Virus Corona được giải mã gen bằng cách nào?

15:13 02/02/2020
Tính đến trưa 2-2, Việt Nam đã phát hiện 7 người nhiễm virus Corona gây bệnh viêm đường hô hấp cấp. Vậy virus viêm phổi Corona được giải mã gen bằng cách nào?

Các mẫu bệnh phẩm của bệnh nhân đều được xác nhận dương tính với virus Corona  bằng hai kỹ thuật: Giải trình tự gene thế hệ mới (Next Generation Sequencing - NGS) và Realtime RT - PCR.

Hai kỹ thuật chẩn đoán trên cụ thể là gì, khả năng ứng dụng của công nghệ gen tại Việt Nam trong chẩn đoán và điều trị bệnh, bệnh dịch như thế nào? Sau đây là khía cạnh phân tích từ TS. Giang Hoa - Phó viện trưởng Viện Di truyền Y học - Gene Solutions:

“Nếu trước đây, giới y khoa phải mất hơn 3 tháng để giải trình tự bộ gen chủng virus SARS thì những kỹ thuật giải trình tự gen hiện đại đã giúp việc xác định bộ gen chủng virus Corona được hoàn tất trong 10 ngày (31/12/2019 - 09/01/2020). Dựa trên khác biệt di truyền trên bộ gen của chủng virus virus Corona, các nhà khoa học nhanh chóng xét nghiệm, chẩn đoán nhanh chủng virus Corona. Nhìn chung, kỹ thuật giải trình tự gen đã và đang thay đổi khả năng tiếp cận của y học, đặc biệt trong trường hợp đối phó với các bệnh dịch như viêm phổi virus Corona”.

Giúp chẩn đoán nhanh, bào chế vaccine

Khi có một chủng virus mới xuất hiện, các nhà khoa học sẽ cách ly bệnh nhân để lấy mẫu virus đưa vào giải trình tự bộ gen (hiện nay là kỹ thuật giải trình tự thế hệ mới - NGS). Tiếp đó, bộ gen của chủng virus mới sẽ được đối chiếu với cơ sở dữ liệu về gen để tìm ra đặc điểm di truyền khác biệt giữa chủng mới với các chủng đã biết trên thế giới.

Trường hợp virus Corona có bộ gen giống hơn 85% với bộ gen virus SARS. Từ đây, các nhà khoa học tìm ra những đặc điểm di truyền riêng biệt của virus virus Corona để có thể chẩn đoán sự hiện diện của virus này trên một người bất kỳ.

Tuy nhiên để có thể chẩn đoán nhanh, các nhà khoa học thường sử dụng kỹ thuật realtime RT-PCR để xác định sự hiện diện của những đặc điểm di truyền riêng biệt này trên mẫu bệnh phẩm vì không phải nơi nào cũng có thể ứng dụng kỹ thuật giải trình tự gen.

TS. Giang Hoa cho biết: “Kỹ thuật realtime RT-PCR có ưu điểm về thời gian và đơn giản vì vậy trong các tình huống khẩn cấp, đây là lựa chọn phù hợp nhất, giúp các cơ sở y tế chẩn đoán nhanh, hiệu quả mà không cần giải mã toàn bộ gen của từng người nghi nhiễm. Tuy nhiên, kỹ thuật này chỉ có thể ứng dụng sau khi có được kết quả giải trình tự bộ gen chủng virus mới; đồng thời chỉ phát hiện sự hiện diện của virus Corona mà không biết liệu virus này có biến đổi gì thêm hay không”.

Không chỉ giúp rút ngắn thời gian chẩn đoán, bộ gen virus Corona còn được “giải mã” cụ thể, giúp các nhà khoa học có thêm thông tin để đối phó với chủng virus mới. Dựa trên bộ gen virus, các nhà khoa học sẽ phân tích truy xuất nguồn gốc động vật và dự đoán cơ chế lây nhiễm để từ đó đưa ra hướng dẫn ngăn ngừa sự lây lan của dịch bệnh. Bộ gen virus cho phép nhà khoa học xác định những đặc điểm kháng nguyên chuyên biệt để đẩy nhanh việc tìm thuốc điều trị cũng như phát triển loại vaccine cho chủng virus mới này.

