Bác sĩ khuyến cáo nên tiêm vaccine phòng các bệnh ung thư do virus HPV
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tại Việt Nam, ước tính cứ 100.000 phụ nữ thì có 20 trường hợp mắc ung thư cổ tử cung và 11 trường hợp tử vong. Hiện đã có vaccine phòng 9 tuýp HPV gây nhiều bệnh ung thư, chỉ định cho cả nam và nữ, nhưng nhiều phụ huynh vẫn còn băn khoăn có nên tiêm cho con hay không?
Sau hơn 1 năm các trung tâm tiêm chủng ở phía Bắc hết vaccine phòng ung thư cổ tử cung, nhiều phụ huynh liên tục gọi tới các trung tâm tiêm chủng để hỏi “khi nào có vaccine”. Tuy nhiên, cách đây hơn 1 tháng, khi vaccine Gardasil 9 thế hệ mới nhất phòng được 9 tuýp virus HPV (thay vì 4 tuýp như trước) có ở Việt Nam, một số phụ huynh lại ngần ngại, lo lắng chưa tiêm cho con.
Trao đổi với phóng viên Báo CAND về vấn đề này, ThS.BS Nguyễn Công Định, Giám đốc cơ sở 2, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội cho biết: “Phụ huynh hoàn toàn nên tiêm cho con, cả bé trai và bé gái, bởi vaccine này đã được CDC Hoa Kỳ thông qua và nhiều nước trên thế giới đã tiêm. Tại Mỹ, tỷ lệ tiêm phòng vaccine ung thư cổ tử cung rất cao, nên giờ đây gần như căn bệnh này không còn là nguy cơ với nước họ".
Theo BS Định, hiên nay, tỷ lệ mắc ung thư cổ tử cung ở Việt Nam rất cao. Theo các tài liệu y khoa, ung thư cổ tử cung là ung thư tiến triển chậm thường do virus HPV gây ra, lây lan qua đường tình dục. Điều nguy hiểm là các dấu hiệu ung thư cổ tử cung ở giai đoạn sớm rất mơ hồ, hầu như không có triệu chứng.
Virus HPV có hơn 100 tuýp khác nhau, nhưng chỉ một số tuýp có nguy cơ cao gây ung thư, trong đó tuýp 16 và 18 là nguyên nhân dẫn đến 70% trường hợp mắc ung thư cổ tử cung. Tỷ lệ nhiễm loại virus này ở phụ nữ rất cao, độ tuổi dễ nhiễm nhất là 20-30.
"Ngoài gây ra ung thư cổ tử cung, virus HPV có thể lây khi quan hệ tình dụng bằng đường miệng, bằng đường hậu môn, nên việc tiêm vaccine 9 tuýp còn phòng ngừa được các bệnh ung thư hầu họng, ung thư trực tràng, kể cả bệnh lý sùi mào gà cho cả nam và nữ”, BS Định nói.
Còn theo BSCKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC, khi nhắc đến virus HPV, phần lớn người dân chỉ nghĩ đến căn bệnh ung thư cổ tử cung ở phụ nữ. Trong khi đó, các bệnh ung thư khác ở nữ giới và cả nam giới vẫn chưa được nhận thức đầy đủ như ung thư hầu họng, một căn bệnh mà nhiều người hẳn sẽ cho là nguyên nhân đến từ thói quen hút thuốc, uống rượu thì thực tế HPV chiếm đến 70% nguyên nhân gây bệnh hay ung thư hậu môn, mụn cóc sinh dục…
“Virus HPV tồn tại ở trên da, hầu họng, bộ phận sinh dục và hậu môn, chủ yếu lây truyền qua đường tình dục, ngoài ra có thể lây truyền qua việc sử dụng chung dụng cụ sinh thiết, đồ lót hoặc có thể lây từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở", BS Chính nói.
Theo thống kê, virus HPV lưu hành với tỷ lệ rất cao ở cả nam và nữ, trong đó nam giới có mức cao hơn với 91% so với nữ giới là 85% khiến cho nguy cơ mắc bệnh luôn hiện hữu. Hiện nay, ở nam giới, chưa có biện pháp tầm soát, sàng lọc nào phát hiện được các bệnh ung thư do HPV gây ra, khi triệu chứng bệnh rõ ràng thì tình trạng sức khỏe đã trở nên nguy hiểm.
Hiện cũng chưa có loại thuốc điều trị đặc hiệu đối với virus HPV, và ngoài ung thư cổ tử cung thì 5 bệnh ung thư còn lại do HPV chưa có biện pháp sàng lọc.
Vậy vaccine thế hệ mới phòng ngừa được 9 tuýp virus nào và phụ huynh băn khoăn liệu tiêm rồi có mắc bệnh hay không? Theo BS Chính, vaccine Gardasil 9 được chỉ định sử dụng cho cả nam và nữ, bảo vệ khỏi 9 tuýp virus HPV 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58 gây các bệnh nguy hiểm như ung thư cổ tử cung, ung thư âm hộ, ung thư âm đạo, ung thư hậu môn, ung thư hầu họng, sùi mào gà… hiệu quả lên đến trên 94%.
BS Định cho biết, trong 9 tuýp trên, có 7 tuýp (chiếm hơn 80%) gây ra nguy cơ ung thư cao và 2 tuýp có nguy cơ thấp hơn. "Tác dụng phụ của vaccine này không đáng ngại, nên phụ huynh không cần phải lo lắng. Tiêm vaccine là biện pháp tối ưu nhất trong bảo vệ sức khoẻ và tính mạng của người dân. Không chỉ nữ giới mà nam giới cũng rất cần tiêm vaccine phòng các căn bệnh ung thư gây ra do virus HPV", BS Định nói.
Độ tuổi tốt nhất để tiêm loại vaccine này cho cả nam và nữa từ 14-26. Đồng thời, BS cũng khuyến cáo thêm, dù đã tiêm phòng nhưng sau 21 tuổi, những phụ nữ này vẫn nên đi sàng lọc ung thư cổ tử cung. Kể cả khi đã bị ung thư cổ tử cung, vẫn nên tiêm vaccine 9 tuýp để phòng mắc các tuýp còn lại. Thậm chí ở người đã quan hệ tình dục thì tiêm phòng vẫn hiệu quả.