Cần sớm tu bổ tháp Sáng tại Di tích quốc gia đặc biệt Phật viện Đồng Dương

08:24 29/10/2024

Di tích Phật viện Đồng Dương (tọa lạc trên địa phận làng Đồng Dương, xã Bình Định Bắc, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam) được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt tại Quyết định số 2499/QĐ-TTg ngày 22/12/2016 của Thủ tướng Chính phủ.

Điều đáng chú ý khi hình ảnh giúp nhận dạng khu vực di tích Phật viện Đồng Dương hiện nay chỉ còn lại một mảng tường thuộc về phế tích kiến trúc được gọi tên là tháp Sáng. Do đó, việc tu bổ, gia cố và phát huy giá trị tháp Sáng là việc làm rất cần thiết.

462546915_1767201507353934_7099982880133757099_n.jpg -0
Khu vực tháp Sáng tại Di tích quốc gia đặc biệt Phật viện Đồng Dương.

Theo Sở VH-TT&DL tỉnh Quảng Nam, căn cứ các tài liệu để lại, Phật viện Đồng Dương là một khu di tích đặc biệt quan trọng trong lịch sử mỹ thuật, văn hóa và tôn giáo Chămpa, là khu di tích có quy mô và giá trị to lớn. Phật viện này có 3 tổ hợp chính trải rộng trên chiều dài 1.300m, theo trục Đông - Tây, được phân bố thành 3 khu tường bao vuông vức, được các nhà nghiên cứu văn hóa đặt tên là khu I, khu II và khu III. Khu I bao gồm Phật đường chính của hoàng gia và những đền - tháp phụ bao quanh; khu II là một tiền đình (mandapa) hình chữ nhật dùng để chuẩn bị nghi lễ như múa thiêng, hát thiêng, bày lễ vật… kết hợp với khu I; khu III là tự viện nơi hành lễ của chư tăng trong Phật viện và của các tín đồ. Trải qua thời gian, biến động thăng trầm của lịch sử, sự tàn phá nặng nề của thiên nhiên, chiến tranh và con người nên khu di tích Phật viện Đồng Dương ngày nay đã trở thành phế tích.

Qua đối chiếu các bức ảnh tư liệu và các bản vẽ ghi được thực hiện vào đầu thế kỷ XX, khi phế tích Đồng Dương mới được phát hiện và khai quật, tháp Sáng nằm tại vị trí gần chính giữa sân trước tòa Chánh điện trong khu I, phía trước Phật đường. Hình ảnh cho thấy, vào thời điểm đó, kiến trúc tháp Sáng đã bị các cây lớn mọc trùm lên, các rễ cây quấn quanh thân và mái tháp, các hình ảnh khác mô tả quá trình các nhân công địa phương đang chặt cây, phát quang, dọn dẹp xung quanh kiến trúc tháp.

Tháp Sáng có kiến trúc hình tháp 4 mặt, mặt bằng lòng tháp hình vuông, kích thước lòng vào khoảng 3,5mx3,5m, thân tháp vươn cao, chiều phần thân tháp tính từ nền khoảng 7m, phần mái gồm 3 tầng giật cấp, thu nhỏ dần về đỉnh. Xét về hình dáng và tỷ lệ chung, kiến trúc tháp Sáng cơ bản giống như một ngôi tháp thờ đặt tại trung tâm sân trước Phật đường trong khu I. Tuy nhiên, sự khác biệt giữa tháp Sáng và các đền tháp thờ khác chính là tháp Sáng có cửa mở về 4 phía với 4 bậc cấp tương ứng từ 4 phía và trong lòng tháp không đặt bệ thờ. Toàn bộ kiến trúc tháp được đặt trên phần đế rộng, chiều cao khoảng 2m, có bậc cấp lên từ 4 phía tương ứng với 4 cửa của tháp. Các bản vẽ ghi cũng thể hiện rõ ràng đây là một kiến trúc tháp có 4 mặt giống nhau.

Trải qua thời gian, đến nay tháp Sáng chỉ còn lại là một mảng tường đổ nát và đang được chống đỡ bằng hệ thống dàn chống, được dựng lên bằng thép ống với mục đích gia cố, chống đỡ khẩn cấp vào năm 2012. Phía mặt Bắc là bộ khung cửa bằng đá sa thạch cũng được dựng lại tại vị trí gốc…

Trước thực trạng tháp Sáng ngày càng hư hỏng nghiêm trọng, Sở VH-TT&DL tỉnh Quảng Nam phối hợp với các cơ quan chức năng đã hoàn thành báo cáo nghiên cứu khả thi dự án tu bổ, gia cố, phục hồi và phát huy giá trị tháp Sáng thuộc Di tích quốc gia đặc biệt Phật viện Đồng Dương. Dự án dự kiến có tổng mức đầu tư 12 tỷ đồng, từ nguồn Ngân sách tỉnh Quảng Nam. Và mới đây, ngày 22/10, UBND tỉnh Quảng Nam đã có công văn gửi Bộ VH-TT&DL đề nghị thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi này. UBND tỉnh Quảng Nam cho rằng, việc đầu tư bảo tồn, tu bổ tháp Sáng nhằm phục hồi, ổn định lâu dài cho cấu trúc kiến trúc; góp phần bảo tồn và phát huy giá trị Di tích quốc gia đặc biệt Phật viện Đồng Dương. Các giải pháp kỹ thuật trùng tu di tích áp dụng trong dự án này được thực hiện trên cơ sở công tác “trùng tu khảo cổ học”, với phương châm bảo tồn tối đa tính nguyên gốc, sự xác thực của di tích và tôn trọng tình trạng hiện còn.

