Phê bình âm nhạc - người ở đâu?

07:02 16/06/2005

Dòng chảy âm nhạc liên tục phát triển với nhiều cái mới lạ, tốt - chưa tốt, hay - không hay… mà cả người sáng tác lẫn người thưởng thức đều loay hoay chưa định hướng rõ ràng. Lúc này, cần những nhà phê bình thẩm định song lại chẳng có mấy ai.

"Vẫn có chứ" - Giáo sư Ca Lê Thuần - Tổng Thư ký Hội Âm nhạc Tp.Hồ Chí Minh khẳng định và kèm theo chữ "nhưng". Theo đánh giá của ông, điều đáng báo động trong công tác phê bình lý luận là những người làm công việc này hầu hết đã chuyển sang công tác đào tạo, nghiên cứu, sưu tầm. Những người còn lại vẫn đang hoạt động tích cực nhưng để trở thành đội ngũ rõ nét và cá nhân tiêu biểu thì chưa có.

Từ thực tế này, có thể thấy phê bình âm nhạc đã chưa đồng hành với đời sống âm nhạc và nếu có chăng thì ở mức độ vừa yếu vừa chậm. Điều này cũng phần nào được chứng thực khi mới đây, ngày 14/6, một chuyên san về âm nhạc lại tổ chức hội thảo bàn về vấn đề lý luận phê bình âm nhạc trong khi phần việc này là trách nhiệm chính của những nhà quản lý, những nhà phê bình chuyên nghiệp…

Nhạc Việt đang phát triển nhưng chưa cân đối, hài hòa. Nghệ thuật âm nhạc đang được một bộ phận người sáng tác lẫn người nghe xem như một trò chơi, giải trí đơn thuần, và là "phương tiện" kiếm tiền… Hàng loạt hiện tượng nảy sinh trong làng nhạc trẻ gây "sốc" cho nhiều giới như ca khúc "mì ăn liền" ào ạt ra đời lai nhạc Hoa, nhạc Thái... Bài nào cũng na ná nhau, bấy nhiêu ca từ diễn giải về tình yêu đôi lứa bi lụy được xáo qua trộn lại; người hát được vài bài qua bàn tay nhào nặn của "bầu sô" trở thành ca sĩ "sao", tác giả sáng tác vài bài nghiễm nhiên tự tin xưng là nhạc sĩ; nhạc dân tộc lại dùng âm thanh điện tử...

Một số phương tiện truyền thông lên tiếng nhưng thường là chê bai, phản ánh, vạch ra mặt trái của những hiện tượng ấy… Có nghĩa là mới chỉ dừng ở mức độ phê, còn việc bình, phân tích và định hướng thì đợi mãi vẫn không thấy dáng dấp của các nhà lý luận phê bình.

Khi tác phẩm "mong chờ" được… phê bình

Bên cạnh những hiện tượng phản cảm ấy vẫn có khá nhiều khuynh hướng âm nhạc mới, lạ phát sinh trong quá trình hội nhập như nhóm nhạc Nguyên Lê, Hương Thanh đã hòa âm và dùng dàn nhạc jazz cho những bài dân ca Việt Nam; tác phẩm của nhạc sĩ Nguyễn Thiên Đạo, nhóm Vũ Nhật Tân, nhóm "Dân ca miền không biết"… Quá hiếm nhà lý luận phê bình để có thể nhìn nhận, đánh giá những khuynh hướng này.

Khi bề nổi của những ca khúc thị trường chiếm phần lớn sự chú ý của người nghe, thì vẫn có nhiều nhạc sĩ âm thầm sáng tác bằng tâm huyết của mình. Họ vẫn rất cần được phê bình để đánh giá được giá trị những "đứa con tinh thần" của chính mình, để tìm lối đi mới.

