Những bài học lớn từ vụ Công ty Alibaba lừa đảo

10:05 06/01/2023

Vụ án liên quan đến Nguyễn Thái Luyện và Công ty Alibaba được dư luận đặc biệt quan tâm bởi quy mô cũng như mức độ gây thiệt hại. Nguyễn Thái Luyện và các đồng phạm đã phải trả giá, nhưng hậu quả, hệ lụy của vụ việc để lại là một bài học đắt giá về vai trò trách nhiệm của không chỉ chính quyền địa phương nơi xảy ra vụ việc mà còn đối với nhiều địa phương khác về công tác quản lý đất đai.

Cũng chỉ vì tham…

Trong vụ án Alibaba, số bị hại được thống kê, xác minh là 4.548, số tiền bị lừa đảo chiếm đoạt hơn 2.400 tỷ nhiều và rất nhiều trong số bị hại tan cửa nát nhà, và cũng không ít con số bị hại chính là những bị cáo của vụ án. Đó là theo cáo trạng, nhưng thực tế con số bị hại có thể còn cao hơn, vì nhiều bị hại không đến, không kịp đến tòa khai báo, hoặc không làm đơn tố cáo (chỉ có khoảng 3.900 bị hại đến kê khai tại tòa), hoặc số tiền bị chiếm đoạt không nhiều nên họ không kê khai với cơ quan điều tra.

Những bài học lớn từ vụ Công ty Alibaba lừa đảo -0
Dự án “ma” khu dân cư Alibaba Tân Thành (thị xã Phú Mỹ, Bà Rịa - Vũng Tàu).

Nhiều ý kiến cho rằng bị hại cũng có lỗi trong vụ án này. Hầu hết do tham mà ra. Điều này, nhiều bị hại không phủ nhận. Anh Lâm, ngụ Bình Thạnh, người từng dồn hết tiền tiết kiệm, lương hưu của hai vợ chồng, hơn 2 tỷ đồng đầu tư vào các dự án của Alibaba thừa nhận, nếu biết dừng lại vợ chồng ông đã có thêm một khoản tiền, nhưng chỉ vì những lời tư vấn “ngọt như đường” của nhân viên Alibaba nên đã dốc hết lời lãi, mua lại những lô đất trong dự án mình đã đầu tư để rồi phải ôm cả đống hợp đồng ra tòa đòi lại tiền của mình.

Bà H, một khách hàng khác của Alibaba, ngụ quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh cho biết, ban đầu bà có đứng tên cho một người thân đầu tư vào một lô của Alibaba, và bà cũng đã nhận được một số lợi nhuận theo đúng cam kết đã ký trong hợp đồng. Sau lần đầu tư đó, bà trở thành khách “VIP” của Alibaba. Hợp đồng của bà với Alibaba đã kết thúc, nhưng bà vẫn được nhân viên bán hàng của Alibaba “quan tâm, chăm sóc” rất chu đáo.

Không cưỡng lại được “lực hấp dẫn” của lãi suất như cam kết của Alibaba, bà T.H đã vay ngân hàng 3 tỉ đồng để đầu tư 36 lô đất thuộc các dự án của Alibaba và bắt đầu mơ đến ngày “đếm tiền”. Nhưng khi chỉ còn 2 ngày nữa bà sẽ được nhận lợi nhuận từ số tiền mình đã đầu tư thì Nguyễn Thái Luyện bị bắt giữ.  Vậy là hơn 3 năm qua bà phải từng ngày lo tiền trả lãi suất ngân hàng số tiền 1,6 tỉ đồng. Giờ bà chỉ mong nhận lại được số tiền đã đầu tư để thanh toán cho ngân hàng chứ cứ còng lưng trả nợ thế này “đến chết cũng chẳng xong”. “Đúng là tham thì thâm!”, bà T.H kết luận.

Hay như một bị hại khác cũng ngụ tại Biên Hòa, Đồng Nai, chia sẻ: “Nói thật, cũng chỉ vì tham, đang làm nhà, có chút tiền, tôi định lướt sóng kiếm chút đỉnh để trang trí cho ngôi nhà… Hơn 800 triệu đầu tư vào Alibaba, nhà thì dang dở, tiền chỉ là mớ hợp đồng này…”, bị hại đưa ra một sấp hồ sơ và lắc đầu ngao ngán. Nhà chưa xây xong, lãi cũng chẳng thấy, nợ nần chồng chất, giờ anh chỉ mong lấy lại được số tiền đã đầu tư để có tiền trả nợ và hoàn thiện ngôi nhà đang xây dở.

