Người đưa nhiều kỹ thuật phẫu thuật cột sống hàng đầu thế giới về Việt Nam

• Bệnh viện Việt Đức làm chủ kỹ thuật phẫu thuật cột sống tầm thế giới
• Ứng dụng hệ thống robot định vị chính xác vào phẫu thuật cột sống
• BV Việt Đức - đơn vị đầu tiên ở Đông Nam Á phẫu thuật cột sống với Robot định vị thành công

Từ con số không trước năm 2000, đến nay, lĩnh vực phẫu thuật cột sống (PTCS) của Bệnh viện (BV) Việt Đức đã phát triển mạnh mẽ với hàng loạt kỹ thuật hiện đại nhất thế giới. Khoảng 30.000 trường hợp đã được phẫu thuật thành công và tháng 12-2015, lần đầu tiên BV Việt Đức đã thay đĩa đệm thành công cho bệnh nhân, đã khẳng định trình độ chuyên môn của các thầy thuốc BV Việt Đức trong sự hội nhập với thế giới. Một trong những thầy thuốc đã góp phần quan trọng để BV Việt Đức ghi dấu ấn về PTCS trong nền y học Việt Nam chính là PGS.TS Nguyễn Văn Thạch, Chủ tịch Hội Chấn thương chỉnh hình Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội Chấn thương chỉnh hình Đông Nam Á, nguyên Phó Giám đốc BV Việt Đức.

Hơn 10 năm trước, lĩnh vực PTCS chưa được coi là vấn đề cần thiết nên ở BV Việt Đức chỉ tập trung cho mổ cấp cứu ngoại – bụng, mặc dù bệnh nhân bị cột sống khá đông và hậu quả của căn bệnh gây cho người bệnh và xã hội rất nặng nề. Điều trị cho nhiều người, PGS.TS Nguyễn Văn Thạch hiểu rằng, nếu không được can thiệp kịp thời, người bệnh bị tổn thương cột sống dễ bị liệt, không có khả năng hồi phục. Vì thế, ông tìm mọi cách để đưa PTCS vào cấp cứu và thành lập đơn vị PTCS dù phải đối diện với bộn bề khó khăn.

PGS.TS Nguyễn Văn Thạch đã gánh trách nhiệm bằng sự dấn thân đầy tự nguyện. Để rút ngắn thời gian đưa các kỹ thuật mới vào điều trị, ông phải tranh thủ bất cứ khi nào để được mổ, dù PTCS vô cùng phức tạp, ranh giới giữa thành công và thất bại mong manh, đòi hỏi cả tài năng thiên bẩm, lẫn sự kiên trì và tỉ mỉ, để đạt được sự chính xác hoàn hảo. Ông hiểu hơn ai hết, nếu xảy ra tai biến thì không chỉ ông bị “thân bại danh liệt”, mà còn gây hậu quả cho người bệnh. Nhưng ông vẫn quyết tâm đi đến cùng khát vọng khoa học bằng  tình yêu nghề mãnh liệt, sự chia sẻ sâu sắc với người bệnh. Nhiều đêm, ông thức trắng để mổ cho người bệnh. Không ít ngày, mải phẫu thuật, ông quên cả ăn. Đồng nghiệp cũng phải ái ngại khi thấy nhiều đêm ông ngủ ngay tại phòng mổ.

Khi đơn vị PTCS của BV được thành lập, ông nghĩ ngay đến việc phải đào tạo đội ngũ đủ trình độ để cùng nhau làm việc. Thế là, bằng các mối quan hệ có được trong quá trình học tập ở nước ngoài, ông đã đưa được nhiều bác sĩ trẻ đi đào tạo ở các nước phát triển về PTCS, đồng thời, kêu gọi các tổ chức quốc tế tài trợ trang thiết bị chuyên sâu về PTCS cho BV.

Năm 2007, Khoa PTCS chính thức ra đời, đánh dấu một bước phát triển mới của chuyên ngành PTCS ở Việt Nam. Từ đó,  Khoa luôn đi đầu trong việc cập nhật và ứng dụng các công nghệ y học tiên tiến trên thế giới, để nâng cao chất lượng điều trị cho người bệnh: Điều trị thoát vị đĩa đệm cột sống bằng sóng cao tần; bằng phẫu thuật nội soi qua lỗ liên hợp; bằng lấy thoát vị qua da; tạo hình thân đốt sống trong xẹp cột sống do loãng xương bằng bơm xi măng sinh học; cố định cột sống bằng phương pháp bắt vít qua da. Đặc biệt, kỹ thuật tạo hình thân đốt sống trong bệnh xẹp cột sống do loãng xương bằng bơm xi măng sinh học qua cuống sống có bóng được bình chọn là một trong 10 sự kiện y học tiên tiến của năm 2010.

