Vượt biên trái phép, nguy cơ lây dịch COVID-19 trong dịp Tết

• Cuộc chiến chống vượt biên trái phép ở Lạng Sơn
• Đề nghị truy tố 3 bị can trong đường dây tổ chức vượt biên trái phép
• Phá thành công Chuyên án đưa người vượt biên trái phép

Đây là nhận định của Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long tại buổi giao ban trực tuyến về công tác phòng chống dịch COVID-19 với Sở Y tế 63 tỉnh, thành vào sáng 20/1.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết, dịch COVID-19 trên thế giới đang diễn biến hết sức phức tạp, dự kiến chạm mốc 100 triệu người mắc COVID-19 trong tuần tới. Trong lịch sử loài người, đây là một trong những dịch bệnh có tốc độ lây lan và ảnh hưởng mạnh mẽ nhất tới các quốc gia, hơn cả đại dịch cúm Tây Ban Nha.

Nước ta trải qua một thời gian dài không có lây nhiễm COVID-19 trong cộng đồng, tuy nhiên vẫn còn nhiều quan ngại. Bộ Y tế đã tham mưu với Thủ tướng Chính phủ từ nay đến Tết Nguyên đán cố gắng ngăn chặn và hạn chế tối đa nhập cảnh qua đường hàng không. 

“Thủ tướng Chính phủ có công điện 01 và văn bản chỉ đạo, từ nay đến thời điểm hiện nay và đến Tết hầu như không còn chuyến bay, kể cả chuyến đưa công dân từ nước ngoài về nước. Các Bộ phải báo cáo Thủ tướng nên các chuyến bay được hạn chế đến mức tối đa, bảo vệ cho người dân đón Tết an lành”, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nói.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long phát biểu tại cuộc giao ban

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Bộ Y tế, thời điểm này, quan ngại lớn nhất là nguy cơ lây nhiễm COVID-19 từ người vượt biên trái phép qua đường mòn, lối mở và đường bộ.  Một vài nước trong khu vực vẫn mở chuyến bay thương mại, bà con ở nước ngoài đi chuyến bay này về các quốc gia đó và đi theo đường bộ vào Việt Nam. Mặc dù Phó Thủ tướng đã cảnh báo đi theo đường chính ngạch cách ly 14 ngày nhưng nhập cảnh trái phép vẫn đang diễn ra. Có những thời điểm lên tới mấy trăm trường hợp vượt biên trái phép. Nguy cơ xâm nhập qua đường biên rất lớn. 

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế, tất cả các trường hợp vượt biên trái phép đều có sự liên kết với trong nước qua các nhà xe, đường dây, đối tượng tổ chức để vượt biên, nếu không có sự tiếp tay của đối tượng trong nước thì không thể nào vượt biên được. Có đối tượng vì hám lợi chở người vượt biên trái phép, sử dụng mạng xã hội như facebook, wechat, zalo để liên lạc, gây khó khăn cho công tác đấu tranh, bắt giữ. Có nhiều nhà xe nhận chở khách từ biên giới trốn cách ly vào nội địa. Đề nghị cơ quan chức năng phải bóc gỡ những trường hợp này, cơ quan Công an khi phát hiện đề nghị địa phương xử lý nghiêm, sẽ hạn chế được việc đưa người vượt biên trái phép vào Việt Nam.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long, mặc dù các tỉnh biên giới, cửa khẩu, lực lượng Bộ đội Biên phòng tăng cường tối đa quân số bám chốt, nhưng ở một số khu vực cửa khẩu như biên giới Tây Nam rộng lớn như vậy, nên nguy cơ vượt biên luôn thường trực. Bộ Y tế đề nghị các địa phương tập trung cao độ, triệt phá, bóc gỡ các đường dây, đặc biệt là các nhà xe chở người nhập cảnh trái phép trốn cách ly vào nội địa. “Chúng tôi sẽ cung cấp các nhà xe này cho địa phương”, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nói.

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế, chúng ta không cấm đồng bào về nước, nhưng phải về theo đường chính ngạch, phải cách ly tập trung, bảo đảm an toàn cho cả nước chúng ta. Nếu tiếp tục để thế này sẽ rất căng thẳng. Ban Chỉ đạo đề nghị phát động toàn dân phát hiện trường hợp nhập cảnh trái phép từ nước ngoài trở về không cách ly.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long hoan nghênh bà mẹ ở Vĩnh Long đã báo cáo chính quyền về con nhập cảnh trái phép. Ông Long đề nghị, các địa phương phát động đợt cao điểm làm sao mỗi một người dân trở thành một chiến sĩ, phát giác, báo cáo chính quyền địa phương khi có người từ nước ngoài trở về.

 “Chúng tôi mong muốn với người có người thân ở nước ngoài có cam kết với chính quyền địa phương, không đón người nhà trở về nếu không qua cách ly. Thời gian qua, chúng ta làm rất tốt. Nhưng hiện nay khi dịp Tết nguyên đán gần kề, tâm lý của bà con muốn trở về quê hương ăn tết, nhưng nếu để tình trạng nhập cảnh trái phép rất quan ngại lây nhiễm COVID-19 ra cộng đồng. Hiện nay, có ngày lên tới 500 trường hợp nhập cảnh trái phép, đó là trường hợp bắt giữ được, còn không thì nguy hiểm thế nào”, người đứng đầu Bộ Y tế nói. Theo ông Long, nếu chúng ta ngăn chặn đường hàng không mà không ngăn chặn được đường bộ thì sẽ thất bại.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long đặc biệt nhấn mạnh về tình trạng một số khu cách ly còn thực hiện chưa tốt quy định, không tuân thủ quy trình cách ly. Điểm mới trong lần này, Thủ tướng chỉ đạo, tất cả trường hợp, kể cả chuyên gia, tổ bay, nhập cảnh phải cách ly tập trung 14 ngày không có ngoại lệ, không cách ly tại nhà, trừ trường hợp ngoại giao đặc biệt do Bộ Ngoại giao quyết định. 

“Chúng ta phải giữ chặt, từng li từng tí một mới kiểm soát được lây nhiễm COVID-19. Dù trong bối cảnh hiện nay, một số nước đã có vaccine tiêm phòng, nhưng việc lây nhiễm COVID-19 còn lây nhanh hơn tốc độ tiêm”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ Y tế lưu ý, phải luôn phải chuẩn bị cho tình huống phát hiện COVID-19 tại cộng đồng. Theo chỉ đạo của Thủ tướng phải thần tốc, khoanh vùng càng nhanh, cách ly càng nhanh sẽ giảm được lây nhiễm COVID-19. Tại TP Hồ Chí Minh, chúng ta làm thật nhanh chỉ có 3 trường hợp lây nhiễm trong cộng đồng. Phải đưa mầm bệnh ra khỏi cộng đồng càng nhanh càng tốt. Các cơ sở y tế đặt trong tình trạng báo động ở mức cao nhất, để không lây nhiễm trong bệnh viện. Nếu phát hiện sẽ khoanh vùng, ngăn chặn nhanh nhất. 

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long đề nghị tất cả các địa phương phát động đợt cao điểm, đề nghị tất cả gia đình có người thân ở nước ngoài phải cam kết không cho con em mình trốn cách ly. Các tỉnh, thành phố lớn rà soát lại, lực lượng Công an đi từng ngõ, gõ từng nhà, xem những gia đình nào có con em ở nước ngoài phải báo với địa phương, cam kết thông báo, vận động người thân không nhập cảnh trái phép, muốn trở về đi bằng con đường hợp pháp để được cách ly.