Việc làm của Luyện và đồng phạm đã đẩy hàng ngàn gia đình, trong đó có chính gia đình Luyện rơi vào bi kịch. Gia đình lớn của Luyện có 3 anh em trai thì cả ba đều lãnh án. Còn với gia đình nhỏ, Luyện và vợ là Võ Thị Thanh Mai, em ruột Mai cùng đứng chung hàng ghế bị cáo, và là những người có mức án cao nhất. Khi bị bắt, vợ Luyện đang mang thai.

Trách nhiệm của chính quyền địa phương

Vụ án Alibaba xảy ra, không ít người đặt câu hỏi, vai trò, trách nhiệm của chính quyền địa phương? Con số 58 dự án không không phải là “cái kim” mà chính quyền, cơ quan chức năng không nhìn thấy? Và cũng có không ít nghi vấn liệu có tiêu cực trong khi chính quyền để Ailibaba “qua mặt” …?

Công ty Alibaba sẽ không thể “vẽ” ra tới 58 dự án nếu không có sự làm ngơ, thiếu trách nhiệm giám sát địa bàn cũng như không loại trừ có sự tiếp tay của một số cán bộ chính quyền cơ sở. Bởi lẽ, không chỉ quảng cáo trên các phương tiện truyền thông mà Công ty Alibaba còn tổ chức cho khách hàng đi tham quan thực tế tại nhiều khu đất được giới thiệu là dự án. Việc “khua chiêng đánh trống” tổ chức sự kiện mở bán dự án ai ai cũng biết không lẽ ngoại trừ chính quyền địa phương, nên dư luận không thể nghi ngờ? Rõ ràng, sự buông bỏng quản lý ở nhiều nơi đã góp phần để Công ty Alibaba, mà không chỉ có Alibaba, ngang nhiên hoành hành.

Trong phần tranh luận, đại diện Viện Kiểm sát (VKS) cũng đã nói về vai trò trách nhiệm của các địa phương, nơi Alibaba thực hiện dự án. Một số luật sư yêu cầu xử lý trách nhiệm của các địa phương nơi đã buông lỏng quản lý dẫn đến hành vi sai phạm….

Theo đại diện VKS, cơ quan chức năng đã ra nhiều quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai đối với hành vi chuyển mục đích sử dụng đất khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép, hành vi làm đường trái phép trên đất nông nghiệp. Quyết định của chính quyền địa phương cũng buộc người vi phạm khôi phục tình trạng ban đầu của thửa đất.

Ngoài ra, trong quá trình điều tra vụ án, để làm rõ trách nhiệm của từng tổ chức, cá nhân tại các tỉnh Đồng Nai, Bình Thuận và Bà Rịa - Vũng Tàu, Cơ quan CSĐT Công an TP Hồ Chí Minh cũng đã có công văn gửi cơ quan điều tra của ba tỉnh này để xem xét điều tra. Liên quan vấn đề này, trong phần tuyên án, HĐXX kiến nghị Cơ quan CSĐT các tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, Đồng Nai và Gia Lai tiếp tục làm rõ sai phạm của các cá nhân có liên quan đến việc người dân địa phương bán đất trồng lúa cho các bị cáo từng làm việc tại Công ty Alibaba.

Vụ án này là bài học lớn cho chính quyền các địa phương. Cần phải tăng cường công tác quản lý đất đai trên địa bàn, loại ra khỏi cơ quan những cán bộ thiếu trách nhiệm và xử lý nghiêm những ai tiếp tay cho những kẻ như Nguyễn Thái Luyện.

Đức Hà

Viện KSND tối cao vừa ban hành cáo trạng truy tố bị can Trần Ngọc Linh và bị can Nguyễn Thành Ngôn (hai cựu Giám đốc Công ty điện lực Bình Thuận) và 24 đồng phạm trong vụ án “Đưa hối lộ”, “Nhận hối lộ” “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng”, “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, “In, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách Nhà nước” xảy ra tại Công ty Điện lực Bình Thuận và các đơn vị liên quan.

Kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, NXB Hội nhà văn – Liên hiệp các hội Văn học nghệ thuật Việt Nam cho ra mắt sách “Đầu nguồn” - cuốn hồi ký về Chủ tịch Hồ Chí Minh do Duy Nguyễn tuyển chọn.

