Giảm tải bệnh viện tuyến trên: Nâng cao trình độ cho tuyến dưới
Trước đó, tháng 2-2016, BV Sản nhi Bắc Giang cũng cứu sống một em bé sơ sinh bị suy hô hấp và bị gãy xương sườn, tràn dịch màng phổi trong quá trình cấp cứu, sức khỏe cực kỳ nguy kịch.
Đây là những điều kỳ diệu ở các BV tuyến tỉnh vốn rất khó khăn và cho thấy sự bứt phá ngoạn mục trong lĩnh vực phẫu thuật, gây mê hồi sức nhi khoa.
Kết quả này chính là thành công của quá trình chuyển giao tiếp nhận kỹ thuật của các BV tuyến tỉnh từ BV Nhi Trung ương những năm qua, theo chủ trương của Bộ Y tế, nhằm nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh (KCB) ở địa phương và giảm tải cho các BV tuyến Trung ương.
Theo PGS.TS Lê Thị Minh Hương, Phó Giám đốc BV Nhi Trung ương, thực hiện Đề án BV vệ tinh chuyên ngành nhi khoa, có 12 BV trở thành BV vệ tinh của BV Nhi Trung ương. Để chuyển giao kỹ thuật cho các BV tuyến dưới, BV Nhi Trung ương đã đào tạo hàng chục lớp với hàng trăm học viên để chuyển giao các kỹ thuật hiện đại, cơ bản cho bác sĩ, điều dưỡng của các BV.
| Bệnh viện Sản nhi Bắc Giang đã làm chủ được kỹ thuật nuôi trẻ sơ sinh thấp cân. |
Các chuyên gia của BV Nhi Trung ương còn về tận các BV vệ tinh để đào tạo tại chỗ về cấp cứu cơ bản, chăm sóc thiết yếu sơ sinh cho hàng trăm nhân viên y tế tuyến tỉnh và tuyến huyện.
Đến nay, các BV vệ tinh đã được BV Nhi Trung ương đào tạo và chuyển giao kỹ thuật của 7 lĩnh vực thiết yếu như: hồi sức cấp cứu, sơ sinh, ngoại nhi, tai-mũi-họng, nội nhi, chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm. Đặc biệt, trong chuyên ngành ngoại nhi, BV đã bước đầu chuyển giao kỹ thuật mổ tim mở dưới hình thức cầm tay chỉ việc cho BV Nhi Hải Phòng và BV Sản nhi Bắc Giang.
Ngoài ra, các BV vệ tinh còn được BV Nhi Trung ương hỗ trợ lâm sàng trực tuyến hằng tháng để hội chẩn từ xa, tư vấn KCB. Với việc đáp ứng nhu cầu thực tế của từng địa phương, BV Nhi Trung ương đã góp phần nâng cao chất lượng KCB, chăm sóc sức khỏe trẻ em các tuyến, giảm quá tải bệnh nhân lên tuyến trên và giảm chi phí cho người bệnh.
Hiệu quả của công tác chuyển giao kỹ thuật cho các BV tuyến dưới có thể thấy rõ qua số lượng bệnh nhân chuyển lên tuyến trên giảm mạnh: So với năm 2014, tỉ lệ chuyển tuyến năm 2015 giảm 24%, đặc biệt tỉ lệ chuyển tuyến của sơ sinh giảm tới 45%. Nhiều kỹ thuật trước đây chuyển tuyến 100%, nay chỉ còn rất ít và đều là những trường hợp phức tạp.
Nhiều kỹ thuật các BV vệ tinh tự làm 100%. Nhờ đó, tình trạng quá tải trước đây ở BV Nhi Trung ương đã không còn. Số ca phẫu thuật nhẹ cũng giảm khoảng 30%, cho thấy vai trò của BV tuyến Trung ương đã được trả lại đúng chỗ, là chỉ can thiệp những ca khó và nặng.
Đến nay, các BV vệ tinh đều làm chủ được các kiến thức và kỹ thuật về cấp cứu và hồi sức Nhi khoa cơ bản để triển khai thành hoạt động thường quy và thành thạo các kỹ thuật về chăm sóc thiết yếu và hồi sức sơ sinh. Riêng BV Sản nhi Ninh Bình còn được đánh giá cao về chuyên môn sơ sinh như thay máu từng phần, nuôi dưỡng thành công trẻ đẻ non thấp cân (500gr).
