Cần cấp cứu, có thể "A lô bác sĩ gia đình"!

• Lần đầu tiên quân y biên phòng được tập huấn về “bác sĩ gia đình”
• Áp dụng mô hình bác sĩ gia đình cho tuyến nào?

"Có hôm 23h rồi nhưng thấy tin nhắn của một cụ ông: "Cô ơi, đừng bỏ tôi!" là tôi không cầm lòng được lại tất bật chạy từ nhà tới truyền dịch, thuốc men cho ông qua cơn đau ung thư hành hạ", chị kể.

Tới tận giường đo huyết áp, lấy mẫu xét nghiệm

Có thể nói, từ khi xuất hiện mô hình dịch vụ BSGĐ tại một số quận huyện trên địa bàn TP Hồ Chí Minh đã được người dân đồng tình. Gần đây Bệnh viện (BV) quận 2 cùng phối hợp với Trường ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch nhân rộng mô hình này trong đó có dịch vụ cấp cứu tận nhà cho bệnh nhân khiến người dân, nhất là những người bệnh già neo đơn rất phấn khởi.

Ông T.T (80 tuổi, ngụ tại quận 2, TP Hồ Chí Minh) nhiều năm nay khổ sở vì căn bệnh tiểu đường. Bệnh nặng mà con cái bận làm ăn khiến ông vài lần nản lòng với cuộc sống khi bị nhiều di chứng bệnh làm mệt mỏi, té ngã thường xuyên. Trong một lần đi khám bệnh, ông biết BV quận 2 có phòng khám BSGĐ nên nhờ đó mà ông cầu cứu ngay tới dịch vụ này.

Cuối tháng 11 vừa qua, ngay khi nhận được cuộc gọi của ông T, các BS thuộc Phòng khám BSGĐ của BV quận 2 đã tìm hiểu sơ lược các triệu chứng bệnh của ông, ngay sau đó cả ê kíp với đủ BS chuyên môn đã đến tận nhà kiểm tra sức khỏe cho ông. Ngoài việc tư vấn sức khoẻ xác đáng, bệnh nhân bao giờ cũng được đo huyết áp, đo nhịp tim, đồng thời được áp dụng việc lấy mẫu máu ngay tại nhà để mang về BV xét nghiệm.

Một bệnh nhân khác là ông Chung, 75 tuổi, cũng ngụ tại quận 2, đã được dịch vụ này chăm sóc, cho biết: "Lúc đầu tôi cứ nghĩ rằng nếu "A lô BS gia đình" thì phải chịu chi phí cao hơn. Nhưng tính ra lại thấy lợi nhiều việc. Vì không mất công phải đi lại, tốn phí dịch vụ y tế (tiền khám), không mất thời gian chờ đợi lại còn được làm các việc xét nghiệm lấy máu tại giường ở nhà, như vậy thì phòng khám BSGĐ rất tiện lợi". 

"Được BSGĐ khám bệnh tại nhà cũng giống như đến BV. Ngán nhất là khi già cả rồi mà tới BV dù là tuyến trên nhưng sẽ vô cùng ngột ngạt do đông đúc, chờ đợi mua sổ bệnh, thanh toánchi phí khám. Chưa kể còn phải gọi là gọi taxi tới đón, có khi "bệnh nặng" không đợi được!", ông Chung so sánh.

Bà T.T.T.V (71 tuổi, nhà ở Bình Trưng Tây, quận 2) bị giãn tĩnh mạch, tiểu đường, cao huyết áp nên thường phải đi khám bệnh định kỳ 3 tháng một lần. Khi nghe phòng khám gia đình của BV này mở dịch vụ “A lô bác sĩ gia đình”, bà cho biết, trước đây, mỗi lần bà khám định kỳ phải nhờ con đưa đến cổng viện rồi tự vào khám. 

Tính từ lúc vào viện đến khi hoàn tất công việc, bà phải mất một ngày vì bệnh viện quá đông người. “Cùng một bệnh, cũng sẽ mua các loại thuốc đó, có khi thay đổi một hai loại thuốc, nhưng sợ cảnh chờ đợi, chen lấn mệt mỏi, chỉ khi nào hết thuốc uống tôi mới đi. Còn những bệnh khác, tôi đều để lướt qua vì rất ngại đến BV. Giờ có bác sĩ đến nhà khám là quá tiện", bà V cho biết.

