Người thân là 'liều thuốc" hiệu nghiệm kéo người nghiện ra khỏi ma tuý
- Đối tượng nghiện ma túy trồng cần sa trong vườn nhà
- Mỹ chia sẻ kinh nghiệm với Việt Nam trong công tác điều trị người nghiện ma túy
Theo Tổ chức Y tế thế giới, một nửa các bệnh lý về tâm thần khởi phát ở độ tuổi 14, nhưng phần lớn đều không được phát hiện hay điều trị. Trầm cảm là rối loạn tâm thần phổ biến thứ ba trong thanh thiếu niên. Tự sát là nguyên nhân gây tử vong thứ hai trong nhóm độ tuổi từ 15 đến 29.
|
Có xu hướng sống khép kín, sợ bị kì thị, đối xử là những rào cản hạn chế việc chia sẻ, tìm kiếm sự giúp đỡ và hỗ trợ từ cộng đồng của người nghiện ma tuý. (ảnh minh hoạ) |
Ước tính tại Việt Nam có ít nhất 3 triệu thanh thiếu niên có các vấn đề về tâm lý, tâm thần nhưng chỉ có khoảng 20% trong số đó nhận được các hỗ trợ y tế và điều trị cần thiết, khiến cho một bộ phận các bạn tìm kiếm và sử dụng rượu, thuốc lá và ma túy để “tự chữa”, xoa dịu các triệu chứng của rối loạn tâm thần. Tuy nhiên điều này không những không giúp ích trong việc điều trị các rối loạn tâm thần mà còn làm tăng nguy cơ lạm dụng chất dẫn đến phụ thuộc và nghiện.
Theo ThS. BS. Nguyễn Song Chí Trung, Trung tâm chuyển giao công nghệ điều trị nghiện và HIV – Đại học Y Dược TP.HCM, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc sử dụng ma túy ở thanh thiếu niên. Hầu hết thanh thiếu niên sử dụng ma túy ban đầu chỉ với mục đích thử nghiệm và ngưng sử dụng sau một thời gian, nhưng có một bộ phận sẽ có nguy cơ cao hơn với việc lạm dụng và nghiện ma túy do có chịu ảnh hưởng của các yếu tố: Khiếm khuyết bẩm sinh trong hệ thần kinh; Di truyền; Gen; Căng thẳng; Trải nghiệm tiêu cực thời thơ ấu; Sang chấn tâm lý; Rối loạn tâm thần.
Bà Nguyễn Thùy Linh, Quản lý chương trình Trẻ em và Thanh niên (Trung tâm Hỗ trợ Sáng kiến phát triển Cộng đồng) chia sẻ, một cuộc khảo sát nhanh trên online với 230 thanh thiếu niên với câu hỏi "Vì sao bạn lại sử dụng các chất gây nghiện?" thì có đến 42% cho biết: "Thích cảm giác này", 38% cho biết: "Để giải tỏa stress, căng thẳng",... và có đến 31% cho biết: "Để thoát khỏi nỗi buồn, tủi thân".
Theo dự án Bảo vệ tương lai, các bạn thanh thiếu niên sử dụng ma túy thường xuyên bị gia đình, hàng xóm và bạn bè kỳ thị, coi thường hoặc miệt thị.
Các tin tức và hình ảnh tiêu cực về người sử dụng ma túy trên truyền thông như thường xuyên gắn với tình trạng “ngáo đá”, gây rối trật tự xã hội, phạm pháp, giết người… cũng là những định kiến có tác động không nhỏ tới thanh thiếu niên có sử dụng ma túy.
Có đến gần 60% tự kỳ thị và căm ghét bản thân dựa trên phản ứng của mọi người xung quanh khi biết tình trạng sử dụng ma túy của họ, hơn 40% trong số này thường xuyên cảm thấy cô đơn và có ý định tự tử.
Kỳ thị và phân biệt đối xử là một rào cản nghiêm trọng hạn chế việc chia sẻ, tìm kiếm sự giúp đỡ và tiếp cận hỗ trợ của những thanh thiếu niên sử dụng ma túy, phần lớn trong số họ lo sợ phản ứng của mọi người nếu biết mình sử dụng ma túy. Có trên một nửa trong số họ cảm thấy cần thiết phải giấu tình trạng sử dụng ma tuý của mình.
Gia đình bạn bè luôn đóng vai trò quan trọng trong việc giúp phát hiện sớm các dấu hiệu của lạm dụng ma túy và rối loạn tâm thần, nhưng khi và chỉ khi tạo được một mối quan hệ chân thành, một không gian an toàn để các bạn thanh thiếu niên có thể tin tưởng và cảm thấy thoải mái chia sẻ các vấn đề của mình.
Các bạn có thể tham gia điều trị đã tốt, nhưng đó mới chỉ là một khía cạnh trong toàn bộ quá trình hồi phục của người nghiện ma túy, hoặc có vấn đề về sức khỏe tâm thần và luôn cần sự đồng hành lâu dài của gia đình, bạn bè và cộng đồng.