Một trong những kỹ thuật nổi bật được PGS.TS. Nguyễn Văn Thạch mạnh dạn  triển khai là Robotic trong PTCS. Đây là phẫu thuật ít xâm lấn cố định cột sống ngực – thắt lưng bằng nẹp vít phía sau có sử dụng robot hỗ trợ trong điều trị, đảm bảo vít được bắt chính xác, hạn chế được tỉ lệ bắt vít không chính xác có thể gây ra các tổn thương thần kinh. Từ đó nâng cao tính an toàn và hiệu quả do mổ nhanh, rút ngắn thời gian phẫu thuật và thời gian nằm viện.

Bằng việc ứng dụng Robotic, PGS.TS. Nguyễn Văn Thạch đã đưa trình độ PTCS của Việt Nam sánh ngang với nhiều nước, khi Việt Nam trở thành một trong 60 trung tâm PTCS trên thế giới và là nước đầu tiên ở Đông Nam Á, nước thứ 2 ở châu Á ứng dụng Robotic trong PTCS. Với hơn 200 bệnh nhân ứng dụng Robotic trong PTCS sau 2 năm, báo cáo của PGS.TS. Nguyễn Văn Thạch tại một hội nghị ở Hàn Quốc đã được đồng nghiệp quốc tế đánh giá cao.

PGS.TS. Nguyễn Văn Thạch còn ứng dụng tế bào gốc trong điều trị bệnh nhân chấn thương cột sống có liệt tủy- một tổn thương thần kinh để lại nhiều di chứng cho bệnh nhân, dẫn đến tàn phế. BV Việt Đức là đơn vị duy nhất được Bộ Y tế chỉ định nghiên cứu ứng dụng tế bào gốc trong điều trị bệnh lý cột sống và PGS.TS. Nguyễn Văn Thạch là người thực hiện chính. Sau hơn một năm nghiên cứu, kết quả đạt được đã mang lại cơ hội rất lớn cho các bệnh nhân chấn thương cột sống có liệt tủy: Kết quả hồi phục thần kinh chỉ sau 6 tháng của 40 bệnh nhân được ghép tế bào gốc là 40% và có sự cải thiện rõ rệt về chất lượng cuộc sống sau 12 tháng. 

Theo PGS.TS. Nguyễn Văn Thạch, trước đây, việc chăm sóc toàn diện ít được chú ý nên người bệnh thường ra nước ngoài điều trị, làm “cháy máu đô la”. Vì thế, ông đã chủ trương phát triển việc chăm sóc toàn diện, đáp ứng đầy đủ nhu cầu của bệnh nhân ở Khoa: trình độ chuyên môn, trang thiết bị y tế, đội ngũ nhân viên y tế, phối hợp liên chuyên khoa… nên đã giữ lại số lượng bệnh nhân rất lớn định ra nước ngoài chữa bệnh. Sau gần 10 năm, với hệ thống 3 giường điều trị VIP và hơn 70 giường điều trị theo yêu cầu, Khoa PTCS đã điều trị cho hơn 1.000 bệnh nhân VIP và hơn 40.000 bệnh nhân theo yêu cầu. Từ mô hình thành công của Khoa PTCS, nhiều khoa trong BV Việt Đức và các BV trong nước đã áp dụng chế độ chăm sóc toàn diện, để người bệnh được hưởng các dịch vụ y tế hiện đại nhất.

Luôn đi đầu trong ứng dụng các công nghệ y học tiên tiến trong điều trị các bệnh lý đĩa đệm và cột sống, nâng cao chất lượng điều trị, PGS.TS. Nguyễn Văn Thạch đã được tặng nhiều Bằng khen của Chính phủ và Bộ Y tế. Ông còn được nhận Giải thưởng “Đột phá bền vững vì cộng đồng”, danh hiệu “Trí thức tiêu biểu vì sự nghiệp phát triển Thủ đô và Trí thức quản lý tiêu biểu 2014”; danh hiệu “Nhà lãnh đạo có tâm có tầm có tài”; giải nhất “Nhân tài đất Việt”, danh hiệu Thầy thuốc Nhân dân, cùng nhiều Huân chương Lao động và Kỷ niệm chương “Vì An ninh Tổ quốc” do Bộ Công an tặng v.v… Khoa PTCS do ông phụ trách cũng vinh dự được Nhà nước tặng Huân chương Lao động hạng ba.