Nghệ nhân Lâm Phen: Tâm huyết giữ hồn cho nhạc cụ dân tộc Khmer

11:24 26/05/2009
Ba năm trên đất bạn Campuchia vừa chiến đấu vừa học nghề, nghệ nhân Lâm Phen đã biết chế tạo nhiều loại nhạc cụ như: dàn nhạc ngũ âm, đờn cò, đờn gáo, đờn Tà Khê, trống tay… Để nâng cao tay nghề, Lâm Phen còn tìm mua sách để học nhạc, học cách chọn lựa âm thanh cho các loại nhạc cụ. Và gần 20 năm nay, nhiều loại nhạc cụ dân tộc Khmer do Lâm Phen tạo ra đã trở nên nổi tiếng khắp vùng.

Nghệ nhân Lâm Phen năm nay 52 tuổi. Nhà ông ở ấp Ba Se A, xã Lương Hòa, huyện Châu Thành (Trà Vinh). Ông kể rằng, từ hồi nhỏ, ông đã vất vả theo cha khắp nơi bằng nghề thợ mộc để kiếm tiền nuôi sống cả gia đình.

Năm 22 tuổi, ông tình nguyện lên đường nhập ngũ, làm nghĩa vụ quốc tế ở chiến trường Campuchia. "Những lúc đơn vị không hành quân, tui thường sang nhà người nghệ nhân gần đơn vị đóng quân để học nghề làm nhạc cụ. Hồi đầu chỉ là học hỏi nhưng dần dà sau đó mê dữ lắm. Tui quyết tâm học cho bằng được cách chế tạo ra những loại nhạc cụ đặc trưng của dân tộc mình". 

Ba năm trên đất bạn Campuchia vừa chiến đấu vừa học nghề, Lâm Phen  đã biết chế tạo nhiều loại nhạc cụ như: dàn nhạc ngũ âm, đờn cò, đờn gáo, đờn Tà Khê, trống tay… Để nâng cao tay nghề, Lâm Phen còn tìm mua sách để học nhạc, học cách chọn lựa âm thanh cho các loại nhạc cụ. Và gần 20 năm nay, nhiều loại nhạc cụ dân tộc Khmer do Lâm Phen tạo ra đã trở nên nổi tiếng khắp vùng.

Lâm Phen bộc bạch, việc chế tạo các loại nhạc cụ phải tuân thủ theo nhiều nguyên tắc, trong đó, người chế tạo ra các loại nhạc cụ phải thật am hiểu về cấu tạo, phương pháp lựa chọn âm thanh, lựa loại gỗ nào thích hợp, kỹ thuật chạm khắc trên nhạc cụ… sao cho thật hài hòa và độc đáo. Mỗi sản phẩm ra đời, theo Lâm Phen là khẳng định một thành quả trí tuệ, mang ý nghĩa to lớn của người nghệ nhân đã dày công tạo nên sản phẩm của mình, bằng cả khối óc và trái tim của người làm nghệ thuật. Nhưng điều ông tâm đắc và phấn đấu không mệt mỏi, đó là việc làm của mình đã góp phần gìn giữ, phát huy bản sắc văn hoá dân tộc Khmer Nam bộ.

Mới đây, Cục Di sản văn hóa - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) và Sở VH-TT&DL tỉnh Trà Vinh đã hỗ trợ cho Lâm Phen mở lớp dạy chế tạo các loại đàn cho các em nhỏ người dân tộc Khmer tại chùa Lò Gạch cạnh nhà ông.

Hôm chúng tôi ghé thăm lớp học khá đặc biệt này, Sư cả chùa Lò Gạch Thạch Trinh sung sướng bộc bạch rằng: "Nhờ Đảng, Nhà nước quan tâm hỗ trợ và nhờ tấm lòng của Lâm Phen mới có lớp học này. Đây không chỉ giúp cho các em người dân tộc Khmer tại địa phương có cái nghề để kiếm sống mà còn là điều kiện tốt để các em nhỏ giữ gìn và phát triển văn hoá đặc trưng của dân tộc Khmer".

Lâm Phen cho biết, hiện lớp học của ông có 8 học viên là thanh thiếu niên địa phương người dân tộc Khmer có sở thích học đàn và chế tạo các loại nhạc cụ cổ truyền. Mỗi khóa học kéo dài 5 tháng.

Học viên Thạch Sôvan Môni cho biết, từ hồi nhỏ em đã thích học đàn. Khi được vào lớp học này, thấy thầy Lâm Phen dạy nhiệt tình nên rất thích... Còn ông Thạch Sông, nhiều năm làm trợ giảng cho ông Lâm Phen thì kể: "Hồi nhỏ, ông ngoại tui cũng biết đờn rồi dạy tôi đờn. Lớn lên, tui tham gia vào đội nhạc của địa phương, được bà con trong xóm mời tới nhà. Bây giờ được cùng với Lâm Phen mang lại kiến thức cho các em nhỏ, tui cũng rất vui. Chắc chắn các em sẽ học tốt".

