Tiến tới AFF Cup 2010: Khi ông Calisto "xoay" đội hình
Như một sự mặc định bất thành văn, các đội bóng của Calisto xưa nay đều trung thành với sơ đồ 4-5-1, và luôn rèn giũa nó như một vũ khí chiến thắng của mình. Nhưng kỳ lạ là trong hiệp 2 trận giao hữu Việt Nam - Sông Lam Nghệ An trên sân Vinh cách đây ít hôm, và trong những buổi tập gần nhất thì ông Calisto đã bất ngờ "xoay" đội hình 4-5-1 sang 4-4-2. Vì sao ông lại thử nghiệm một lối chơi vốn là "trái cựa" với mình như vậy?
Đứng trước câu hỏi này, có nhiều người cho rằng đội hình 4-4-2 chính là một sự chuẩn bị của thầy Tô khi ĐTVN gặp những đối thủ yếu, và phải gia tăng áp lực tấn công.
Song kỳ thực là xưa nay, ngay cả khi gặp những đối thủ yếu thì Calisto vẫn trung thành với sơ đồ 4-5-1, và với sơ đồ ấy, sức tấn công của ĐT cũng vẫn được duy trì một cách cần thiết. Bởi như giải thích của chính Calisto thì "một đội bóng vẫn có thể tấn công với 1 tiền đạo cắm. Vấn đề là những vệ tinh xung quanh anh ta, đặc biệt là những cầu thủ ở hàng tiền vệ phải di chuyển tốt".
Vậy thì rõ ràng việc ông Calisto bất ngờ để ĐT chơi với sơ đồ 4-4-2 chưa chắc đã bắt nguồn từ việc ông muốn chuẩn bị một thế trận tấn công mãnh liệt khi ĐT gặp những đối thủ yếu như nhiều người suy đoán. Bản chất vấn đề, theo chúng tôi có thể nằm ở chỗ sau khi Công Vinh và Việt Thắng - những tiền đạo "chim mồi" tốt nhất của BĐVN hiện nay buộc phải rời ĐT vì chấn thương thì sơ đồ 1 tiền đạo vì thế cũng sẽ phá sản theo. Tất nhiên, vắng Công Vinh, Việt Thắng, ông Calisto đã từng lấp vào hàng công những cái tên như Sỹ Mạnh hay Anh Đức - một cầu thủ mới được bổ sung từ ĐT Olympic. Song những thử nghiệm này đều không cho ra những nghiệm số như ông mong muốn.
Tất cả cho người ta cái cảm giác: Khi Calisto đã cạn kiệt con người để phục vụ cho một ý tưởng chơi bóng vốn là sở trường của mình thì ông đã bắt đầu nghĩ tới việc xây dựng những ý tưởng chơi bóng khác. Mà nói là "khác", chứ nó cũng không xa lạ gì với các cầu thủ Việt Nam hiện tại.
Bởi lẽ, phần lớn các CLB ở V.League - cái nôi cung cấp tài nguyên cho ĐT hiện nay đều vận hành theo sơ đồ 4-4-2. Và bởi lẽ, dưới sự dẫn dắt của HLV Alfred Riedl, ĐTVN cũng đã vận hành sơ đồ 4-4-2 với những pha lên bóng chủ yếu từ hai cánh một cách rất nhuần nhuyễn. Vì vậy khi ông Calisto bất ngờ xoay từ 4-5-1 sang 4-4-2 thì người ta có lý do để tin rằng các học trò của ông sẽ không mất quá nhiều thời gian để thích nghi với nó.
Ở AFF Cup tới đây, có thể ĐT sẽ đá 4-5-1, có thể cũng sẽ đá 4-4-2, mà cũng có thể sẽ sử dụng 4-5-1 và 4-4-2 tùy theo từng thời điểm của giải đấu, thậm chí là tùy theo thời điểm của một trận đấu.
Theo chúng tôi thì đấy lại chính là một nét rất hay. Bởi trong một bối cảnh mà phần lớn các tuyển thủ trụ cột của chúng ta đều thuộc vào dạng đã được "chỉ mặt đặt tên", còn những gương mặt mới đang phải đánh đu với khả năng tỏa sáng của mình thì chúng ta cần thiết phải đi tìm sự đột biến từ những đột biến về chiến thuật, kéo theo những đột biến từ ý tưởng chơi bóng.
Rất mong những sự đột biến ấy sẽ giúp ĐT tạo ra được những nét mới ở một sân chơi cũ, và rất cũ