10 ca tử vong do sốt xuất huyết, lời cảnh báo với sự chủ quan

Tăng ca mắc bệnh ở cả người lớn và trẻ em

Theo Bộ Y tế, từ đầu năm đến nay, Việt Nam ghi nhận hơn 32.000 trường hợp mắc sốt xuất huyết, trong đó khu vực phía Nam chiếm hơn 70% tổng số ca bệnh. Miền Nam đang vào mùa mưa, cao điểm của dịch bệnh sốt xuất huyết khi số ca mắc, số ca nặng, sốc sốt xuất huyết gia tăng… Một số địa phương có số bệnh nhân tăng cao như TP Hồ Chí Minh hơn 15.500 ca, tăng gần 160% so với năm ngoái, ghi nhận 10 ca tử vong. Một số địa phương phía Nam cũng ghi nhận số mắc cao so với cùng kỳ như Bến Tre tăng 346%, Tây Ninh 274%, Long An 208%, Đồng Nai 192%. Số ca nặng tại các địa phương cũng cao gấp nhiều lần cùng kỳ năm trước.

Các bệnh viện tuyến cuối TP Hồ Chí Minh ghi nhận nhiều ca bệnh cảnh báo. Từ đầu năm đến nay, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP Hồ Chí Minh tiếp nhận 6.146 bệnh nhân mắc sốt xuất huyết (trong khi cùng kỳ năm 2024 chỉ 700 ca), trong đó 3.114 bệnh nhân nhập viện điều trị. Nhiều trường hợp nặng phải điều trị tích cực thở máy và lọc máu. Không chỉ người lớn, tại các bệnh viện nhi đồng tuyến cuối TP Hồ Chí Minh cũng tiếp nhận nhiều trẻ em mắc sốt xuất huyết nặng từ tuyến dưới và các tỉnh chuyển đến. Khoa Sốt xuất huyết, Bệnh viện Nhi đồng 1 mỗi ngày điều trị cho khoảng 50-60 trường hợp trẻ mắc sốt xuất huyết, trong đó ca nặng chiếm khoảng 30%.

Tại Hà Nội, theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố (CDC), sốt xuất huyết tăng mạnh trong tuần vừa qua khi số ca ghi nhận gần gấp đôi tuần trước, xuất hiện thêm 5 ổ dịch hoạt động. Đây là thời điểm mưa nhiều, điều kiện thuận lợi cho muỗi vằn gây bệnh sốt xuất huyết sinh sôi, phát triển. Dù chưa có ca tử vong nhưng xu hướng gia tăng và việc xuất hiện ổ dịch tại nhiều địa bàn là tín hiệu đáng lo ngại.

Từ đầu năm đến nay, Hà Nội đã ghi nhận 475 ca mắc sốt xuất huyết, phân bố tại 100/126 phường, xã. Đến nay TP còn 7 ổ dịch đang hoạt động. Theo Trạm Y tế phường Tây Hồ, từ đầu năm đến nay, phường ghi nhận 3 ổ dịch sốt xuất huyết, trong đó tháng 7 ghi nhận 2 ổ dịch tại tổ dân phố 12 và 13 với 8 ca mắc. Một số hộ gia đình vẫn tồn tại nhiều dụng cụ có khả năng chứa nước như xô, chậu, bể nước, là nơi sinh sản của loăng quăng/bọ gậy. Theo đánh giá của CDC Hà Nội, nếu không làm tốt công tác dập dịch, các ổ dịch này sẽ lây lan rộng trên địa bàn. Đại diện CDC cũng cho biết, đây có thể là giai đoạn đầu của một đợt dịch mới khi các chỉ số côn trùng tại nhiều ổ dịch đang ở ngưỡng nguy cơ cao.

Không chỉ sốt xuất huyết, nguy cơ “dịch chồng dịch” luôn hiện hữu khi các bệnh truyền nhiễm khác như tay chân miệng, cúm, COVID-19, sởi vẫn đang lưu hành. Ông Võ Hải Sơn, Phó Cục trưởng Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế) cảnh báo, nếu các địa phương không triển khai biện pháp phòng bệnh ngay từ đầu mùa, nguy cơ bùng dịch sốt xuất huyết trong năm 2025 là rất lớn.