Ngoài ra, sự sẵn sàng của kỹ thuật giải trình tự gen còn cho phép ứng phó với dịch bệnh trong trường hợp chủng virus có dấu hiệu thay đổi theo chiều hướng kháng hay lây lan theo cơ chế khác. Khi đó, việc giải trình tự bộ gen những chủng virus mới đã biến đổi sẽ nhanh chóng giúp chúng ta theo dõi được diễn tiến thay đổi để từ đó điều chỉnh hướng dẫn cần thiết phòng tránh dịch bệnh lan rộng.

Câu trả lời cho các bệnh hiếm, dịch bệnh

Kết hợp với sự hiểu biết của giới y khoa, kỹ thuật giải trình tự gen hiện đại đã và đang trở thành công cụ thiết yếu cho các nhà y sinh học, phòng thí nghiệm chẩn đoán bệnh di truyền (ung thư, tiểu đường, rối loạn nhịp tim, cao huyết áp, mỡ trong máu…), xác định chủng vi khuẩn và virus mới, nghiên cứu sự tiến hóa của con người, nhân bản DNA của xác ướp, xác định quan hệ huyết thống và hàng ngàn triệu chứng - hội chứng di truyền từ hiếm đến phổ biến.

Làm chủ được công nghệ, một số cơ sở nghiên cứu - thực hành y sinh tại Việt Nam đã và đang chủ động phân tích các dòng virus, bệnh lạ nhằm đẩy nhanh công tác chẩn đoán, xét nghiệm cho người dân, bớt lệ thuộc việc gửi mẫu ra nước ngoài, tạo tiền đề cho việc tìm hiểu và bào chế vaccine đặc hiệu.


H.Nga - N.Cảnh
# viêm phổi viêm phổi Vũ Hán virus Corona virus viêm phổi Corona
Facebook Twitter Link gốc
Các tin khác
Ứng dụng VNeID trở thành “kênh” tố giác tội phạm hữu hiệu

Với những tiện ích như tích hợp được nhiều thông tin, giúp người dân thuận lợi trong làm thủ tục hành chính, ứng dụng tài khoản định danh điện tử (VNeID) đã trở nên thiết yếu đối với người dân. Đặc biệt, thời gian gần đây, việc triển khai phản ánh tin báo về ANTT và tố giác tội phạm trên ứng dụng VNeID đã được người dân Hà Nam rất quan tâm, trở thành một "kênh" tố giác tội phạm hữu hiệu, góp phần đấu tranh, phòng, chống hiệu quả các loại tội phạm trên địa bàn.

1.950 du khách trên tàu du lịch biển Norwegian Sky đến Cảng quốc tế Cam Ranh

Ngày 22/3, tàu du lịch biển Norwegian Sky (quốc tịch Bahamas) đã đưa 1.950 du khách cùng hơn 850 thủy thủ đoàn cập Cảng quốc tế Cam Ranh (Khánh Hòa). Đây là một điểm đến trong hải trình du lịch Hong Kong (Trung Quốc) – Cảng quốc tế Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa) – Cảng Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu (Việt Nam).

Bài cuối: Có thể đề nghị toà tuyên vô hiệu các hợp đồng

Người thì tin lời giới thiệu, hứa hẹn để rồi đứng trước nguy cơ mất tiền, người thì chỉ nhận lại được hành động lảng tránh trách nhiệm. Đó là phản ánh của nhiều người dân đến Báo CAND đã được đăng tải ở số trước xung quanh những bất thường về sang nhượng sở hữu kỳ nghỉ du lịch. Với đa phần là những khách hàng lớn tuổi, đó là số tiền không nhỏ mà họ phải tích cóp nhiều năm. Thậm chí như trường hợp của bà Trần Thị Bình, đó là số tiền đã phải tích cóp cả đời, và giờ còn phải mang thêm nợ.