Được đào tạo về tiếp cận chẩn đoán, phác đồ điều trị và chăm sóc toàn diện, các bác sĩ của 5 BV vệ tinh đều nắm chắc kỹ thuật nội nhi mà nếu BV tuyến dưới làm tốt, sẽ giảm được việc chuyển lên tuyến trên.
Các BV vệ tinh cũng đã thành thạo các kỹ thuật siêu âm ổ bụng, chụp XQ thông thường, kể cả siêu âm tim là lĩnh vực khó cũng đã bước đầu được triển khai. Trong đó, BV Sản nhi Ninh Bình là nơi có những tiến bộ mạnh mẽ trong siêu âm tim mạch.
Các BV vệ tinh của BV Nhi Trung ương đã làm rất bài bản các bệnh lý ngoại nhi cơ bản, riêng BV Thái Bình và Hải Dương đã tiến hành vài trăm ca mỗi năm.
BV Vĩnh Phúc còn phẫu thuật một số bệnh lý phức tạp hơn như Megacolon, lỗ tiểu lệch thấp. Gây mê hồi sức và hồi sức sau mổ đã phát triển tại các BV, song hành với các phẫu thuật ngoại khoa như kỹ thuật gây mê trong những bệnh lý ngoại khoa cơ bản vốn trước đây đều phải chuyển lên BV Nhi Trung ương.
Đặc biệt, theo PGS.TS Lê Thị Minh Hương, phẫu thuật tim mở là một kỹ thuật khó, đòi hỏi BV tiếp nhận kỹ thuật phải đáp ứng nhiều yêu cầu về cả trang thiết bị và nhân lực, nhưng đến nay, BV Trẻ em Hải Phòng, BV Sản nhi Bắc Giang đã triển khai thành công: BV Trẻ em Hải Phòng đã phẫu thuật tim thành công cho 108 bệnh nhân, trong đó bệnh nhân lớn tuổi nhất là 14, nhỏ nhất mới 3 tháng tuổi. Vì vậy, kỹ thuật này mới chỉ được chuyển giao cho các BV tuyến tỉnh.
Với sự chuyển giao của các bác sĩ BV Nhi Trung ương, đến nay, BV Sản nhi Bắc Giang đã phẫu thuật 15 ca tim mở thành công và còn thực hiện được nhiều kỹ thuật cao khác như gây mê tim phổi máy, kiểm soát nhiễm khuẩn v.v... cứu sống nhiều người bệnh. Tình trạng sức khỏe của các bệnh nhân sau mổ ra viện ổn định, an toàn.
TS Đinh Văn Thành, Giám đốc BV Sản nhi Bắc Giang cho biết: Với việc chuyển giao kỹ thuật mổ tim hở, các bệnh nhi được điều trị kịp thời, được tiếp cận với kỹ thuật cao ngay tại địa phương, giảm chi phí rất nhiều khi không phải xa nhà để điều trị. Đến nay, BV Sản nhi Bắc Giang đã tiến hành 1.325 ca phẫu thuật nhi, giải quyết hơn 11.000 ca bệnh lý sơ sinh và đẻ non thiếu tháng, thậm chí, nuôi được trẻ chỉ có 700gr - điều trước đây BV tuyến tỉnh không làm được.
PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) nhấn mạnh: Việc đào tạo, chuyển giao kỹ thuật nhi khoa tại các BV tuyến dưới ở các tỉnh phía Bắc có ý nghĩa rất quan trọng. Bởi việc chăm sóc và điều trị cho trẻ em là nhu cầu cấp thiết ở các địa phương, nên khi BV tuyến tỉnh làm được các kỹ thuật hiện đại, sẽ rất thuận lợi cho gia đình người bệnh. Kết quả này vừa mang tính nhân văn, vừa góp phần giảm chuyển tuyến và giảm tải cho các BV Trung ương, để các BV tuyến cuối tập trung nâng cao chất lượng KCB hơn nữa.