Giai thoại và đời thực:

Một nữ nhà thơ lơ mơ chính tả

08:57 30/04/2006
Trong các cây bút nữ, Xuân Quỳnh (1942-1988), nổi tiếng là người viết chữ xấu và hay... sai chính tả. Không dưng mà mới chân ướt chân ráo vào làng thơ, Xuân Quỳnh đã để lại một giai thoại vui: "Tập Tơ tằm - Chồi biếc của Cẩm Lai và Xuân Quỳnh cũng có nét xơ bút.

Lúc đầu Xuân Quỳnh viết là Trời biếc nhưng viết sai chính tả, nhà in sắp Chời biếc thành Chồi biếc. Nữ sĩ tài năng thấy hay hẳn lên nên để thế" (Theo sách "Vừa làm vừa nghĩ" - NXB Văn học, 2003).

Những ai đã đọc "Chồi biếc" của Xuân Quỳnh  hẳn đều nhận thấy bài thơ không thể lấy tên là "Trời biếc" được. Trong bài, có tới mấy lần tác giả nhắc tới hai chữ chồi biếc mà nếu đổi chữ chồi thành chữ trời thì câu thơ trở nên vô nghĩa (ví như hai câu Có mất đi đâu/ Nhựa lên chồi biếc).

Chợt nhớ, nhà thơ Ngô Văn Phú cũng từng nhắc tới chuyện viết sai chính tả của Xuân Quỳnh, tôi đã liên hệ với ông để tìm hiểu thêm.

- Đọc bài thơ của Xuân Quỳnh, ai cũng thấy cái tên "Chồi biếc" là hoàn toàn hợp lí. Vậy tại sao lại có thông tin: Ban đầu Xuân Quỳnh đặt tên bài là "Trời biếc", nhưng vì viết sai chính tả nên nhà in in nhầm là "Chồi biếc" và Xuân Quỳnh thấy như vậy "hay" hơn?

Nhà thơ Ngô Văn Phú (NVP): Chuyện Xuân Quỳnh viết sai chính tả là có thật. Quỳnh mồ côi mẹ từ nhỏ, phải ở với bà nội, lại vào văn công từ rất sớm nên việc học hành có được đến đầu đến đũa đâu. Nhưng, chuyện xảy ra trong lần Quỳnh cho in bài thơ "Chồi biếc" trên Báo Văn học chứ không phải khi in sách sau này. Tôi nhớ, khi thông báo với tôi bài thơ được in, Quỳnh còn làm toáng lên: "Tức quá anh Phú ạ. Họ in đầu đề là Trời biếc. Chồi biếc chứ Trời biếc thì còn ra quái gì nữa".

Tôi nghe và đoán ra ngay: "Thế hai chữ Chồi biếc, Quỳnh viết Tr hay Ch?". Quỳnh bảo Quỳnh viết Tr. Tôi cười: "Thế thì họ in sai là Trời biếc là phải rồi. Nếu Quỳnh viết đúng chính tả thì chắc họ không thể nhầm được". Hồi ấy báo còn sắp chữ bằng tay, người soát lỗi và người in đều làm rất kỹ. Không hiểu sao lại xảy chuyện như thế. Bởi nếu đọc nội dung thì phát hiện ra ngay. Nên Quỳnh "nó" mới làm ầm lên.

- Nhà văn Nguyễn Phan Hách kể, trong một cuộc họp giao ban của Báo Văn nghệ, khi vị họa sĩ trình bày báo phàn nàn về hiện tượng cán bộ, phóng viên viết chữ quá xấu, ảnh hưởng tới công việc, Xuân Quỳnh đã nhảy thách lên mà rằng: "Viết hay mới quan trọng chứ chữ viết đẹp hay xấu thì quan trọng gì". Ông nghĩ thế nào về quan điểm này?

NVP: Chữ xấu thì có thể châm chước, chứ đã là nhà văn mà viết sai chính tả thì không nên. Vừa rồi, tôi có đọc đâu đó, thấy nói ông Tô Hoài khi viết vẫn phải kè kè cuốn "Từ điển tiếng Việt" để soát lỗi chính tả. Gần chín mươi rồi còn thế nữa là. Theo tôi, không phải Xuân Quỳnh không ý thức tu chỉnh. Thời kì Quỳnh làm văn thư ở Báo Văn nghệ, chính tôi đã giúp Quỳnh luyện chữ. Lúc ấy chữ Quỳnh có khá lên. Còn sau này thế nào, phải hỏi những người thân của Quỳnh mới rõ.