Sự mất cân đối và "loạn" ca khúc trong thời gian qua làm cho một bộ phận người nghe, chủ yếu là giới trẻ ngộ nhận và dễ dàng chấp nhận, có phần lớn trách nhiệm của giới phê bình âm nhạc. Đã đến lúc phê bình âm nhạc cần phải được những nhà quản lý văn hóa và cả công chúng nhận thức đúng và hiểu sâu sắc tầm quan trọng trong đời sống âm nhạc. Từ đó mới có thể đầu tư, chăm sóc, xây dựng và tạo điều kiện để có được những người làm công việc lý luận phê bình. Đội ngũ này mạnh sẽ góp phần rất lớn làm phong phú, đa dạng đời sống văn hóa, tạo nên một nền âm nhạc chuyên nghiệp hơn và cũng là nâng cao trình độ dân trí, thưởng thức âm nhạc cho công chúng

Hạnh Chi

"Bệnh viện Y học cổ truyền cần phát huy thế mạnh của mình để đẩy mạnh nghiên cứu, bào chế, sản xuất thuốc đông y, đáp ứng yêu cầu về thuốc Y học cổ truyền không chỉ phục vụ khám, chữa bệnh tại bệnh viện mà còn cung ứng trong lực lượng CAND, mục tiêu lâu dài phấn đấu tiến ra thị trường..."- Đó là nội dung chỉ đạo của Trung tướng Đặng Hồng Đức, Thứ trưởng Bộ Công an tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2025, triển khai nhiệm vụ công tác năm 2026 của Bệnh viện Y học cổ truyền Bộ Công an, tổ chức chiều 24/12, tại Hà Nội.

Chiều 24/12, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP Đà Nẵng cho biết vừa khởi tố, bắt giữ 1 đối tượng về hành vi “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” cùng 4 đối tượng về các hành vi “đưa hối lộ, môi giới hối lộ nhằm “chạy án” cho một bị bị can trong đường dây rửa tiền hơn 68.000 tỷ đồng mà Cơ quan CSĐT Công an TP Đà Nẵng đang điều tra.

Mục tiêu giành vé tham dự Vòng chung kết World Cup bóng đá nam lần đầu tiên trong lịch sử không còn là khát vọng xa vời, mà đã trở thành định hướng chiến lược rõ ràng của bóng đá Việt Nam trong giai đoạn phát triển mới. Trong lộ trình ấy, lứa cầu thủ U23 hiện tại được xác định là lực lượng nòng cốt, giữ vai trò bản lề trên hành trình hướng tới Vòng loại World Cup 2030.

Sau nhiều ngày xét xử sơ thẩm và nghị án kéo dài, chiều 24/12, TAND TP Hà Nội đã ra phán quyết đối với nhóm bị cáo là cựu thẩm phán, cựu kiểm sát viên, cựu chấp hành viên và cựu cán bộ tư pháp tại TAND cấp cao tại Đà Nẵng (cũ) và một số địa phương.

Hạnh phúc không còn là một cảm giác mơ hồ, mà là trạng thái sinh học cụ thể. Khi sống trong một không gian đúng chuẩn, cơ thể có thể tự sản sinh ra bốn loại hormone hạnh phúc: Dopamine, Serotonin, Oxytocin và Endorphin. Tại CaraWorld Cam Ranh, phân khúc Sông Town với định vị Bayfront Home - chuẩn sống bên vịnh độc bản, đang tái hiện chính xác công thức đó. Một ngôi nhà không chỉ để ở, mà để sống trọn cảm xúc mỗi ngày.

Những ngày qua, đông đảo độc giả Báo CAND đặc biệt quan tâm đến thông tin về nhóm tội phạm sử dụng công nghệ cao để lừa đảo chiếm đoạt hàng ngàn tỷ đồng từ dự án Kayple vừa bị triệt phá. PV Báo CAND vừa tiếp tục cập nhật thêm nhiều thông tin mới liên quan đến hoạt động lừa đảo của băng nhóm tội phạm này.

Tại Hội nghị sơ kết hơn 1 năm triển khai lực lượng tham gia bảo vệ ANTT tại cơ sở trên địa bàn TP Hà Nội được Công an TP Hà Nội tổ chức sáng nay 24/12, đã đánh giá: Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở đã từng bước khẳng định vai trò quan trọng, trở thành “cánh tay nối dài” của lực lượng Công an xã trong công tác giữ gìn ANTT ngay từ địa bàn cơ sở. Những kết quả cụ thể, toàn diện trên nhiều lĩnh vực cho thấy hiệu quả rõ nét của lực lượng trên trong thực tiễn.

Ngày 24/12, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Lâm Đồng cho biết, vừa phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ triệt phá đường dây lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng với quy mô lớn, tạm giữ một số đối tượng cùng nhiều tang vật liên quan.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.
English | 中文