Nhà tình báo - nhà văn M.Wolf qua đời
Theo RIA Novosti, đêm mùng 9 rạng sáng 10/11 tại nhà riêng ở trung tâm Đông Berlin, nhà tình báo lỗi lạc của CHDC Đức cũ Markus Wolf, tác giả của nhiều tác phẩm văn học, đã lặng lẽ trút hơi thở cuối cùng, thọ 83 tuổi.
Hầu hết các phương tiện thông tin đại chúng ở CHLB Đức đều đưa tin một cách trang trọng về sự ra đi của người đảng viên cộng sản này, bởi lẽ ông là một nhà chuyên nghiệp siêu hạng - dù có thể bất đồng tư tưởng nhưng tính chuyên nghiệp cao luôn là yếu tố cần được tôn trọng ở cả hai bên bờ chiến tuyến.
'Markus Wolf thực sự đã là một pho huyền thoại của nước CHDC Đức cũ. Trong suốt 34 năm liền, từ năm 1952 tới năm 1986, ông đã lãnh đạo rất có hiệu quả cơ quan tình báo Đông Đức cũ và lập được nhiều công trạng đối với cả khối XHCN Đông Âu.
Markus Wolf sinh năm 1923 tại Đức. Cha ông, Fridich Wolf, là một bác sĩ và cũng là một nhà văn có tiếng thời đó. Vở kịch "Giáo sư Momlok" của cụ từng được trình diễn ở nhiều nước và đã được chuyển thể thành phim tại Liên Xô cũ. Cả cha mẹ ông đều là đảng viên cộng sản.
Năm 1933, sau khi Hitler lên cầm quyền ở Đức, gia đình Markus Wolf di cư sang Liên Xô cũ. Tốt nghiệp trung học, nói tiếng Nga một cách hoàn hảo, Markus Wolf thi vào Trường Hàng không Moskva. Năm 1942, ông được cử đi đào tạo tại khóa huấn luyện hoạt động bí mật trong trường đặc biệt của Quốc tế Cộng sản. Ông từng làm bình luận trên đài phát thanh ở Liên Xô và ở Đức sau Chiến tranh thế giới thứ hai. Chính ông đã là phóng viên của Đài Phát thanh Berlin tham gia việc đưa tin và bình luận về phiên tòa Nuremberg kết tội những tên trùm phát xít.
Sau khi CHDC Đức được thành lập, Markus Wolf đã được cử làm Tham tán Thứ nhất Đại sứ quán CHDC Đức tại Moskva từ tháng 11/1949. Từ tháng 8/1951, ông bắt đầu có chân trong cơ quan tình báo đối ngoại vừa mới được thành lập và ngay lập tức tới tháng 12-1952 đã được cử làm lãnh đạo cơ quan đặc biệt quan trọng này. Mãi tới ngày 30/5/1986, Markus Wolf mới rời khỏi nhiệm sở theo ý muốn cá nhân.
Dưới sự lãnh đạo của ông, cơ quan tình báo CHDC Đức đã trở thành một trong những nhân tố hàng đầu trong làng tình báo thế giới. Nguyên tắc làm việc chính của Markus Wolf là không nhất thiết phải có những siêu điệp viên nhưng chắc chắn phải có nhà "siêu quản lý" biết xử lý chuẩn xác và kịp thời những thông tin thu thập được từ mạng lưới điệp viên đông đảo...
Sau khi nước Đức thống nhất, Markus Wolf sang Australia rồi sang Liên Xô cũ và cuối cùng, lại trở về quê hương từ ngày 24/9/1991. Cuối năm 1993, Markus Wolf bị buộc tội "phản bội tổ quốc"(?!) và bị kết án tù 6 năm, nhưng tới năm 1995, bản án này đã bị bãi bỏ. (Nói cho cùng, không thể coi những người đảng viên cộng sản Đức là kẻ thù của nước Đức - họ chỉ là kẻ thù của chủ nghĩa phát xít và chủ nghĩa phục thù phát xít).
Cho tới phút cuối cùng của cuộc đời mình, Thượng tướng Markus Wolf cùng vợ vẫn ở trong căn hộ được xây dựng từ năm 1987, tiêu chuẩn của cơ quan tình báo Đông Đức dành cho cán bộ cao cấp về hưu. Ông là tác giả của 6 tập sách, trong đó có những cuốn được dịch ra nhiều thứ tiếng như "Trò chơi trên sân thiên hạ", "Theo nhiệm vụ từ chính mình", "Bạn bè không chết"... Tác phẩm đầu tay của ông, tập "Bộ ba", được coi như một công trình văn học chính luận mang tính phân tích sâu sắc...
Trước khi qua đời không lâu, Markus Wolf đã tâm sự với các nhà báo: "Tôi hiện vẫn như trước đây tiếp tục suy ngẫm nhiều điều, chủ yếu là về quá khứ. Những ý tưởng văn chương của tôi tất nhiên cũng gắn bó với chuyện này. Tất cả các cuốn sách mà tôi đã viết đều liên quan tới những hồi ức về quá khứ. Thậm chí ngay cả cuốn sách có vẻ như lạ lẫm với những người trong nghề của tôi là sách nói về nghệ thuật nấu bếp Nga cũng gắn bó với quãng đời tôi từng sống ở đây và những chuyến công tác sang Nga thường xuyên diễn ra ngày trước..."