Kỳ cuối: Tập trung tháo gỡ vướng mắc
Trong quá trình thực hiện ba chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) gồm: xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, các tỉnh, thành miền Trung vẫn cần nhiều nỗ lực và sự tập trung cao để các chương trình thật sự phát huy hiệu quả, mang lại chuyển biến bền vững trong đời sống nhân dân. Một trong những nỗ lực hiện nay là tập trung tháo gỡ “nút thắt” về vốn; nhân rộng các mô hình hiệu quả… Đáng chú ý, lực lượng CAND không đứng ngoài cuộc.
Trước thực trạng một số công trình thuộc nguồn vốn Chương trình MTQG thi công dang dở do bị “tắc” do vốn, nhằm tháo gỡ vướng mắc, tháng 9 vừa qua, UBND TP Huế đã có Quyết định số 2982/QĐ-UBND về việc ủy quyền cho Chủ tịch UBND cấp xã quyết định điều chỉnh, giao nhiệm vụ chủ đầu tư và thực hiện nhiệm vụ của cấp quyết định đầu tư đối với các công trình, dự án thuộc các chương trình MTQG trên địa bàn thành phố khi tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Theo đó, ủy quyền cho Chủ tịch UBND cấp xã quyết định điều chỉnh, giao nhiệm vụ chủ đầu tư và thực hiện nhiệm vụ của cấp quyết định đầu tư đối với các công trình, DA thuộc các chương trình MTQG giai đoạn 2021 - 2025 được UBND các xã, phường hiện nay tiếp nhận từ UBND các xã, phường thuộc UBND các huyện, thị xã, quận thuộc UBND TP trước ngày 1/7/2025. Thời hạn ủy quyền cho đến khi các công trình, DA hoàn thành và bàn giao, đưa vào sử dụng theo quy định.
Chủ tịch các UBND cấp xã có trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ được ủy quyền, đồng thời chịu trách nhiệm trước pháp luật và Chủ tịch UBND thành phố trong phạm vi quyền, nhiệm vụ được ủy quyền… UBND TP Huế cũng giao Sở Tài chính căn cứ chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền được giao quản lý về ngân sách Nhà nước, đầu tư công chịu trách nhiệm trước UBND thành phố, các cơ quan thanh tra, kiểm tra, kiểm toán và cơ quan liên quan về nội dung tham mưu, bảo đảm đúng quy định pháp luật; giao Giám đốc Ban QLDA đầu tư xây dựng các khu vực thực hiện thủ tục điều chỉnh chủ đầu tư dự án và nội dung liên quan gửi Sở Tài chính tổ chức thẩm định, tham mưu UBND thành phố phê duyệt theo quy định.
Tại Quảng Trị, theo Chủ tịch UBND tỉnh Trần Phong, các chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi chỉ bền vững khi người dân thật sự được trao cần câu, tức là có kiến thức, kỹ năng và niềm tin để tự tạo ra thu nhập. “Chúng tôi tập trung chuyển hướng từ hỗ trợ đơn thuần sang khuyến khích phát triển mô hình sinh kế. Cái người dân cần là cơ hội, không phải sự cho không”, ông Phong nói.
Nhờ định hướng này, nhiều mô hình kinh tế ở vùng cao đã bắt đầu khởi sắc. Ở xã Hướng Lập, mô hình nuôi bò sinh sản theo nhóm hộ giúp hàng chục gia đình thoát nghèo. Tại vùng Lìa và Lao Bảo, người dân học cách canh tác chuối hữu cơ, liên kết với doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm. Còn ở Đakrông, những cánh rừng xanh giờ đã trở thành vốn liếng khi người dân trồng dược liệu dưới tán rừng, thu nhập tăng gấp nhiều lần so với trước.
Không ít thanh niên người dân tộc thiểu số đã trở thành kỹ sư nông nghiệp của bản mình. Anh Đinh Quang Thao (xã Minh Hóa) tâm sự: “Trước đây tôi đi làm thuê, nay nhờ học nghề chăn nuôi, tôi mở được trang trại nhỏ, nuôi gà, lợn, trồng keo lai. Mỗi năm lời vài trăm triệu đồng, có thể sống yên ổn trên đất quê”. Những mô hình như anh Thao đang được nhân rộng, mang lại khí thế mới cho phong trào thanh niên khởi nghiệp ở miền núi Quảng Trị.