Sắm trang phục Quân đội “tạo mác” để khiếu kiện rồi quay Tiktok miệt thị cơ quan chức năng

Ngày 22/3, Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) Công an tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cho biết đã phối hợp cùng Viện KSND TP Bà Rịa, các đơn vị chức năng Công an tỉnh, UBND phường và Công an phường Kim Dinh TP Bà Rịa tống đạt các quyết định khởi tố, bắt tạm giam đối với Trần Đình Toan (SN 1958, trú tại phường Kim Dinh, TP Bà Rịa) về tội “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân”.

Hà Nội: Không xem xét cho nghỉ hưu trước tuổi với cán bộ có năng lực nổi trội

Hà Nội yêu cầu dựa trên cơ sở số lượng người có đơn tự nguyện xin nghỉ được cấp có thẩm quyền đồng ý, từ kết quả đánh giá, cơ quan, tổ chức, đơn vị tiếp tục xác định số lượng người cần xem xét tinh giản để đáp ứng tiêu chí giảm 25% số lượng cán bộ, công chức, viên chức và người lao động theo quy định.

Quỹ phát triển nhà ở Quốc gia: Giúp người có thu nhập trung bình và thấp tiếp cận nhà ở

Tại buổi làm việc với Ban Chính sách, chiến lược Trung ương ngày 24/2, Tổng Bí thư Tô Lâm đã gợi mở ý tưởng nghiên cứu thành lập "Quỹ nhà ở quốc gia" để phát triển nhà giá rẻ tại các đô thị lớn. Ngay sau đó, Thủ tướng Chính phủ cũng giao Bộ Xây dựng nghiên cứu mô hình Quỹ nhà ở quốc gia. Và đến ngày 17/3 vừa qua, Bộ Xây dựng đã có Tờ trình Chính phủ số 08/TTr-BXD "đề nghị xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội", trong đó đề cập đến việc thành lập Quỹ phát triển nhà ở xã hội quốc gia. Các chuyên gia cho rằng, điều này thể hiện sự quyết tâm của Đảng, Nhà nước trong việc tạo lập nhà ở cho người dân và an sinh xã hội. Quỹ nhà ở quốc gia được đánh giá là một giải pháp quan trọng giúp giải quyết bài toán nhà ở cho người có thu nhập trung bình và thấp tại các đô thị lớn.

Du lịch Việt cất cánh nhờ concert

Trong những năm gần đây, các buổi hòa nhạc (concert) không chỉ là sự kiện giải trí đơn thuần mà còn trở thành động lực thúc đẩy du lịch mạnh mẽ. Sự kết hợp giữa âm nhạc và du lịch đã tạo ra một làn sóng mới, thu hút hàng triệu du khách di chuyển giữa các thành phố và quốc gia để tham gia những đêm nhạc hoành tráng.

Lãng phí khu tái định canh, định cư hơn 70 tỷ đồng bỏ hoang

Được đầu tư với số tiền hơn 70 tỷ đồng nhưng hơn 3 năm qua, dự án định canh, định cư cho đồng bào dân tộc thiểu số tại xã Ea Yiêng, huyện Krông Pắk, tỉnh Đắk Lắk vẫn không có người đến ở. Bị bỏ hoang, nhiều hạng mục của dự án đang bị hư hỏng, xuống cấp…

Ban hành quy chế tuyển sinh đại học năm 2025 với nhiều điểm mới

Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) vừa ban hành Thông tư số 06/2025/TT-BGDĐT sửa đổi, bổ sung một số điều trong Quy chế tuyển sinh đại học, tuyển sinh cao đẳng ngành Giáo dục Mầm non năm 2025. Những điều chỉnh này nhằm tăng cường tính minh bạch, công bằng và nâng cao chất lượng tuyển sinh.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.