Trưng bày những bức thư của vua Quang Trung gửi Nguyễn Thiếp

16:27 13/02/2011
Sau hơn hai thế kỷ, những câu chuyện được lưu truyền thuở nào lại trở về như bài học không bao giờ cũ cùng với những "vật chứng" rõ ràng: Những sắc thư, sắc chiếu của vua Quang Trung gửi cụ Nguyễn Thiếp được trưng bày ngày 10/2 tại Bảo tàng Lịch sử Việt Nam, TP HCM.

Có ít nhất ba lần đích thân Bắc Bình Vương, sau này là vua Quang Trung thiết tha gửi thư mời ra giúp dân, giúp nước là ba lần La Sơn phu tử Nguyễn Thiếp khéo léo chối từ. Nhưng bằng sự tôn trọng và lòng kiên trì cầu hiền tài, vị vua nổi tiếng của triều đại phong kiến Việt Nam đã thuyết phục được người sĩ phu nổi tiếng "xuất núi" và có nhiều đóng góp to lớn cho đất nước cũng như chính triều đại Tây Sơn…

La Sơn phu tử Nguyễn Thiếp sinh năm 1723 tại Nguyệt Ao, huyện La Sơn (nay là Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh). Từng đỗ Hương giải, ra làm quan một thời gian rồi cáo về ở ẩn, đọc sách, nổi tiếng là người thanh cao, uyên bác. Chúa Trịnh từng mời ra làm quan nhưng ông từ chối. Biết tiếng Nguyễn Thiếp, năm 1787, lần đầu tiên Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ trịnh trọng cử người mang thư đến mời. Nội dung thư khẳng định Bắc Bình Vương nghe tiếng Phu tử đức lớn, tài cao, đã khó nhọc bỏ công tìm kiếm, rất mong được gặp mặt cho thỏa lòng… Nguyễn Thiếp khéo léo từ chối. Không bỏ cuộc, Nguyễn Huệ tiếp tục cử người đưa thư mời lần thứ hai. Cùng những lời lẽ tha thiết còn viện dẫn rằng việc ông ra giúp đời không chỉ giúp Nguyễn Huệ có thầy mà thờ mà còn để giúp thời thế khỏi loạn, dân tình đỡ khổ sở. Sự việc vẫn không thành.

Chiếu vua Quang Trung trách cụ Nguyễn Thiếp từ chối bổng lộc.

Ngày 13/9/1787, Nguyễn Huệ tiếp tục sai người đưa lá thư thứ 3 đến Nguyễn Thiếp. Nội dung vẫn là những lời tha thiết nhưng thoảng có ý trách cụ cố chấp. Tuy nhiên, phải đến cuối năm, khi đưa quân ra Bắc trị tội Vũ Văn Nhậm, có dịp ghé qua miền Trung, Nguyễn Huệ cho người đến rước, hai bên mới gặp nhau.

Chia sẻ về câu chuyện và những hiện vật đặc biệt vừa được đưa về trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Việt Nam, TP HCM này, Tiến sĩ Phạm Hữu Công, Phó Giám đốc Bảo tàng cho rằng tất cả sẽ chỉ lưu truyền qua các câu chuyện trong nhân gian và các trang tư liệu nếu đầu thế kỷ XX, vị giáo sư cũng nổi tiếng học rộng tài cao Hoàng Xuân Hãn không theo học sinh trường Bưởi tản cư vào Thanh Hóa vì chiến tranh. Chính những ngày này, Giáo sư Hoàng Xuân Hãn đã tìm được khá nhiều tư liệu quý, trong đó có những tư liệu về La Sơn phu tử Nguyễn Thiếp cùng nhiều sắc thư, sắc chiếu của vua Quang Trung và nhiều vị quan khác gửi cho ông. Tất cả các hiện vật đều được dòng họ này cất giữ cẩn thận, coi như vật gia bảo.

Lý giải về thái độ của Phu tử Nguyễn Thiếp, Tiến sĩ Phạm Hữu Công cho rằng ngoài sức mạnh quật khởi, đè bẹp thù trong giặc ngoài của phong trào Tây Sơn thì thái độ trọng hiền tài của vị vua lẫy lừng trong lịch sử chính là yếu tố quyết định việc Nguyễn Thiếp nhận lời ra giúp việc triều chính. Bởi lẽ, Nguyễn Thiếp vốn là người xuất thân từ cửa Khổng, sân Trình, không thể không có tư tưởng trung quân ái quốc theo quan niệm trung thành với một triều đại. Hơn thế, Nguyễn Huệ lúc ấy vẫn còn khá trẻ, chỉ bằng nửa tuổi đời Phu tử đất La Sơn. Nhưng bằng tấm lòng chân thành, sự trọng thị thực sự người hiền tài của vua Quang Trung Nguyễn Huệ đã không chỉ giúp một sĩ phu thức thời, trở thành cánh tay đắc lực cho nhà Tây Sơn mà còn có công lớn, giúp quân Tây Sơn đánh tan quân Thanh, xây dựng nền giáo dục thực học hơn…

