Hai bộ đàn đá Khánh Sơn về lại Khánh Hòa sau 44 năm lưu chuyển nhiều nơi
Ngày 27/3, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Khánh Hòa đã tiếp nhận lại hai bộ đàn đá Khánh Sơn từ Phân viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam tại TP Hồ Chí Minh, sau 44 năm nhạc cụ này lưu chuyển nhiều nơi.
Hai bộ đàn đá Khánh Sơn có ký hiệu A và B với 12 thanh đá do ông Bo Bo Ren – người dân tộc Raglai tình cờ tìm thấy ở núi Dốc Gạo, xã Trung Hạp – nay là thị trấn Tô Hạp, huyện Khánh Sơn (Khánh Hòa) vào năm 1979, rồi giao cho chính quyền địa phương.
Ngày 16/3/1979, UBND tỉnh Phú Khánh lúc bấy giờ đã chuyển giao hai bộ đàn đá Khánh Sơn nêu trên cho Viện Nghiên cứu Âm nhạc Việt Nam nghiên cứu, giới thiệu và trình diễn tại một số sân khấu âm nhạc ở TP Hồ Chí Minh, Hà Nội, sau đó đưa về bảo quản tại Phân viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam ở quận 1, TP Hồ Chí Minh.
Cho đến nay đã có hơn 50 tác phẩm được nhiều nghệ sĩ sáng tác, thể nghiệm và dàn dựng thành các tiết mục biểu diễn với hai bộ đàn đá Khánh Sơn. Hầu hết là những tiết mục độc tấu, song tấu, tam tấu đàn đá có đệm dàn nhạc dân tộc, hoặc một số tiết mục đàn đá đệm cho đơn ca, tốp ca và một số tiết mục kết hợp giữa đàn đá với múa và vũ kịch múa…
Với ước tính niên đại khoảng 3.000 - 4000 năm, những thang âm, cung bậc độc đáo của hai bộ đàn đá Khánh Sơn có âm sắc gọn, cao độ rõ nét, ngân dài, thanh âm trầm bổng… Đây là hiện vật đặc trưng, gắn kết đời sống văn hóa từ nhiều đời nay của đồng bào dân tộc thiểu số ở miền núi Khánh Hòa.
44 năm sau khi rời nơi tìm thấy, hai bộ đàn đá Khánh Sơn chính thức được giao lại cho Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Khánh Hòa đưa về Bảo tàng tỉnh Khánh Hòa lưu giữ, phát huy giá trị văn hóa âm nhạc.
Nhạc cụ này sẽ được trưng bày tại TP Nha Trang ngày 29/3 trong hoạt động kỷ niệm 370 năm xây dựng và phát triển tỉnh Khánh Hòa (1653-2023) và 48 năm Ngày giải phóng tỉnh Khánh Hòa (02/4/1975 – 02/4/2023).