Ngày 18/5, Công an TP Hà Nội cho biết, với tinh thần trách nhiệm cao, khắc phục những khó khăn về điều kiện thời tiết mưa gió, địa hình trơn trượt, dốc cao và sự phối hợp, hỗ trợ của người dân địa phương, lực lượng Cảnh sát PCCC & CNCH đã kịp thời giải cứu nhóm 5 người mắc kẹt tại núi Hàm Lợn, xã Nam Sơn, huyện Sóc Sơn, Hà Nội.

Sau khi nghe thông tin dự án đường cao tốc Quảng Ngãi-Kon Tum, trên địa bàn xã Ba Tô, huyện Ba Tơ (Quảng Ngãi) đã xuất hiện tình trạng người dân là chủ vườn, rừng tổ chức trồng xen cây keo và huỳnh đàn với mật độ dày đặc. Chính quyền địa phương cho biết sẽ kiểm tra việc trồng cây huỳnh đàn vào các rẫy keo hoặc dựng lán trại nhằm mục đích trục lợi từ dự án cao tốc Quảng Ngãi - Kon Tum. Trên cơ sở đó huyện sẽ có hướng xử lý phù hợp nhất…

Chất thải nông nghiệp, bao bì đựng phân, vỏ thuốc bảo vệ thực vật chất đống tràn lan đã bị nước mưa cuốn trôi xuống các mương, suối thoát nước không chỉ gây un tắc dòng chảy, thiệt hại hoa màu mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng tới cảnh quan, môi trường của TP Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng.

Chuyện lên chơi V.League 2025/26 khó vuột khỏi tầm tay của Ninh Bình. Nhưng để vô địch ngay khi thăng hạng giống như Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) hay CLB Bóng đá Công an Hà Nội trước kia, đội bóng cố đô Hoa Lư phải đầu tư lực lượng mạnh hơn nữa.

Ngày 18/5, Tổng công ty Điện lực miền Nam (EVNSPC) phát đi thông báo khẩn đến toàn bộ khách hàng sử dụng điện 21 tỉnh, thành phố phía Nam nói riêng, khách hàng sử dụng điện trên cả nước nói chung về việc xuất hiện trang web giả mạo Tổng đài chăm sóc khách hàng ngành Điện, với cước phí 8.000 đồng/phút (cao gấp 8 lần cước phí tổng đài chính thức của EVNSPC).

Sau thời gian tiếp nhận chức năng quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy từ Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (nay là Sở Nội vụ TP Huế), với tinh thần chủ động, trách nhiệm cao, Công an TP Huế đã nỗ lực thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao. Qua đó giúp người cai nghiện hiểu rõ tác hại của ma túy để tránh xa và nỗ lực học tập, rèn luyện để sớm được tái hòa nhập cộng đồng.

Đối với lĩnh vực nông nghiệp và môi trường, Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia mang ý nghĩa chiến lược trong bối cảnh Việt Nam đang phải đối mặt với những thách thức cấp bách như biến đổi khí hậu ngày càng khắc nghiệt, tài nguyên suy giảm nhanh chóng và áp lực lớn từ yêu cầu tăng trưởng xanh, giảm phát thải. Xung quanh những tồn tại, điểm nghẽn cần tháo gỡ cũng như những thuận lợi mà Nghị quyết 57 “mở đường” để ngành Nông nghiệp có thể “đột phá và phát triển”, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến.

Lần nào cũng vậy, mỗi khi trở lại làng Thủ Lệ, thuộc phường Ngọc Khánh, quận Ba Đình, Hà Nội - địa bàn từng có hơn 10 năm gắn bó, Trung tá Nguyễn Đức Quý, Trưởng Công an phường Kim Mã, quận Ba Đình vừa cảm thấy thân quen nhưng cũng vừa xa lạ. Quen bởi ở đó, anh được gặp lại những con người đã nhiều năm gắn bó; lạ bởi sự đổi thay hằng ngày, hằng giờ ở nơi đây…

Hoà trong không khí cả nước tưng bừng kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890-19/5/2025), tối 17/5, tại Nhà hát Hồ Gươm đã diễn ra chương trình nghệ thuật “Hồ Chí Minh đẹp nhất tên Người”.  Chương trình do Bộ Công an, Cục Công tác chính trị chỉ đạo Nhà hát Hồ Gươm phối hợp cùng các đơn vị tổ chức.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.