Người dân vẫn còn quan niệm sai lầm

Cách đây chưa lâu, bệnh nhân Q.N (Đắk Lắk) nhập viện trong tình trạng sốc sốt xuất huyết ngày thứ 6, tổn thương gan cấp, giảm tiểu cầu nặng sau nhiều ngày mua thuốc tự điều trị tại nhà. Tại bệnh viện, với chẩn đoán xuất huyết đa tạng, suy đa tạng, bệnh nhân đã tử vong. Theo BS Nguyễn Hoàng Anh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, dù sốt xuất huyết là bệnh thường gặp, nhưng nhiều người vẫn mắc phải sai lầm khi điều trị sốt xuất huyết. Đó là việc tự ý truyền dịch tại nhà, bởi mỗi thể trạng bệnh nhân sẽ có nhu cầu lượng dịch cần truyền khác nhau.

Để biết được lượng dịch phù hợp, người bệnh cần được khám để bác sĩ nhận định chỉ định truyền dịch đúng. Hơn nữa, tự ý truyền dịch tại nhà không đảm bảo đủ các yêu cầu về vệ sinh, chuyên môn, kỹ thuật nên rất dễ xảy ra những hệ lụy sức khoẻ nguy hiểm như biến chứng vỡ mạch, viêm mạch, tràn dịch màng phổi, màng tim… Ngoài ra, những loại thuốc giảm đau, chống viêm thông thường bị chống chỉ định cho người sốt xuất huyết vì có nguy cơ gây xuất huyết và tử vong.

Tại buổi toạ đàm “Sốt xuất huyết Dengue: Biến chứng không ngờ từ những lầm tưởng nhỏ” ngày 26/7, BS Trương Hữu Khanh, Phó Chủ tịch Liên Chi hội Truyền nhiễm TP Hồ Chí Minh cho biết, nhiều trường hợp mắc sốt xuất huyết nhưng nhầm với sốt siêu vi thông thường, dẫn đến chủ quan, không theo dõi sát sao và điều trị tại nhà. Đây là nguyên nhân khiến người bệnh nhập viện muộn và có nguy cơ biến chứng nặng. Giai đoạn hạ sốt là nguy hiểm nhất nếu không được theo dõi y tế, kể cả người lớn.

Tương tự, PGS.TS Đỗ Duy Cường, Viện trưởng Viện Y học Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai cho hay, sốt xuất huyết trải qua 3 giai đoạn: Giai đoạn sốt, giai đoạn nguy hiểm và giai đoạn hồi phục. Trong đó, giai đoạn nguy hiểm thường vào ngày thứ 3-7 của bệnh. Lúc này bệnh nhân có thể còn sốt nhẹ hoặc đã giảm sốt, đây là giai đoạn có thể bị thoát huyết tương do tăng tính thấm thành mạch (thường kéo dài 24h-48h), gây tràn dịch màng phổi, mô kẽ, màng bụng. Nếu thoát huyết tương nhiều sẽ dẫn đến sốc, giảm tiểu cầu, suy đa phủ tạng và đông máu nặng. Nhiều trường hợp chủ quan khi vào viện trong tình trạng sốc sốt xuất huyết thì đã muộn, rất khó cứu chữa. Chi phí điều trị sốt xuất huyết nặng tại Khoa Hồi sức tích cực rất cao, thường tốn gần 150-200 triệu đồng tuỳ thuộc vào thời gian nằm viện.

Trước diễn biến phức tạp của sốt xuất huyết, Bộ Y tế yêu cầu các địa phương chủ động triển khai các biện pháp phòng bệnh. Biện pháp hiệu quả nhất hiện nay vẫn là diệt muỗi, diệt bọ gậy, loăng quăng và tránh muỗi đốt. Những nơi nào là ổ dịch thì phải tiến hành dập dịch ngay không để lan rộng. Bên cạnh đó, tiêm vaccine sốt xuất huyết là một phương pháp phòng bệnh chủ động, góp phần giảm ca mắc, giảm bệnh nặng và giảm tử vong.