong Chiến tranh thế giới lần 2.

Việt Nam còn là quốc gia đầu tiên mà Nhà vua Akihito ghé thăm từ sau khi ông tỏ ý thoái vị vào tháng 8 năm ngoái vì lý do sức khỏe. Bài phát biểu chưa từng có tiền lệ khi đó của Nhật Hoàng buộc chính phủ phải thành lập một ủy ban để nghiên cứu khả năng nhà vua thoái vị.

Nhà vua Akihito lên ngôi vào ngày 7-1-1989, là Nhà vua thứ 125 của Nhật Bản sau khi Nhà vua Hirohito (Nhật hoàng Chiêu Hòa) băng hà. Lễ lên ngôi của Nhà vua  được tổ chức vào ngày 12-11-1990 tại Hoàng cung với sự tham dự của đại diện 158 quốc gia gồm người đứng đầu Hoàng gia, nguyên thủ và hai tổ chức quốc tế. \

Như đã được nêu trong Hiến pháp Nhật Bản, Nhà vua là “biểu tượng của Nhà nước và sự đoàn kết của nhân dân”, Nhà vua có được vị thế này là nhờ vào “ý nguyện của nhân dân, người thực sự có quyền lực tối thượng”. Với một tinh thần trách nhiệm, và sự ân cần với người dân, Nhà vua Akihito và Hoàng hậu Michiko bằng sự nồng ấm và phẩm giá của mình đã làm cho Hoàng gia trở nên gần gũi hơn với nhân dân.

Trong Hoàng cung, Nhà vua và Hoàng hậu tổ chức hàng trăm buổi lễ, tiếp kiến, tiệc trà, tiệc trưa và tiệc tối trong suốt cả năm. Nhà vua và Hoàng hậu đã đi thăm tất cả 47 tỉnh, thành và nhiều đảo ở vùng xa của Nhật Bản, đặc biệt quan tâm đến vấn đề phúc lợi, và đã đi thăm hơn 400 cơ sở phúc lợi dành cho trẻ em, người già và người khuyết tật trên khắp nước Nhật.