Kỳ bí chuyện về hai cây lim cổ thụ tại giếng Rừng

06:26 16/02/2016
Hai cây lim cổ thụ dưới chân núi Tiên Sơn, phố Đoàn Kết, thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh gắn liền với hai giếng thơi: Giếng Rừng. Hai giếng này có từ lâu đời nằm gần hai cây lim. Đây là dấu vết của những cánh rừng cổ trên mảnh đất Yên Hưng nơi có nhiều địa danh mang dấu ấn của những cánh rừng cổ ngày xưa như: Giếng Rừng, chợ Rừng, bến Rừng, sông Rừng.


Cây lim giếng Rừng, thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh được Bộ Văn hoá Thông tin (nay là Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch) công nhận là Di tích lịch sử - xếp hạng cấp Quốc gia năm 1988 và thuộc cụm di tích lịch sử chiến thắng Bạch Đằng. Ngày 27-9-2012, Thủ tướng Chính phủ quyết định xếp hạng Khu di tích lịch sử chiến thắng Bạch Đằng năm 1288 là Di tích quốc gia đặc biệt.

Sông Bạch Ðằng là nơi diễn ra ba trận đánh lớn trong lịch sử dân tộc vào các năm 938, 981, 1288. Mỗi trận đánh đều tạo bước ngoặt quan trọng trong lịch sử đấu tranh bảo vệ Tổ quốc. Ðặc biệt, trong các trận thủy chiến trên sông Bạch Ðằng, các vị danh tướng Ngô Quyền, Lê Hoàn, Trần Hưng Ðạo đều sử dụng cọc ngầm đóng trên sông để đánh giặc.

Sông Bạch Ðằng sâu, rộng và có lưu lượng dòng chảy rất lớn, nên cọc gỗ được sử dụng phải to, dài và nặng. Các cọc Bạch Ðằng được phát hiện chủ yếu là cọc lim có độ dài trung bình 2m - 2,8m có cọc dài tới 3,2m, đường kính từ 20 - 25cm. Lim thuộc loại gỗ rắn chắc nhưng không chịu được nước nếu ngâm lâu. Như vậy, khi các cọc gỗ được cắm xuống sông Bạch Ðằng, các thân cọc phải rất lớn. Do đó, chúng ta có thể hình dung về diện tích, thời gian phát triển của những cánh rừng lim, độ lớn của những cây lim khi đó.

Hai cây lim được cho là có trên 700 năm tuổi.

Theo nhiều cụ cao niên trong vùng, hai “cụ” lim trên 700 tuổi là di tích cón sót lại của những cánh rừng lim bạt ngàn ngày xưa, kéo dài từ Chí Linh qua Đông Triều đến Quảng Yên, trong đó có 54 “cụ” lim ở Đền Cao - Hải Dương. Những bãi cọc lim Bạch Đằng gắn với những chiến công vang dội thời Tiền Lê và Lý - Trần được khai thác từ những cánh rừng này. Di tích bãi cọc lim Bạch Đằng chỉ cách 2 “cụ” lim giếng Rừng khoảng 2km. 

Hai cây lim giếng Rừng, một cây cao khoảng 30m, chu vi gốc 5,5m, phần thân chính cao khoảng 6m, cành lá xum xuê, xanh tốt, tán lá vươn dài tới 20m. Cây thứ hai to hơn, cao khoảng 30m, đường kính gốc tới 7,2m, tán lá xanh tốt vươn dài tới 25m. Hai cây lim giếng Rừng có giá trị lớn về lịch sử, nằm ngay bên cạnh dòng sông Bạch Đằng, gần nơi xảy ra chiến trận Bạch Đằng 1288. Hai cây lim và cọc lim trong bãi cọc Bạch Đằng 1288, cách bãi cọc Yên Giang 2000m có mối liên quan với nhau. 