Từ gợi ý của ông Ngô Văn Phú, tôi liên lạc với nhà nghiên cứu văn học Lưu Khánh Thơ, em chồng của Xuân Quỳnh.

- Là chỗ chị em trong nhà, chị có thấy sau này chị Quỳnh viết bớt sai chính tả hơn không?

Lưu Khánh Thơ (LKT): Quả là chị Quỳnh hay viết sai chính tả. Như đợt chị đi Liên Xô năm 1987, tức là chỉ một năm trước khi mất, trong thư gửi cho mình, chị Quỳnh vẫn viết là dong chơi chứ không phải rong chơi, hoặc kể chuyện mua dây may so chị lại viết là rây. Đã thế, chữ chị Quỳnh lại xấu, như rắc thuốc lào, đến bản thân người viết còn có lúc chẳng luận ra được. Chị Quỳnh từng bảo, nếu có học tới đại học thì chị cũng vẫn viết sai chính tả như thế. Chị còn đùa: "Trong bộ não của tao, dây thần kinh chính tả đã bị hỏng".

- Thật ra, viết cho hay mới khó, chứ viết cho dễ đọc thì luyện mãi cũng làm được. Chị có nhận thấy như vậy?

LKT: Trong các nhà văn tôi biết, cũng không hiếm người chữ xấu đâu. Có điều, họ chữ xấu nhưng không nguệch ngoạc như Xuân Quỳnh. Chị Quỳnh cũng xấu hổ về việc này lắm. Cũng có lúc chị cố viết thật chậm, thật nắn nót, nhưng thấy nó "giả tạo", chị bảo "trông ghê chết" nên lại thôi.

- Chị có nhớ kỷ niệm nào về chuyện "chữ tác thành chữ tộ" của Xuân Quỳnh?

LKT: Có lần, chị Quỳnh cùng chị Phan Thị Thanh Nhàn đi cơ sở để viết bút ký. Về nhà, đọc câu "Chị Mùi là kiện tướng phân xanh" ghi trong sổ, vì chữ Mùi viết quá xấu, chữ M lại không viết hoa, nên chị Quỳnh "luận" ra là "Chị mù là kiện tướng phân xanh", và cứ thế viết tán ra là: Người phụ nữ ấy tuy mắt bị mù song vẫn vươn lên, trở thành kiện tướng phân xanh. Khi đọc cho chị Nhàn nghe, chị Nhàn giãy nảy lên, nói chị ta có mù đâu, tên chị ta là Mùi đấy chứ. May mà bài mới lên khuôn, chị Quỳnh phải hớt hải xin lấy về để sửa.

- Trong một bức thư gửi nhà thơ Vân Long, Xuân Quỳnh đùa rằng mình là con ông Phạm Cao Củng (tên một nhà văn trinh thám), ý nói chị viết thư câu cú rất lủng củng?

LKT: Ấy, tiếng vậy song thư chị Quỳnh viết rất mạch lạc, sắc sảo mà vẫn không kém phần lãng mạn đấy nhé

Facebook Twitter Link gốc
Các tin khác
Đất lành của người cựu tù chính trị Côn Đảo

Nhớ về quãng thời gian “tòng phu” ra Côn Đảo, bà Tư rổn rảng: Năm 1981 cô ra đây theo ổng thì có một đứa con trai rồi, tên là Thọ, sinh năm 1977; hiện nay là bác sĩ bệnh viên đặc khu Côn Đảo. Năm 1982, sinh con trai thứ hai là Nghiệp, năm 1983 thì sinh một cô con gái. Đến giờ các con cũng lập gia đình, sinh sống gần đây. Cô chú có 6 đứa cháu nội ngoại. Vậy là nhà cô đến giờ có ba đời ở Côn Đảo rồi đó.

Phát huy thế mạnh y học cổ truyền, nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh

"Bệnh viện Y học cổ truyền cần phát huy thế mạnh của mình để đẩy mạnh nghiên cứu, bào chế, sản xuất thuốc đông y, đáp ứng yêu cầu về thuốc Y học cổ truyền không chỉ phục vụ khám, chữa bệnh tại bệnh viện mà còn cung ứng trong lực lượng CAND, mục tiêu lâu dài phấn đấu tiến ra thị trường..."- Đó là nội dung chỉ đạo của Trung tướng Đặng Hồng Đức, Thứ trưởng Bộ Công an tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2025, triển khai nhiệm vụ công tác năm 2026 của Bệnh viện Y học cổ truyền Bộ Công an, tổ chức chiều 24/12, tại Hà Nội.