Từ đầu năm 2025 đến nay, nhờ sự chỉ đạo quyết liệt, tỷ lệ giải ngân vốn MTQG của tỉnh Quảng Trị đã tăng nhanh. Nhiều công trình hạ tầng dân sinh như trường học, trạm y tế, cầu dân sinh, nhà văn hóa được hoàn thành, mang lại diện mạo mới cho vùng nông thôn và miền núi. Riêng chương trình giảm nghèo bền vững đã giúp hơn 6.000 hộ cải thiện nhà ở, 3.500 hộ được vay vốn ưu đãi phát triển sản xuất; hàng trăm lao động được học nghề và có việc làm ổn định.
Song song với phát triển hạ tầng vật chất, Quảng Trị còn chú trọng hạ tầng con người – tri thức, văn hóa và niềm tin. Nhiều chương trình phổ cập giáo dục, học bổng vùng cao, dự án bảo tồn văn hóa dân tộc được duy trì, góp phần làm phong phú đời sống tinh thần. Ở các bản làng Vân Kiều, Pa Cô, tiếng trống, tiếng khèn, câu hát dân ca lại vang lên trong những dịp lễ hội, như nhịp đập bền bỉ của niềm tin vào sự đổi thay.
“Tỉnh Quảng Trị hiện có 78 xã, trong đó 18 xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Chúng tôi kiên định phương châm không để ai bị bỏ lại phía sau, không chỉ bằng lời nói, mà bằng những chính sách, công trình cụ thể”, ông Phong khẳng định. Còn ông Nguyễn Chiến Thắng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, nhấn mạnh: “Giảm nghèo không phải là làm giảm con số thống kê, mà là nâng chất cuộc sống, để mỗi người dân đều có cơ hội tiếp cận dịch vụ công, tri thức và việc làm, sống có niềm tin và tự trọng”.
Từ những con đường bê tông nối liền bản làng, đến những lớp học rộn rã tiếng cười vùng cao, có thể thấy nỗ lực gỡ khó cho các chương trình MTQG ở Quảng Trị nói riêng, của các địa phương khu vực miền Trung nói chung không chỉ là nhiệm vụ quản lý, mà là hành trình thắp lên ý chí tự lực, khát vọng vươn lên trong từng người dân. Giữa những gian truân của miền đất gió Lào, những cánh rừng, dòng sông và bàn tay lao động đang dệt nên một diện mạo mới – nơi giấc mơ thoát nghèo, xây dựng nông thôn mới và phát triển bền vững không còn là khẩu hiệu, mà đang thành hiện thực mỗi ngày.
Đánh giá rất cao và ghi nhận sâu sắc những đóng góp của lực lượng Công an tỉnh trong việc đồng hành cùng chính quyền và nhân dân thực hiện các mục tiêu phát triển, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị - ông Trần Phong khẳng định, sự vào cuộc tích cực, tận tụy của cán bộ, chiến sĩ Công an đã góp phần quan trọng để các chương trình MTQG đi vào chiều sâu, lan tỏa tinh thần vì nhân dân phục vụ, giúp người dân an cư, phát triển sinh kế và củng cố niềm tin vào Đảng, Nhà nước.
Thực tế ở cơ sở cho thấy, ở Đakrông, Lìa, A Dơi hay Minh Hóa, những vùng đất còn nhiều gian khó, hình ảnh người chiến sĩ Công an không chỉ gắn với tuần tra, giữ gìn bình yên, mà còn hiện hữu trên từng công trình dân sinh, mái nhà nghĩa tình, con đường bê tông mới mở. Từ những căn nhà “3 cứng, 2 ổn định” giúp hộ nghèo an cư, mô hình “Ánh sáng đường quê”, “Sân chơi cho em”, đến những hoạt động cứu trợ, hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả thiên tai, tất cả đều in đậm dấu ấn của tinh thần vì nhân dân phục vụ. Những việc làm cụ thể, bền bỉ và thấm đẫm nghĩa tình ấy không chỉ góp phần cải thiện diện mạo nông thôn, mà còn tạo nên niềm tin, sự gắn bó giữa lực lượng Công an với nhân dân – một trong những nền tảng quan trọng giúp Quảng Trị triển khai hiệu quả ba chương trình MTQG.