NSND Trọng Khôi, NSƯT Đức Trung, NS Thanh Tú với vở kịch “Điều thiêng liêng nhất"

Hơn 20 năm trước, ''Điều thiêng liêng nhất'' (hay còn gọi là "Thánh của những vị thánh") - vở kịch kinh điển nổi tiếng của tác giả Xôviết Iron Druze đã lên sân khấu Việt Nam nhờ dàn diễn viên gạo cội: NSND Trọng Khôi, NSƯT Đức Trung, NS Thanh Tú… với bàn tay của đạo diễn Trọng Liên và ngay lập tức đã gây được hiệu ứng tốt với người xem.

Câu chuyện hết sức giản dị, xoay quanh những người lính Hồng quân sau Thế chiến II, nhưng mang đậm tính nhân văn và triết lý xã hội sâu sắc, vì thế, đến nay, rất nhiều người vẫn còn nhớ mãi những bài học để lại từ câu chuyện ở xứ sở bạch dương xa xôi qua vở diễn này.

Sau Chiến tranh thế giới thứ II, anh chiến sĩ cận vệ Kelin Ababi trở về quê hương Cacpat để cùng mọi người xây dựng lại đất nước. Ở vùng núi quê anh, có biết bao khó khăn, thiếu thốn, rồi cả tiêu cực, lãng phí, nhưng những người lính như Kelin đã dũng cảm vượt lên như đã từng bước qua cuộc chiến, để hồi sinh cho mảnh đất nhiều đau thương mà anh hùng này.

Nhưng điều quan trọng là mỗi lúc gặp khó khăn, Kelin vẫn có những người bạn cũ luôn đồng hành, chia sẻ là Maria và Gruya - người giờ đây đã trở thành một cán bộ cao cấp và chính điều đó đã động viên tinh thần để anh chiến thắng mọi gian lao. Tình yêu tổ quốc, tình bạn cao đẹp giữa Kelin Ababi với Gruya và Maria chính là giá trị nhân văn mà tác giả Druze đặt ra cách đây gần một thế kỷ vẫn còn nguyên giá trị.

Một vấn đề nữa mà truyện kịch đặt ra cũng được khán giả Việt Nam yêu thích còn vì sự tương đồng giữa 2 dân tộc: Dù ở các cương vị khác nhau, nhưng những người Nga luôn giữ vững bản lĩnh chiến đấu để bảo vệ chân lý, gìn giữ đạo đức và bản sắc dân tộc. Thời gian có trôi, nhưng phẩm cách tốt đẹp của những người Nga nói chung, người lính Xôviết nói riêng vẫn nguyên vẹn.

Hình như những diễn viên trong ''Điều thiêng liêng nhất'' không chỉ có tài năng diễn xuất, mà còn có sự gắn bó về tình cảm với đất nước và con người ở quê hương Lênin, nên các vai diễn đều tạo được sự xúc động sâu sắc. Vì thế, vở diễn có rất ít nhân vật, nhưng ý nghĩa nhân văn của nó lại lắng đọng thật nhiều.

Với vẻ ngoài chất phác, thật thà, nhất là khả năng diễn xuất sáng tạo, NSND Trọng Khôi đã được lựa chọn cho vai diễn Kelin Ababi. Đến nay, tình yêu của NSND Trọng Khôi vẫn còn nguyên vẹn với vai diễn của mình: "Nhân vật Kelin Ababi là một tính cách Nga rõ nét với sự bền vững, thủy chung sâu sắc và luôn sẵn sàng vì người khác. Vì thế, tôi đã thể hiện vai Kelin Ababi bằng cả tình yêu, sự hiểu biết của mình về những con người ở xứ sở bạch dương xa xôi, để khán giả cảm nhận và yêu mến một người Nga luôn sống hết mình cho công việc, không bon chen, không tham vọng. Đó là một vai diễn đáng nhớ".

NSƯT Đức Trung đã có mặt trong rất nhiều vở kịch Nga và thậm chí, có một tình yêu cháy bỏng đối với dân tộc Nga đến mức, bất cứ đội bóng nào có cầu thủ người Nga ông đều nhiệt tình ủng hộ.

Mang cả tình yêu ấy vào trong ''Điều thiêng liêng nhất'', NSƯT Đức Trung đã thể hiện vai diễn Gruya khá hoàn chỉnh, để người xem ấn tượng mạnh về người cán bộ Xôviết sống trọn nghĩa, vẹn tình với bè bạn ấy: "Đến nay tôi vẫn còn yêu thích vở diễn vì bài học để lại thật sâu đậm về tình cảm nhân hậu, trước sau của nhân dân Xôviết. Bình thường, khi người ta có chức, có quyền dễ quên đi mối thâm tình cũ, nhưng câu chuyện ở đây lại hoàn toàn khác".

NSƯT Đức Trung cũng bày tỏ: "Diễn biến tâm lý, tính cách các nhân vật rất Á Đông, gần gũi với cuộc sống của người Việt Nam, vì thế, tôi đã vào vai và khai thác mạch tâm lý một cách tự nhiên. Câu chuyện cũng để chính người nghệ sĩ chúng tôi nhiều điều, vì nếu không có lòng nhân hậu cũng không thể gánh vác được những vai diễn mang nặng tính nhân văn như thế".

Mỗi hồi là một câu chuyện trọn vẹn có thắt nút, cởi nút, kết hợp giữa tả thực với lãng mạn đã làm cho kịch bản ''Điều thiêng liêng nhất'' vừa cô đọng, vừa chặt chẽ. Kết cấu mối quan hệ giữa hiện tại và quá khứ hài hòa, tâm lý nhân vật được xây dựng hoàn hảo, tạo đất diễn cho diễn viên.

Bên cạnh đó, ''Điều thiêng liêng nhất'' lại được một đội ngũ diễn viên tài năng đảm nhiệm nên đã khắc họa được một cách sinh động cuộc sống và tâm lý những người Xôviết, để khán giả Việt Nam đã xem một lần sẽ thật khó quên.

Nhưng có lẽ, trên hết là bởi tình cảm sâu nặng của mỗi người nghệ sĩ với đất nước Nga, để ''Điều thiêng liêng nhất'' đã ghi lại một dấu ấn trên sân khấu Việt, cũng là khắc lại một ký ức vàng son về tình cảm giữa những nghệ sĩ Việt Nam với đất nước Xôviết