Di tích bãi cọc Yên Giang, phường Yên Giang, thị xã Quảng Yên nằm ở cửa sông Chanh có hình chữ nhật dài khoảng 120m, rộng khoảng 20m. Sau lần khai quật đầu tiên vào năm 1958 và nhiều lần sau đó vào các năm 1969, 1976, 1984, 1988... cho thấy cọc ở đây chủ yếu là gỗ lim dài 2,6-2,8m, đường kính 20-30cm. Phần cọc được đẽo nhọn dài 0,5-1m cắm xuống sông với khoảng cách trung bình 1m. Hiện, bãi cọc này được khoanh vùng bảo vệ, dựng bia giới thiệu di tích.

Hai “cụ” lim giếng Rừng, thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh, tương truyền thuộc khu rừng lim cổ cung cấp cọc lim cho các trận thủy chiến Bạch Đằng 1288, tạo nên chiến thắng vẻ vang thời mở đầu kỷ nguyên độc lập của nước ta. Đây là nơi cung cấp cọc gỗ cho những trận đánh nổi tiếng vang dội trên sông Bạch Đằng vào các năm 938, 981 và 1288 dưới sự chỉ huy của các danh tướng tài ba Ngô Quyền, Lê Hoàn và Trần Hưng Đạo. 

Đến nay, 2 cây lim vẫn tồn tại kề bên sông Bạch Đằng lịch sử, là chứng tích cho chiến thắng oanh liệt của nhân dân ta. Hiện hai cây lim nằm giữa trung tâm thị xã Quảng Yên. Năm 2008 và 2011, hai cây lim khô lá do đợt rét kỷ lục. Thị xã Quảng Yên cách cắt tỉa cành khô, tưới hoá chất sinh trưởng và bổ sung chất dinh dưỡng cho hai cây lim này.

Trải qua bao năm tháng và khí hậu khắc nghiệt nhưng cây vẫn xanh tươi như một tượng đài mộc mạc, đơn sơ nhưng đầy sinh lực. Bên dưới hai tán lim cổ thụ này có hai giếng cổ gọi là giếng Rừng, được xây lại bằng gạch đỏ từ thời Pháp. Ngày xưa, giếng là nơi cả huyện Yên Hưng lấy nước dùng sinh hoạt, nước lúc nào cũng mát, đáy rất sâu kể cả khi hạn hán giếng vẫn ngập nước. 

Đến đây, du khách có thể dừng chân nghỉ, uống nước chè xanh, ngắm cây lim cổ thụ và nghe người dân nơi đây kể lại câu chuyện dân làng cùng tướng Trần Hưng Đạo lấy gỗ cắm xuống sông Bạch Đằng, tạo thành thế trận đánh thắng quân địch chỉ trong 2 tuần. Hai cây lim giếng Rừng không chỉ có giá trị về mặt lịch sử, gọi nhớ thời kỳ lịch sử hào hùng của dân tộc mà còn có giá trị về mặt tự nhiên.

Hai cây lim giếng Rừng vừa có giá trị lớn về mặt lịch sử vừa có giá trị về mặt tự nhiên, lại khẳng định dấu tích của một cánh rừng lim cổ thụ ở khu vực này trước khi phát triển thành một khu đô thị. Trải qua bao năm tháng, hai cây lim vẫn xanh tươi. Các nhà khoa học đề nghị nhân giống hai cây lim cổ thụ trồng thành những rừng gỗ lim quý phục vụ sản xuất và đời sống. Ðến thăm bãi cọc Bạch Ðằng, các di tích gắn liền với chiến thắng Bạch Ðằng như: đền thờ Trần Hưng Ðạo, miếu Vua Bà và hai cây lim cổ thụ, du khách sẽ thấy câu chuyện lịch sử cách đây hơn 700 năm gần gũi với thực tế hơn, bóng dáng người xưa như vẫn còn đâu đây.

Đăng Hùng

Thành lập ngày 15/12/1959, Trung tâm Huấn luyện và sử dụng động vật nghiệp vụ, Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động là lực lượng đặc biệt tinh nhuệ của CAND Việt Nam. Trải qua 65 năm (15/12/1959 - 15/12/2024) xây dựng, chiến đấu và phát triển, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ của binh chủng đặc biệt này luôn đoàn kết, phát huy truyền thống “Đặc biệt tinh nhuệ - Anh dũng tuyệt vời".

