Cảnh báo nấm phổi tấn công bệnh nhân cúm A

Ngày 5/12, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương thông tin về trường hợp nam công nhân 45 tuổi ở Hà Nội bị nấm Aspergillus tấn công phổi sau khi mắc cúm A khiến anh này nguy kịch, phải thở máy, lọc máu liên tục.

Theo bác sĩ điều trị, trước khi nhập viện, nam công nhân bị ngã giàn giáo và được đưa đi khám với chẩn đoán phù nề tụ máu phần mềm, không có gãy xương và được kê thuốc giảm đau – chống viêm (chưa rõ có chứa corticoid hay không). Sau khi uống thuốc tại nhà, anh đỡ đau nhưng lại xuất hiện sốt, đau cơ, ho đờm và khó thở tăng dần.

Nam công nhân được đưa vào bệnh viện chuyên khoa phổi với chẩn đoán viêm phổi do cúm A kèm suy hô hấp. Tình trạng diễn tiến nhanh, phải đặt nội khí quản thở máy, chức năng thận suy giảm và phổi tổn thương nặng dù đã dùng kháng sinh bao phủ.

Sau 11 ngày điều trị nhưng bệnh tình không cải thiện, anh này vẫn sốt kéo dài. Kết quả nuôi cấy phát hiện nhiễm nấm Aspergillus, anh được chuyển tới Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.

Tại Trung tâm Hồi sức tích cực, BS Hồng Kỳ cho biết, bệnh nhân nhập viện trong tình trạng rất nặng. Anh được chẩn đoán nhiễm nấm Aspergillus xâm lấn phổi trên nền viêm phổi cúm A nặng, suy hô hấp, suy thận cấp, suy tim và sung huyết. Bệnh nhân được lọc máu liên tục và điều trị thuốc kháng nấm.

Tuy nhiên, việc điều trị gặp nhiều khó khăn do bệnh nhân suy thận và có bệnh lý tim mạch, khiến khả năng hấp thu thuốc giảm, việc phối hợp điều trị phức tạp hơn.

Sau một ngày, chức năng phổi bắt đầu cải thiện. Nhưng đến ngày thứ 7, bệnh nhân lại sốt trở lại 38,8°C, xuất hiện tình trạng nhiễm trùng do vi khuẩn khác tấn công, liều thuốc vận mạch phải tăng lên.

Qua 10 ngày điều trị tích cực và hồi sức tối ưu, nam công nhân mới dần ổn định, thoát sốc, chức năng thận hồi phục và đã tỉnh táo. Tuy vậy, anh vẫn cần tiếp tục điều trị thuốc kháng nấm kéo dài ít nhất 6 tuần.

Theo ThS.BS Phạm Văn Phúc, Phó Giám đốc Trung tâm Hồi sức tích cực, bệnh cúm không chỉ gây viêm phổi do virus mà còn làm suy yếu “hàng rào bảo vệ” của đường hô hấp, tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm có cơ hội tấn công. Một trong những biến chứng nguy hiểm nhất là nhiễm nấm Aspergillus xâm lấn.

Nấm Aspergillus tồn tại phổ biến trong môi trường, thường vô hại với người khỏe mạnh, nhưng ở bệnh nhân cúm nặng – đặc biệt là người có bệnh nền, suy giảm miễn dịch, hoặc phải thở máy – nấm có thể xâm nhập sâu vào phổi, gây tổn thương lan rộng và suy hô hấp nhanh chóng.

Bội nhiễm, đặc biệt là Aspergillus xâm lấn, là nguyên nhân làm tăng tỷ lệ tử vong ở bệnh nhân cúm. Người bệnh có thể diễn tiến nặng đột ngột, sốt kéo dài, khó thở tăng, hoặc hình ảnh phổi xấu đi dù đã điều trị kháng sinh. Việc phát hiện sớm bằng các xét nghiệm chuyên sâu và điều trị kịp thời có vai trò quan trọng trong điều trị.

BS Phúc khuyến cáo, người mắc cúm nếu sốt kéo dài, khó thở tăng dần, hoặc tình trạng không cải thiện sau 3–5 ngày điều trị cần đến ngay cơ sở y tế để được đánh giá bội nhiễm. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời có ý nghĩa quyết định với những trường hợp bệnh giúp tránh được các biến chứng nguy hiểm.

Theo Bộ Y tế, 11 tháng đầu năm, cả nước ghi nhận hơn 132.000 trường hợp mắc cúm mùa, trong đó có 3 trường hợp tử vong. Các chủng virus cúm lưu hành chủ yếu tại Việt Nam hiện nay là cúm A/H1N1, A/H3N2 và cúm B, chưa ghi nhận thay đổi về độc lực của virus.

Hệ thống giám sát đã ghi nhận sự gia tăng cục bộ các trường hợp mắc cúm mùa, bệnh do virus hợp bào hô hấp, bệnh tay chân miệng tại một số địa phương, trong đó có nhiều ca nhập viện điều trị tại các bệnh viện tuyến cuối, nhất là khu vực miền Bắc.

Bộ Y tế vừa ban hành quyết định về việc bổ sung một số bệnh vào danh mục bệnh truyền nhiễm nhóm A, B của Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm. Trong đó, bệnh do virus cúm A(H5N6); bệnh do virus cúm A(H9N2) và bệnh do virus Nipah được đưa vào danh mục bệnh truyền nhiễm nhóm A.

Vì vậy, BS khuyến cáo người dân không chủ quan với bệnh cúm, đặc biệt là người có bệnh nền.