Đề nghị công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai ở khu vực hồ chứa nước Đông Thanh

Đầu tháng 7/2023, tại khu vực sườn đồi vai phải đập, nằm ngoài và sát với khu vực thi công xây dựng gói thầu số 13, hồ chứa nước Đông Thanh, xã Đông Thanh, huyện Lâm Hà xuất hiện một số vết nứt rộng từ 20-30cm ngang qua khu vực sản xuất và sinh sống của 3 hộ dân. Tới cuối tháng 7/2023, khu vực trên xuất hiện thêm nhiều vết nứt mới, chiều rộng của các vết nứt phát triển đến 50cm, vết nứt lan ra đến phạm vi thiết kế đường tránh ngập của dự án. Xảy ra tình trạng sụt lún đất, vị trí sụt lún đất lớn nhất là 1,5m, gây nứt và xô nghiêng nhà của gia đình ông Đỗ Văn Tái, gây nứt tường và hè nhà của hộ ông Đỗ Văn Đam.

Từ ngày 28/7 đến nay, tình hình sạt, trượt tại khu vực trên vẫn diễn biến phức tạp. Cung trượt thứ nhất dài khoảng 60m, gồm 3 vết nứt lớn, mỗi vết nứt cách nhau khoảng 8m, chiều rộng vết nứt khoảng 5m, chiều sâu đất sụt lún khoảng 4m. Cung trượt thứ hai dài khoảng 58m, gồm 2 vết nứt, vết nứt trên đỉnh đồi rộng 2m phát triển chậm, vết nứt giáp đường quản lý vận hành nứt rộng 5m.

Cung trượt thứ ba dài khoảng 42m, gồm 1 vết nứt trên đỉnh đồi rộng 0,6m, vết nứt phát triển chậm. Cung trượt thứ bốn dài khoảng 50m, gồm 2 vết nứt, vết nứt trên đỉnh đồi rộng 0,4m, vết nứt cắt chéo qua đường tránh ngập làm sạt trượt sân một nhà dân, mái taluy đường và đẩy trồi 20m đường tránh ngập lên khoảng 1,5m.

Có 9 hộ dân với 53.800m2 đất sản xuất nông nghiệp bị ảnh hưởng bởi sự cố nứt đất, sạt trượt trên. Ngay khi xuất hiện sự cố, chính quyền địa phương đã di dời toàn bộ các gia đình trong vùng bị ảnh hưởng tới nơi an toàn.

Sự cố này cũng đã ảnh hưởng tới dự án hồ chứa nước Đông Thanh. Khe nối giữa dốc nước số 1 và dốc nước số 2 phía vai phải bị tách rời phần đáy 11cm, phần tường 6cm. Dốc nước số 2 bị đẩy nổi 15cm, đáy dốc nước xuất hiện 3 vết rạn nứt. Dốc nước số bị đẩy nổi 43cm, đáy dốc nước xuất hiện 3 vết rạn nứt. Dốc nước số 4 bị đẩy nổi 83cm, đẩy nghiêng từ phải sang trái 1m… Bể tiêu năng bị đẩy nổi 81cm, đẩy nghiêng từ phải sang trái 1,1m, khe nối giữa tường bể tiêu năng và bậc nước số 1 bị tách rời 2cm phía vai phải...

Ngay khi sự cố trên xảy ra, lãnh đạo UBND tỉnh Lâm Đồng đã tới hiện trường kiểm tra, đồng thời chỉ đạo các cơ quan chuyên môn khẩn trương xác định nguyên nhân, triển khai phương án khắc phục, đảm bảo an toàn cho người dân và công trình hồ chứa nước Đông Thanh.

Qua khảo sát, cơ quan chức năng phát hiện khu vực này có khối trượt mới nằm trong cung trượt cổ, chiếm diện tích 23ha, kích thước 900x260m, cao 40m, hướng trượt 160 độ. Các vết nứt xuất hiện tại cung trượt từ ngày 25/6/2023. Trượt lở đất bắt đầu từ ngày 30/6/2023. Đến ngày 10/8/2023 trượt lở đất tại đây vẫn hoạt động.

Trong cung trượt có hơn 20 vết nứt lớn phân bố từ đỉnh cung trượt. Các khe nứt dài 5-15m, rộng 2-30cm. Các vách trượt mới tạo nên nhiều bậc trượt cao từ 5-10-50-70-250cm. Nơi phát triển khối trượt là nơi giao nhau của 3 hệ thống đứt gãy.

Hiện có 3 đường, phương Bắc Đông Bắc - Nam Đông Nam, hướng dốc Tây Tây Bắc, phát triển trong đới rộng 2km cắt qua phần lõi của cấu trúc gồm cả cung trượt cổ cũng như cung trượt mới. Đất đã bị vò nhàu, dập vỡ và phong hóa mạnh. Lỗ khoan quan trắc còn xác định bề dày vỏ phong hóa khoảng 22-23m theo chiều thẳng đứng tính từ bề mặt địa hình.

Do tính cấp thiết để kịp thời xử lý sự cố sụt lún, sạt trượt đất nhằm đảm bảo an toàn về tính mạng, tài sản, đất đai của người dân và đảm bảo an toàn đối với cụm công trình hồ chứa nước Đông Thanh, Sở NN&PTNT đã chủ trì phối hợp với Sở KH&ĐT, Sở Xây dựng, Sở TN&MT, UBND huyện Lâm Hà và các đơn vị có liên quan thống nhất đề nghị UBND tỉnh Lâm Đồng xem xét công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai, đồng thời cho phép UBND huyện Lâm Hà lập dự án khẩn cấp khắc phục sự cố sụt lún, sạt trượt đất tại thôn Đông Anh, xã Đông Thanh.