Lâm Phen kể rằng, ngoài việc dạy đàn, dạy làm các loại nhạc cụ cho thanh thiếu niên địa phương, ông còn nhận làm theo đơn đặt hàng của nhiều tổ chức, đơn vị… "Thời đại của internet vậy mà có nhiều người vẫn còn tìm về những loại nhạc cụ dân tộc như vậy là quý lắm rồi". Lâm Phen tạm chia tay với chúng tôi bằng một tác phẩm do các học viên của ông biểu diễn

Thái Bình

Những màn hình rực sáng thâu đêm, những ngón tay lướt phím không ngừng nghỉ - cày game thuê, tưởng chừng như một giấc mộng màu hồng dành cho những ai đam mê thế giới ảo, nhưng phía sau những "nhân vật cấp cao", những tài khoản đắt giá là những đôi mắt thâm quầng, những giấc ngủ chập chờn, và cả những tháng ngày tuổi trẻ trôi qua trong mỏi mệt.

Một thời day dứt với nạn “tham nhũng không gian” mà cụ thể ở đây là không gian kiến trúc. Thiết kế đã trục trặc có vấn đề. Khi triển khai thi công lại vô số những đổi thay, xô lệch. Ấy là do dốt và cả tham nữa! Nhưng đương ló dạng một hy vọng mới?

Tiếp nhận thông tin xe cứu thương chở dàn diễn viên ra mắt phim mới, Tổ địa bàn quận 3, Công an TP Hồ Chí Minh phối hợp với Đội CSGT Bàn Cờ, Phòng CSGT, Công an TP Hồ Chí Minh đã mời tài xế xe cứu thương lên làm việc và ra quyết định xử phạt vì hành vi sử dụng phương tiện sai mục đích…

Khi thu hồi đất để triển khai dự án hồ chứa nước Krông Pách Thượng, tỉnh Đắk Lắk đã cho xây dựng 2 khu tái định canh, định cư với số tiền hơn 500 tỷ đồng. Tuy nhiên, sau nhiều năm chuyển đến nơi ở mới, nhiều hộ dân đã bán đất, bán nhà quay lại rừng sinh sống chỉ vì ở khu tái định cư có quá nhiều bất cập.

Tỉnh Thanh Hóa chỉ đạo tạm dừng hoạt động mỏ cát số 18, đồng thời, giao Công an tỉnh chỉ đạo lực lượng cảnh sát đường thủy tăng cường công tác tuần tra trên sông, xử lý triệt để tình trạng khai thác trái phép khoáng sản, đặc biệt là khoáng sản cát, sỏi lòng sông trên địa bàn huyện Vĩnh Lộc.

LTS: Nông thôn mới, đó là khái niệm được nhắc tới nhiều. Nhưng chúng ta dường như chưa bao giờ nghiêm túc với một mục tiêu "Nông thôn phải thu hẹp khoảng cách tinh thần so với thành thị". Thêm công trình mới, thêm thu nhập là tối quan trọng song nông thôn không được phép buồn, để người dân ở đó phải cảm thấy ngay ở quê hương mình, họ không mặc cảm tụt hậu quá xa so với thành thị.

Trong bối cảnh Mỹ nhất trí hỗ trợ Nga dỡ bỏ các cấm vận và hạn chế của phương Tây đối với các công ty thực phẩm, phân bón và vận chuyển, hôm 26/3 (giờ địa phương), Ủy ban châu Âu (EC) đã nêu ra một trong những điều kiện tiên quyết để sửa đổi hoặc dỡ bỏ các lệnh cấm vận với Moscow.

Trước dịp kỷ niệm 79 năm Ngày Thể thao Việt Nam (27/3/1946-27/3/2025), ngành Thể thao có cơ cấu tổ chức mới. Tất cả bảo đảm thực hiện tốt nhất nhiệm vụ “cũ”, trong đó vươn mình và phát triển ổn định ở các sân chơi quan trọng như Olympic, ASIAD giai đoạn 2026-2046.

Việc triển khai lắp đặt hệ thống camera giám sát an ninh và xử lý vi phạm trật tự an toàn giao thông (TTATGT) trên địa bàn TP Vinh đã mang lại kết quả tích cực trong công tác bảo đảm an ninh, trật tự (ANTT) trên địa bàn. Thiết bị này đã giúp lực lượng chức năng theo dõi, phát hiện được các hành vi vi phạm pháp luật; điều tra, làm rõ nhiều vụ việc, từng bước kiềm chế, đẩy lùi các loại tội phạm.

Trong thời đại số hóa, sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) không chỉ mang lại tiện ích vượt bậc mà còn tiềm ẩn những rủi ro khôn lường. Deepfake - công nghệ tạo ra hình ảnh và video giả mạo với độ chân thực đáng kinh ngạc - đang trở thành công cụ nguy hiểm cho tội phạm mạng.

Những tuyên bố tích cực từ cả phía Nga và Mỹ trong ngày 25-26/3 dường như cho thấy sự dịch chuyển đáng kể trong mối quan hệ song phương, với những nỗ lực đàm phán và trao đổi về đa dạng vấn đề, không chỉ xoay quanh xung đột ở Ukraine, mà còn mở rộng ra các vấn đề thương mại và an ninh hàng hải.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.