Trở lại với những hiện vật trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Việt Nam, TP HCM, chúng tôi được biết ngoài thư mời cụ Nguyễn Thiếp ra giúp việc, hội kiến với vua Quang Trung còn có chiếu của vua nhờ cụ xem, chọn ngày dựng hành cung ở Nghệ An, khen cụ dịch "Tiểu học", "Tứ thư" và giục dịch các kinh "thi, thư, dịch" hay có khi chỉ là lời trách cụ đã từ chối bổng lộc của triều đình. Tất cả đều khiến người xem kính trọng đức hạnh, tầm nhìn, cách ứng xử của La Sơn phu tử và càng kính trọng hơn tài năng, trí tuệ, tầm nhìn, đặc biệt là thái độ "dụng nhân", trọng thị người hiền tài phục vụ nhân dân, đất nước của người anh hùng áo vải của dân tộc - vua Quang Trung Nguyễn Huệ

Ngọc Nguyễn

Ngày 27/11, trao đổi với PV Báo CAND, Phòng CSGT Công an TP Hà Nội cho biết, qua công tác tuần tra kiểm soát từ ngày 1/11 đến hết ngày 24/11, lực lượng CSGT toàn thành phố đã xử lý 2.291 trường hợp vi phạm giao thông liên quan đến học sinh. Trong số này có 517 trường hợp lái xe khi không đủ điều kiện, xử phạt 275 trường hợp giao xe cho người không đủ điều kiện.

Nghị quyết thí điểm xử lý vật chứng, tài sản trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử một số vụ việc, vụ án hình sự đang được dư luận và các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đồng tình, ủng hộ rất cao. Dư luận xã hội và ĐBQH đánh giá, việc ban hành nghị quyết của Quốc hội là rất cần thiết, phù hợp với yêu cầu thực tiễn đặt ra hiện nay, tránh để tồn tại thực trạng tài sản “đóng băng”, không lưu thông, hay nằm “phơi sương, phơi nắng” trong khi đất nước đang rất cần nguồn lực để phát triển.

Khi đến thôn Phú Tuyên, xã Bình Tiến thì các đối tượng phát hiện cháu Đinh Hồng Tài (SN 2008) chở theo Lê Nhật Huy (SN 2007) bằng xe đạp. Lúc này, các đối tượng điều khiển xe mô tô ép sát đạp, dùng hung khí dí vào cổ cháu Huy để cướp tài sản…

Sáng 27/11, lãnh đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu thông tin trên địa bàn tỉnh vừa ghi nhận một trường hợp tử vong do bệnh dại...

Thời gian qua, một số cơ sơ chuyên mua bán hải sản trên các tuyến đường thuộc phường Hưng Lợi, quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ đã tổ chức hoạt động kinh doanh tràn lan, bất chấp quy định pháp luật về sử dụng vỉa hè, lòng, lề đường, gây mất an toàn giao thông, mất mỹ quan đô thị.

Một thỏa thuận ngừng bắn nhằm chấm dứt hơn một năm giao tranh xuyên biên giới giữa Israel và nhóm chiến binh Hezbollah đã giành được sự ủng hộ từ các nhà lãnh đạo Israel, làm dấy lên cả hy vọng lẫn những câu hỏi tại một khu vực đang bị chiến tranh tàn phá.

Mang cái tên đặc biệt, Võ Thị Nở (SN 1979, không nơi cư trú nhất định) từng có 5 tiền án về tội “Trộm cắp tài sản”, nhưng ngựa quen đường cũ, Nở vẫn tiếp tục thực hiện nhiều vụ móc túi, lấy trộm ĐTDĐ đắt tiền tại khu vực rạp chiếu phim và bệnh viện xung quanh khu vực quận 1, quận 3, TP Hồ Chí Minh…

Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết Israel và Lebanon đã chấp nhận đề xuất của Washington nhằm chấm dứt cuộc xung đột tàn khốc giữa Israel và Hezbollah, mở đường cho việc kết thúc gần 14 tháng giao tranh xuyên biên giới đã giết chết hàng nghìn người.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.
English | 中文