Theo UBND tỉnh Quảng Nam, di tích tháp Sáng đã chứng minh được các giá trị đặc biệt về lịch sử văn hóa, do đó việc đầu tư gia cố, bảo quản các cấu trúc thể xây, phục hồi định hình cơ bản nhằm đưa các thành phần cấu trúc hiện còn của tháp Sáng về trạng thái ổn định, đảm bảo sự bền vững và khả năng tồn tại lâu dài. Bên cạnh đó, loại trừ tối đa các tác nhân phá hoại cấu trúc và vật liệu cấu thành di tích, ngăn chặn nguy cơ sụp đổ của di tích. Việc quản lý và khai thác khu di tích sẽ được kết nối chặt chẽ với hệ thống các điểm di tích Chăm khác tại Quảng Nam như Khương Mỹ, Đồng Dương, Trà Kiệu, Mỹ Sơn... để tạo thành tuyến tham quan có sức hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước. Đồng thời, cũng tạo một tiềm năng phát triển mạnh mẽ cho ngành Du lịch của địa phương, góp phần thúc đẩy sự phát triển về kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Nam và khu vực miền Trung.

Ngọc Thi

Trong vụ án xảy ra tại Công ty cổ phần Tập đoàn Phúc Sơn (viết tắt là Tập đoàn Phúc Sơn) và các địa phương liên quan, bị can Nguyễn Văn Hậu (Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Phúc Sơn) đã đưa hối lộ tổng số tiền hơn 132 tỷ đồng. Trong đó đưa hối lộ cựu Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc Hoàng Thị Thúy Lan 25 tỷ đồng và 1 triệu USD; đưa hối lộ cựu Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc Lê Duy Thành 20 tỷ đồng và 1,3 triệu USD.  

Sáng 12/6, Thượng tá Trương Sa My, Phó trưởng Phòng Cảnh sát hình sự (CSHS) Công an tỉnh Kiên Giang, Tổ phó thường trực Tổ công tác thường trực bảo đảm ANTT tại Phú Quốc cho biết, qua công tác đấu tranh, điều tra, Ban Chuyên án vừa bắt giữ 5 đối tượng chuyên trộm cắp tài sản của du khách tại các villas, nhà hàng, khách sạn, resot, khu nghỉ dưỡng cao cấp trên địa bàn TP Phú Quốc.

Ngày 3/6 và ngày 10/6/2025, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ra Quyết định bổ sung Quyết định khởi tố vụ án hình sự về tội "Nhận hối lộ"; đồng thời, ra Quyết định khởi tố bị can, Lệnh khám xét, áp dụng biện pháp ngăn chặn đối với nguyên Thứ trưởng Bộ Lao động -Thương binh & Xã hội Nguyễn Bá Hoan và 3 bị can về tội "Nhận hối lộ" liên quan vụ án xảy ra tại Công ty Hoàng Long và một số đơn vị có liên quan.

Hàng triệu người mắc các bệnh mãn tính điều trị ổn định đều mong mỏi được kéo dài cấp thuốc BHYT thay vì 1 tháng/lần như như nhiều năm qua. Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn (Hà Nội) là bệnh viện đầu tiên trên cả nước thí điểm cấp thuốc trên 30 ngày cho người bệnh mãn tính điều trị ổn định, đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người bệnh như giảm thời gian chờ đợi, đi lại, tăng sự hài lòng.

Kể từ ngày 1/7/2025, toàn bộ thẻ ATM sử dụng công nghệ từ sẽ bị ngừng chấp nhận giao dịch trên toàn hệ thống ngân hàng. Quy định này áp dụng với tất cả các loại thẻ có dải từ, bao gồm cả thẻ chỉ có dải từ và thẻ kết hợp chip với từ.

Bằng đôi tay tài hoa, khéo léo, các nghệ nhân ở nhiều làng nghề truyền thống tại xứ Huế đã tạo ra sản phẩm thủ công mỹ nghệ truyền thống tuyệt đẹp, có giá trị cao. Đặc biệt, nhiều mặt hàng thủ công mỹ nghệ, trong đó có sản phẩm mây tre đan Bao La không những đáp ứng thị trường trong nước mà còn được giới thiệu, quảng bá và đưa sang nhiều quốc gia trên thế giới để tiêu thụ.

Tổng thống Mỹ Donald Trump khẳng định việc điều động 4.000 binh sỹ Vệ binh Quốc gia và 700 lính thủy quân lục chiến là cần thiết để bảo vệ thành phố Los Angeles trước làn sóng biểu tình lan rộng. Song, liệu quyết định của ông - vốn đang vấp phải sự phản ứng của chính quyền địa phương - có tạo ra căng thẳng mới trong chính nội bộ nước Mỹ? 

Thời điểm này mùa nông sản, trái cây tươi đang vào chính vụ, để thúc đẩy cho mặt hàng này xuất khẩu (XK), Chi cục Hải quan khu vực VI đã phối hợp với các cơ quan, lực lượng chức năng tại cửa khẩu tạo luồng ưu tiên (miễn kiểm tra hoặc kiểm tra nhanh), nhằm tạo điều kiện thuận lợi hàng hóa thông quan nhanh hơn.

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cấp giấy phép cho một số doanh nghiệp, ngân hàng đáp ứng điều kiện được sản xuất vàng miếng; được nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng và phục vụ nhu cầu vàng nguyên liệu cho sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ.

Thông tin Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang khẩn trương xây dựng dự thảo Nghị định mới quy định một số chế độ đối với huấn luyện viên (HLV), vận động viên (VĐV) thể thao trong thời gian tập huấn, thi đấu, thay thế Nghị định số 152/2018/NĐ-CP, đã thắp lên hy vọng lớn về một "cú hích" thực sự cho thể thao thành tích cao Việt Nam.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.