Thanh Tịnh: Để lại mùa sau

08:09 18/04/2006

Ông tên thật là Trần Văn Ninh, sau đổi là Trần Thanh Tịnh, sinh ngày 1/12/1911 tại thành phố Huế, từng được gia đình gửi vào nhà chùa rồi theo học Trường Đông Ba, Trường Penlơranh (trường dòng), sau đó làm nghề dạy học, đo đạc ruộng đất, hướng dẫn viên du lịch, viết báo, làm thơ.

Sau Cách mạng Tháng Tám (1945) ông tham gia kháng chiến, phụ trách văn công quân đội, làm báo, viết văn trên chiến khu Việt Bắc, rồi về tiếp quản thủ đô (1954), tham gia ban biên tập đầu tiên của tạp chí Văn nghệ quân đội, làm chủ nhiệm (Tổng biên tập) cho đến lúc nghỉ hưu. Ông không chỉ là một đại tá, Tổng biên tập một tạp chí văn chương có uy tín của quân đội trong nhiều năm mà còn là một nhà thơ tiền chiến tham gia Ban Chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam và Ủy ban toàn quốc các Hội liên hiệp Văn học - Nghệ thuật Việt Nam trong nhiều năm. Ông mất ngày 17/7/1988 tại Hà Nội.

Tác phẩm của Thanh Tịnh để lại không thật đồ sộ, nhưng ông được người đời gọi là nhà văn, nhà báo, nhà giáo, nhà thơ (ông nói chưa đủ, ông là nhà văn, nhà báo, nhà giáo... nhà nghèo). Là nhà văn bởi ông có các tập truyện ngắn “Ngậm ngải tìm trầm” (1943) và trước đó là tập “Quê mẹ” (1941) với lời tựa của Thạch Lam: “Thanh Tịnh có lẽ là nhà văn đầu tiên ở miền Trung đã trình bày các mối dây liên lạc nhẹ như tơ hồng ngày thu, nhưng không vì thế mà kém phần vương vấn, quyến luyến. Thanh Tịnh muốn làm người mục đồng ngồi dưới bóng tre thổi sáo để ca hát những đám mây và làn gió lướt bay trên đồng, ca hát về vẻ đẹp của đời thôn quê”.

Từ trái sang: Hữu Mai (thứ 2), Thanh Tịnh và Hà Trì tại "nhà số 4".

Là nhà thơ, bởi ngay từ năm 1937, lúc 26 tuổi ông đã cho in tập thơ “Hận chiến trường” nổi tiếng và đến năm 1942 được ghi danh trong “Thi nhân Việt Nam” của Hoài Thanh - Hoài Chân với những thi phẩm nổi tiếng như “Mòn mỏi”, “Tơ trời và tơ lòng”, “Rồi một hôm”... Trước đó, năm 1936 ông đã đoạt giải nhất về thơ do tờ Hà Nội báo tổ chức. Ông còn để lại cho đời rất nhiều câu ca dao bất hủ như: “Nhà tan cửa nát cũng ừ/ Quyết tâm thắng Mỹ cực chừ sướng sau”, “Dễ trăm lần không dân cũng chịu/ Khó vạn lần dân liệu cũng xong”, “Hà Nội, Huế, Sài Gòn/ Là cây một gốc, là con một nhà”...

Thanh Tịnh là nhà văn, nhà thơ đặc sắc, bởi truyện ngắn hay nào của ông cũng đậm chất thơ và bài thơ nào hay của ông cũng có cốt truyện.

Không chỉ là nhà văn, nhà thơ đặc sắc, Thanh Tịnh còn là nhà báo, viết báo và làm báo đều giỏi, là “ông vua”, là cha đẻ của thể loại tấu nói - một loại hình văn nghệ quần chúng được truyền bá rộng rãi trong suốt những năm chiến tranh chống Pháp và chống Mỹ cứu nước. Chưa hết, ông còn là một hướng dẫn viên du lịch tài ba, là người chơi đồ cổ và giả cổ sành điệu của đất Hà thành nửa cuối thế kỷ XX.

Và nói đến Thanh Tịnh, người Hà Nội không thể không nhớ về một thi nhân với dáng hạc cao gầy, mái tóc trắng phơ độc hành trên những con phố cổ, dưới chân (đôi giày Côxưghin muôn thuở của ông) rụng vàng lá sấu, lá me Hà Nội, không thể không nhớ tới cả trăm ngàn giai thoại quanh ông. Ấy là những câu chuyện kể của ông và những câu chuyện kể về ông. Rất ngắn nhưng đầy chất hài hước và thật nhiều kịch tính.

Trước lúc đi xa, trên giường bệnh, Thanh Tịnh nói ông rất thích câu thơ “Cổ mạch hàn phong cộng nhất nhân” và bình rằng câu ấy vận vào đời ông rất hợp. Tôi hiểu lắm, nhưng cứ nghĩ đời ông không chỉ toàn có gió lạnh và đường xa mà còn có cả những trận gió ấm và những chặng đường hoa. Ấy là những năm tháng ông rong ruổi cùng bộ đội đi khắp các chiến dịch từ Bắc qua Nam. Ấy là những ngày ông miệt mài cùng anh em văn nghệ sĩ - chiến sĩ ở nhà số 4, phố nhà binh làm tờ Văn nghệ quân đội.