Nhu cầu rất lớn

BS Trần Văn Khanh, Giám đốc BV quận 2, TP Hồ Chí Minh cho hay, nhu cầu khám bệnh tại nhà ngày một tăng. Trong khi dân số Việt Nam đang bước vào giai đoạn già hoá. Những người lớn tuổi, đi lại khó khăn, bệnh nặng, neo đơn,… rất ngại đến BV nhất là sợ đông, sợ lây bệnh từ người khác do quá chật chội, đợi chờ. 

BV quận 2 bắt đầu kết hợp với Trường ĐH Ykhoa Phạm Ngọc Thạch làm thí điểm một năm với loại hình dịch vụ này và đây là một hướng đi đúng. Nhờ dịch vụ này, bệnh nhân được khám tận nhà, chữa bệnh đúng cách, giảm chi phí đi lại. Bên cạnh đó BV cũng được giảm tải, các bác sĩ có thể chuyên tâm hơn cho các ca bệnh.

Thống kê của Trung tâm Cấp cứu 115 TP Hồ Chí Minh, nhu cầu tới tận nhà khám chữa bệnh trong dân là rất cao. Tuy nhiên, lâu nay công tác đào tạo trong y khoa đã chưa đáp ứng được nhân sự qua việc này nên không thể đáp ứng.

Trước đó, vào tháng 7-2018, khởi động dịch vụ này là tại một số phòng khám đa khoa tư nhân. Trong đó là phòng khám BSGĐ của Hệ thống Y khoa Hoàn Mỹ dành cho khu chung cư, căn hộ cũng đã chính thức được khánh thành và đi vào hoạt động tại Celadon City (quận Tân Phú, TP Hồ Chí Minh) và tại chung cư Lexington Residence (quận 2). 

Tại đây, phòng khám có đầy đủ các dịch vụ khám chữa bệnh, tư vấn sức khỏe và có "gói chăm sóc sức khỏe trọn năm" cho gia đình. Hằng tháng tiếp đón, chăm sóc sức khỏe ban đầu thường xuyên cho hơn hàng trăm khách hàng thành viên và gia đình tại khu dân cư, xử lý nhiều ca cấp cứu và chuyển tuyến kịp thời cho người bệnh.

 Cũng theo BS Khanh, hệ thống Phòng khám BSGĐ ưu tiên cho các bệnh nhân đơn chiếc, đi đứng bất tiện, đã khám và có hồ sơ tại BV. Đặc biệt, nếu khoảng cách dưới 5km, BV không tính phí dịch vụ xe. Chi phí khám bệnh tại nhà cũng sẽ bằng với chi phí tại BV. 

Theo đó, BSGĐ đều có thể giải quyết được nhiều khâu, từ khám chữa bệnh, phòng bệnh, đến giáo dục sức khỏe, quản lý hồ sơ sức khỏe cá nhân phối hợp với BV và các chuyên khoa khác để chăm sóc toàn diện và liên tục cho người dân.

Cũng theo BS Đỗ Quốc Huy, Bộ môn Hồi sức cấp cứu và Chống độc ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch, cấp cứu trước bệnh viện rất quan trọng. Tuy nhiên lâu nay, do thiếu nhân lực,  phương tiện hiện đại nên các bác sĩ điều dưỡng rất ngại tham gia vào công việc này vì quá vất vả, phải đối diện với nhiều thử thách trên đường.   

Theo nghiên cứu, trên thế giới, tỉ lệ sử dụng dịch vụ cấp cứu ngoài BV tại các nước phát triển chiếm khoảng 10% trong các dịch vụ y tế (20 năm trước); 20-30% (hiện nay) và tại Việt Nam thường chiếm từ 1-2% (hiện nay) và từ 5-10% (xu hướng dự kiến vào năm 2020).

PGS-TS Tăng Chí Thượng, Phó Giám đốc Sở Y tế TP Hồ Chí Minh cũng cho hay, chi phí khám BSGĐ chắc chắn sẽ đắt hơn so với bệnh nhân đến BV. Theo nguyên tắc, bệnh nhân không được hưởng BHYT khi bác sĩ đến khám tại nhà. 

Nhưng khi BSGĐ đến nhà khám, sẽ lập hồ sơ để theo dõi sức khỏe bệnh nhân trong suốt quá trình điều trị. Đặc biệt, việc khám và chữa trị tại phòng khám BSGĐ thì bệnh nhân vẫn được hưởng BHYT theo quy định nếu phòng khám đó "có ký hợp đồng với BHYT".