Khám chữa bệnh từ xa: Người bệnh được bác sĩ giỏi khám ngay từ tuyến dưới

• Giảm tải bệnh viện tuyến trên: Nâng cao trình độ cho tuyến dưới
• 37% bệnh viện giảm chuyển bệnh nhân lên tuyến trên
• Bệnh viện tuyến trên vẫn chịu trách nhiệm khi chuyển bệnh nhân về tuyến dưới

Đây là một bước tiến lớn của ngành Y tế khi Bộ Y tế vừa phê duyệt “Đề án khám chữa bệnh từ xa” giai đoạn 2020-2025, với 25 BV tuyến trên hỗ trợ chuyên môn cho các BV tuyến dưới.

Hiệu quả lớn, chi phí thấp

Tôi từng được chứng kiến buổi khám chữa bệnh từ xa tại Trung tâm điều hành của BV Nhi Trung ương, các bác sĩ kết nối với 6 điểm cầu để tư vấn, hội chẩn 6 tình huống đều là những ca bệnh phức tạp ở tuyến dưới. Đó là ca bệnh của một bệnh nhi 23 ngày tuổi, bị hẹp van động mạch phổi, các bác sĩ của BV Sản Nhi Quảng Ninh xin ý kiến hội chẩn trực tuyến cho bệnh nhi này. 

Trực tiếp TS Lê Hồng Quang (BV Nhi Trung ương) đã hội chẩn ca bệnh. Qua hình ảnh siêu âm trực tuyến, TS Quang chẩn đoán bệnh nhân bị hẹp van động mạch phổi mạnh và cho chỉ định điều trị, can thiệp bằng bóng qua da. Ngay sau đó, các bác sĩ của BV Sản Nhi Quảng Ninh đã chuyển bệnh nhân tới Phòng can thiệp, thực hiện đo áp lực động mạch phổi thất phải, chụp thất phải theo hướng dẫn của chuyên gia BV Nhi Trung ương. 

Cả quá trình tiến hành đều được các chuyên gia theo dõi sát sao, chỉ đạo và hướng dẫn trực tiếp qua hệ thống trực tuyến Telemedicine. Các bác sĩ tuyến dưới đã tiến hành nong van động mạch phổi thành công bằng bóng qua da cho bệnh nhi theo hướng dẫn trực tuyến. Ca bệnh thực hiện kết thúc thành công, người bệnh không phải lên tuyến trên thực hiện kỹ thuật này, vừa mang lại hiệu quả cao, vừa đỡ chi phí và thời gian đi lại.

Chứng kiến các chuyên gia tuyến trên phân tích, tư vấn, hướng dẫn, chẩn đoán, đưa ra hướng điều trị cho ca mô bệnh học của bệnh nhi 5 tuổi, có u vùng đỉnh chẩm tại BV Sản Nhi Bắc Ninh, hay ca bệnh teo thực quản bẩm sinh kèm theo nhiều bệnh lý phức tạp tại Trung tâm Sản Nhi - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ… mới thấy, hiệu quả của khám chữa bệnh từ xa mang lại rất nhiều lợi ích, không chỉ cho người bệnh, mà còn cho cả các bác sĩ tuyến dưới có cơ hội học tập, nâng cao trình độ chuyên môn.

Theo GS.TS Lê Thanh Hải, Giám đốc BV Nhi Trung ương, với việc triển khai hệ thống hỗ trợ tư vấn khám, chữa bệnh từ xa, BV Nhi Trung ương sẽ giúp cơ sở y tế tuyến dưới có những xử trí đánh giá ban đầu chuẩn mực, cấp cứu ban đầu tốt hơn. 

Các chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực tim mạch, cấp cứu hồi sức, tiêu hóa, hô hấp, sơ sinh, nội tiết - di truyền chuyển hóa, ngoại khoa, chẩn đoán hình ảnh, giải phẫu bệnh... nhằm đáp ứng được hướng dẫn cho các bệnh viện tuyến tỉnh, tuyến huyện, các vùng sâu, vùng xa có thể thăm khám, chẩn đoán, điều trị một cách kịp thời.

Người dân được thụ hưởng những gì

Nhiều năm qua, ở tuyến dưới, vùng sâu, vùng xa có chất lượng dịch vụ y tế thấp hơn hẳn so với vùng kinh tế phát triển, khả năng tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng cao của người dân hạn chế, dẫn đến sự mất công bằng trong chăm sóc sức khỏe, người dân không tin tưởng chất lượng dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh tuyến dưới. Việc vượt tuyến khám bệnh, chữa bệnh xảy ra khá phổ biến, nhiều người bệnh đến cơ sở khám chữa bệnh tuyến Trung ương để khám, chữa các bệnh mà có thể được điều trị hiệu quả ngay ở tuyến tỉnh, tuyến huyện, gây quá tải tại các bệnh viện tuyến trên, đặc biệt là các BV tuyến Trung ương.

Trước thực trạng đó, việc phát triển mô hình khám chữa bệnh từ xa đã được Bộ Y tế xây dựng nhằm đưa các kỹ thuật cao từ tuyến trên xuống tuyến dưới một cách dễ dàng, người dân được khám và điều trị chất lượng cao ngay tại chỗ. 

Theo đại diện Bộ Y tế, mục tiêu hướng tới của Đề án "Khám, chữa bệnh từ xa" giai đoạn 2020 – 2025 mà Bộ vừa phê duyệt, đó là mọi người dân đều được quản lý, tư vấn, khám bệnh, chữa bệnh, hỗ trợ chuyên môn của các bác sỹ từ tuyến xã đến tuyến Trung ương. 

Người dân được sử dụng dịch vụ y tế có chất lượng của tuyến trên ngay tại cơ sở y tế tuyến dưới. Các cơ sở y tế được hỗ trợ chuyên môn thường kỳ và đột xuất từ các BV tuyến cuối dựa trên nền tảng công nghệ thông tin, góp phần phòng chống dịch bệnh, giảm quá tải BV tuyến trên, nâng cao chất lượng, hiệu quả khám, chữa bệnh và sự hài lòng của người dân.

Đề án hướng tới xây dựng và phát triển mạng lưới bệnh viện tuyến trên gồm một số BV tuyến cuối và BV tuyến tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có đủ năng lực chuyên môn kỹ thuật và trang thiết bị để hỗ trợ cho BV tuyến dưới thực hiện khám, chữa bệnh từ xa; xây dựng và phát triển mạng lưới BV tuyến dưới gồm một số BV tuyến tỉnh, tuyến huyện, BV tư nhân thực hiện việc khám, chữa bệnh từ xa. Hiện có 24 BV tuyến trên sẽ tham gia hỗ trợ tuyến dưới như: BV Bạch Mai; BV Hữu nghị Việt Đức; BV Đa khoa Trung ương Huế; BV Chợ Rẫy; BV Phụ sản Trung ương; BV Nhi Trung ương; BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương...

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long, khám, chữa bệnh từ xa mang tính hội chẩn liên viện, hội chẩn toàn tuyến, không thay thế khám, chữa bệnh truyền thống. Thứ trưởng yêu cầu các đơn vị quy định rõ trách nhiệm của các BV từ Trung ương tới địa phương khi triển khai đề án, ứng dụng công nghệ thông tin, tiến tới xây dựng hệ thống khám bệnh online, khám bệnh qua thẻ BHYT, tin nhắn điện thoại.