Bắt giữ nhóm đối tượng định “chạy án” vụ rửa tiền hơn 68.000 tỷ đồng

Chiều 24/12, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP Đà Nẵng cho biết vừa khởi tố, bắt giữ 1 đối tượng về hành vi “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” cùng 4 đối tượng về các hành vi “đưa hối lộ, môi giới hối lộ nhằm “chạy án” cho một bị bị can trong đường dây rửa tiền hơn 68.000 tỷ đồng mà Cơ quan CSĐT Công an TP Đà Nẵng đang điều tra.

ĐT U23 và chiến lược dài hạn cho giấc mơ World Cup 2030 của bóng đá Việt Nam

Mục tiêu giành vé tham dự Vòng chung kết World Cup bóng đá nam lần đầu tiên trong lịch sử không còn là khát vọng xa vời, mà đã trở thành định hướng chiến lược rõ ràng của bóng đá Việt Nam trong giai đoạn phát triển mới. Trong lộ trình ấy, lứa cầu thủ U23 hiện tại được xác định là lực lượng nòng cốt, giữ vai trò bản lề trên hành trình hướng tới Vòng loại World Cup 2030.

Cựu Phó Chánh án Phạm Việt Cường bị tuyên phạt 7 năm tù

Sau nhiều ngày xét xử sơ thẩm và nghị án kéo dài, chiều 24/12, TAND TP Hà Nội đã ra phán quyết đối với nhóm bị cáo là cựu thẩm phán, cựu kiểm sát viên, cựu chấp hành viên và cựu cán bộ tư pháp tại TAND cấp cao tại Đà Nẵng (cũ) và một số địa phương.

Sở hữu nhà bên vịnh biển, kích hoạt 4 hormone hạnh phúc mỗi ngày

Hạnh phúc không còn là một cảm giác mơ hồ, mà là trạng thái sinh học cụ thể. Khi sống trong một không gian đúng chuẩn, cơ thể có thể tự sản sinh ra bốn loại hormone hạnh phúc: Dopamine, Serotonin, Oxytocin và Endorphin. Tại CaraWorld Cam Ranh, phân khúc Sông Town với định vị Bayfront Home - chuẩn sống bên vịnh độc bản, đang tái hiện chính xác công thức đó. Một ngôi nhà không chỉ để ở, mà để sống trọn cảm xúc mỗi ngày.

Hành trình truy bắt nhóm tội phạm “vẽ” dự án để lừa đảo hàng ngàn tỷ đồng

Những ngày qua, đông đảo độc giả Báo CAND đặc biệt quan tâm đến thông tin về nhóm tội phạm sử dụng công nghệ cao để lừa đảo chiếm đoạt hàng ngàn tỷ đồng từ dự án Kayple vừa bị triệt phá. PV Báo CAND vừa tiếp tục cập nhật thêm nhiều thông tin mới liên quan đến hoạt động lừa đảo của băng nhóm tội phạm này.

“Cánh tay nối dài” của lực lượng Công an xã trong giữ gìn ANTT ở cơ sở

Tại Hội nghị sơ kết hơn 1 năm triển khai lực lượng tham gia bảo vệ ANTT tại cơ sở trên địa bàn TP Hà Nội được Công an TP Hà Nội tổ chức sáng nay 24/12, đã đánh giá: Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở đã từng bước khẳng định vai trò quan trọng, trở thành “cánh tay nối dài” của lực lượng Công an xã trong công tác giữ gìn ANTT ngay từ địa bàn cơ sở. Những kết quả cụ thể, toàn diện trên nhiều lĩnh vực cho thấy hiệu quả rõ nét của lực lượng trên trong thực tiễn.

Lập nhóm bán xe giá rẻ, lừa đảo 10 tỷ đồng

Ngày 24/12, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Lâm Đồng cho biết, vừa phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ triệt phá đường dây lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng với quy mô lớn, tạm giữ một số đối tượng cùng nhiều tang vật liên quan.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.
✕
English | 中文