Bây giờ thì tác giả “Quê mẹ” đã trở về quê mẹ và yên nghỉ vĩnh hằng nơi Huế thơ mộng với ngàn thông, với sông Hương, núi Ngự thân yêu. Nhưng văn nghiệp của ông thì mãi còn ở đời, dẫu rằng đó chỉ là một chữ.

Sinh thời, Thanh Tịnh từng ao ước: “Ước gì để lại mùa sau/ Một câu một chữ đượm màu dân gian”. Bên cạnh những “Quê mẹ”, “Tôi đi học”, “Ngậm ngải tìm trầm”, “Mòn mỏi”, “Rồi một hôm”, “Nhớ Huế quê tôi”... Thanh Tịnh còn để lại nhiều di ảnh độc đáo ghi lại những chặng đường chiến đấu, đọc, đi, viết và hoạt động văn hóa của ông
Ngô Vĩnh Bình

Ngày 5/5, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bắt đầu chuyến công du châu Âu, với các chặng dừng chân ở Pháp, Serbia và Hungary. Chuyến đi được đánh giá có ý nghĩa quan trọng trong việc thúc đẩy tổng thể mối quan hệ giữa Trung Quốc với 3 nước nói riêng cũng như với Liên minh châu Âu (EU) nói chung phát triển ổn định và lành mạnh, góp phần củng cố sự ổn định trong một thế giới đầy biến động.

Lâu nay, các tổ chức như Phóng viên không biên giới, tổ chức Theo dõi Nhân quyền, các đài BBC, RFA, RFI, VOA tiếng Việt và một số tổ chức, cá nhân thù địch, phản động khác luôn tìm mọi cách xuyên tạc, bịa đặt về tình hình tự do báo chí tại Việt Nam.

Khoảng hai tháng qua, nhiều hộ nông dân tại huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước lo lắng, đứng ngồi không yên khi vườn sầu riêng đang xanh tốt bỗng dưng chết hàng loạt không rõ nguyên nhân. Tính đến nay đã có khoảng 200ha sầu riêng ở địa phương bị chết.

Chính quyền địa phương cho biết lũ lụt kỷ lục ở bang Rio Grande do Sul, miền Nam Brazil đã khiến ít nhất 75 người thiệt mạng trong 7 ngày qua và 103 người khác được báo cáo mất tích.

Thủ đô Hà Nội cùng với nhiều tỉnh thành ở miền Bắc được dự báo có mưa rào và dông rải rác, cục bộ mưa to về chiều tối, thời tiết mát mẻ. TP Điện Biên Phủ khả năng mưa diễn ra vào ban ngày.

Miền Trung đang bước vào đợt cao điểm nắng nóng, đây cũng là thời điểm liên tiếp xảy ra các vụ ngộ độc thực phẩm tập thể tại các tỉnh, thành phố. Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến ngộ độc thực phẩm xuất phát từ việc chủ các cửa hàng kinh doanh, mua bán các loại thực phẩm trôi nổi trên thị trường, không rõ nguồn gốc xuất xứ. Trước thực trạng này, lực lượng Công an tỉnh Thừa Thiên Huế đã tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm cơ sở kinh doanh thực phẩm bẩn để bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm (ATTP).

Gần nửa năm sau khi chính thức chia tay HLV Mai Đức Chung, đội tuyển nữ Việt Nam vẫn chưa tìm được “thuyền trưởng” mới. Liên đoàn bóng đá Việt Nam (VFF) không có nhiều động thái tìm người trong thời gian này khiến người yêu mến bóng đá nữ phiền lòng. Tuy nhiên, đây cũng có thể là điều tốt cho đội bóng áo đỏ.

Nếu có cơ hội đến Điện Biên dịp kỷ niệm 70 năm Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, nhất định bạn không thể bỏ qua các di tích lịch sử gắn liền với một “thiên sử vàng” của dân tộc Việt Nam; là nơi các thế hệ đi trước đã  hy sinh của bao máu xương để làm nên chiến thắng “Lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.

Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công an, bằng các biện pháp nắm tình hình, thời gian qua, Cục Quản lý xuất nhập cảnh đã chủ động trong công tác quản lý người nước ngoài (NNN) nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú tại Việt Nam; phát hiện, xử lý dứt điểm các vụ việc phức tạp, vi phạm pháp luật do người nước ngoài gây ra, không để trở thành vấn đề nóng, ảnh hưởng đến an ninh trật tự tại cơ sở cũng như ảnh hưởng đến việc phát triển du lịch và quan hệ đối ngoại với các nước.

Là đơn vị chủ công trong công tác bảo vệ tuyệt đối an ninh, an toàn các hoạt động kỷ niệm chiến thắng Điện Biên Phủ nói chung, Lễ diễu binh, diễu hành nói riêng; thực hiện nhiệm vụ bảo vệ vòng trong cùng, các đơn vị của Bộ Tư lệnh Cảnh vệ đã chủ động triển khai lực lượng, trang thiết bị, phương tiện phục vụ công tác bảo vệ.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.
English | 中文