Di sản Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam của Việt Nam đã chính thức được UNESCO ghi danh vào Danh sách Di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại. Đây là 1 trong tổng số 66 đề xuất được xem xét trong kỳ họp này và là di sản văn hoá phi vật thể thứ 16 của Việt Nam được UNESCO ghi danh.

Liên quan đến đường dây mua bán 1,3 tấn pháo nổ từ Quảng Ninh, Hà Nội về Thanh Hóa tiêu thụ, mới đây Công an huyện Triệu Sơn (Thanh Hóa) đã tiếp tục mở rộng điều tra và thu giữ thêm hơn 2 tấn pháo hoa nổ do nước ngoài sản xuất.

Trong số 10 gương mặt trẻ nhận Giải thưởng Khoa học công nghệ - Quả Cầu Vàng năm 2024 có một tiến sĩ trẻ, người đã quyết định trở về quê hương để cống hiến sau 9 năm học tập ở nước ngoài với bao cơ hội phát triển. Đó là TS Nguyễn Viết Hương, Phó trưởng Khoa Khoa học và Kỹ thuật vật liệu, Trường Đại học Phenikaa (Hà Nội).

Đại tá, PGS.TS Nguyễn Ngọc Hà, Trưởng Khoa Luật, Học viện ANND là một trong số nhà giáo CAND vinh dự đạt được thành tích “kép” khi vừa được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Nhà giáo ưu tú (NGƯT) và được Bộ trưởng Bộ GD&ĐT trao tặng danh hiệu Nhà giáo tiêu biểu.

Ngày 5/12, Công an TP Hà Nội cho biết, lực lượng chức năng Công an TP Hà Nội vừa kịp thời dập tắt đám cháy xảy ra vào tối 4/12, tại một nhà dân ở phố Hồng Mai, phường Trương Định, quận Hai Bà Trưng, giải cứu thành công 3 người dân.

Khi đang lưu thông qua đèo Mỏ Quạ thuộc địa phận xã Sơn Thủy, huyện A Lưới, tinh Thừa Thiên Huế, xe ô tô đầu kéo do tài xế Phạm Công Năm điều khiển bất ngờ bị mất lái lao xuống vực theo hướng ta luy âm bên trái đường. Vụ tai nạn khiến phương tiện hư hỏng nặng, tài xế bị thương được lực lượng cứu nạn cứu hộ (CNCH) kịp thời ứng cứu, chuyển đến Bệnh viện cấp cứu.

Sáng nay 4/12, Thượng tướng Trần Quốc Tỏ, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương, Thứ trưởng Bộ Công an đã có buổi làm việc với Công an tỉnh Phú Yên về công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng và bảo đảm an ninh trật tự (ANTT) năm 2024. Tham gia đoàn công tác có lãnh đạo các Cục nghiệp vụ, Thanh tra, Văn phòng Bộ Công an.

Trong trận cầu tâm điểm vòng 14 giải Ngoại hạng Anh mùa 2024-2025 diễn ra rạng sáng 5/12, Manchester United (MU) để thua Arsenal với tỷ số 0-2. Đây là thất bại đầu tiên của Quỷ Đỏ dưới sự dẫn dắt của tân HLV Amorim.

Chiều 4/12, Đại tá Vũ Văn Tấn, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội, Bộ Công an, Thư ký Tổ Công tác triển khai Đề án 06 của Chính phủ cho biết, hiện công tác cấp Lý lịch tư pháp trên ứng dụng VNeID tại Hà Nội đang được đẩy mạnh, góp phần tạo đà, cổ vũ cho các địa phương khác trên cả nước thực hiện hiệu quả theo như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Các giải đấu trong hệ thống thi đấu quốc gia được tổ chức với sự tham dự của các đội hoạt động dựa vào nguồn ngân sách nhà nước. Chắc chắn, giải sẽ hấp dẫn hơn nếu có các đội tham dự và nếu không phải kinh phí từ ngành thể thao thì càng tốt.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.
English | 中文