Cấp thuốc bảo hiểm y tế 3 tháng, nhiều thuận lợi với người bệnh

Bộ Y tế đang xem xét và sắp tới đây, người bệnh mãn tính có thể được cấp thuốc tối đa 90 ngày/lần nếu thuộc nhóm bệnh đã điều trị ổn định. Đây là một bước tiến lớn trong cải cách hành chính y tế, đặc biệt mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh, nhất là người cao tuổi và những người ở vùng sâu, vùng xa.

Chị Cao Thị Việt (50 tuổi, Hà Nội) mắc bệnh tuyến giáp đã điều trị ổn định nhiều năm, 2 năm trước chị phát hiện tiền đái tháo đường cũng đã điều trị ổn định. Tháng nào chị Việt cũng phải đến Bệnh viện Nội tiết Trung ương để tái khám và lấy thuốc.

“Bệnh của tôi điều trị ổn định nhiều năm và luôn duy trì như vậy, tôi rất mong mỏi được tăng thời gian lấy thuốc lên 2-3 tháng để tiết kiệm chi phí và thời gian đi lại của người bệnh. Mỗi lần khám tôi phải đi từ 6h sáng, chờ đợi nhanh cũng mất nửa ngày mới xong, nếu hôm nào đông quá thì phải sang buổi chiều, rất mất thời gian công sức đi lại”, chị Việt chia sẻ.

Tương tự, bà Nguyễn Thu Huệ (70 tuổi, Hà Nội) được chẩn đoán suy tuyến thượng thận, điều trị ổn định 2 năm nay, bà cũng mong mỏi kéo dài thời gian đơn thuốc BHYT lên 3 tháng. “Nhà tôi ở xa, tháng nào lên bệnh viện con tôi cũng phải đưa đi, chờ đợi lấy khám, xét nghiệm xong lấy thuốc cũng mất cả buổi. Nếu được kéo dài thời gian phát thuốc 2-3 tháng để tiết kiệm thời gian phải đi lại nhiều lần thì tốt quá”.

Không chỉ 2 trường hợp trên, mà đại đa số người mắc bệnh mãn tính điều trị ổn định lâu dài đều “kêu trời” vì phải đi khám bệnh từ sáng sớm, chờ đợi cả nửa ngày chỉ để lấy đơn thuốc, vất vả nhất là những người cao tuổi, ở xa bệnh viện. Theo PGS.TS Hoàng Thanh Tuyền, Giám đốc Bệnh viện 19-8 (Bộ Công an), nếu bác sĩ đánh giá bệnh nhân điều trị đã ổn định thì kéo dài thời gian cấp thuốc lên 2-3 tháng rất thuận lợi cho người bệnh. Chẳng hạn, có người bệnh tiểu đường, hoặc tăng huyết áp đã điều trị ổn định lâu dài, không nhất thiết hàng tháng bắt người ta đến bệnh viện, rất phiền hà và gây quá tải cho cơ sở y tế.

Đánh giá sau 5 tháng triển khai thí điểm cấp thuốc trên 30 ngày tại Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn cho thấy, số lượng bệnh nhân được cấp thuốc có xu hướng tăng dần theo tháng. Tỷ lệ bệnh nhân phải quay lại khám trong vòng 50 ngày khi được cấp thuốc trên 30 ngày là khoảng 3%. Chính sách này đã góp phần giảm đáng kể tần suất đến bệnh viện của người bệnh, đặc biệt trong các khung giờ cao điểm như: 8h - 10h và 13h - 15h, qua đó cải thiện thuận lợi cho công tác chuyên môn tại các khoa khám bệnh.

“Việc kéo dài thời gian kê đơn đã giảm áp lực lên hệ thống tiếp đón, quầy đăng ký, khu vực khám và lĩnh thuốc. Chính sách này cũng góp phần đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến đăng ký khám, thanh toán BHYT, giảm thiểu tình trạng xếp hàng chờ đợi, đặc biệt có ý nghĩa đối với người cao tuổi hoặc người khó khăn trong việc đi lại”, TS Lương Đức Dũng, Trưởng Phòng Kế hoạch - Tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn đánh giá.

Theo đại diện Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết, Bộ Y tế đang sửa đổi, bổ sung Thông tư số 52/2017/TT-BYT và Thông tư mới dự kiến ban hành vào ngày 1/7 tới đây sẽ chính thức cho phép kê đơn ngoại trú tối đa 2-3 tháng với các bệnh mãn tính nằm trong danh mục được phê duyệt. Theo Thông tư 52/2017/TT-BYT, thời gian kê đơn tối đa chỉ 30 ngày, người bệnh dù đã điều trị ổn định vẫn phải tái khám hàng tháng chỉ để nhận thuốc. Nhiều người chỉ vì chính sách cho phép kê đơn ngắn ngày mà từ bỏ quyền lợi BHYT, chọn mua thuốc bên ngoài cho tiện, dẫn đến thiệt thòi lớn về chi phí điều trị.

Ông Vương Ánh Dương, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, việc kéo dài thời gian kê đơn thuốc cho bệnh nhân mãn tính đã điều trị ổn định là hoàn toàn khả thi. Trong thời gian dịch COVID-19, Bộ Y tế từng cho phép cấp thuốc 3 tháng/lần để hạn chế người bệnh phải đến viện, kết quả cho thấy tỷ lệ biến chứng hoặc phải điều chỉnh thuốc rất thấp, chỉ khoảng 3%. Danh mục các bệnh được xem xét cấp thuốc 3 tháng/lần không chỉ gồm các bệnh phổ biến như tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính hay rối loạn tâm thần, mà còn mở rộng đến khoảng 200 bệnh khác thuộc nhiều chuyên khoa. Trong đó, có các bệnh truyền nhiễm mãn tính như viêm gan B, HIV/AIDS, các bệnh về máu và miễn dịch như tan máu bẩm sinh, thiếu máu tan máu, suy tuỷ xương, các bệnh nội tiết như suy tuyến giáp, nhiễm độc giáp và nhiều bệnh lý thần kinh, thoái hoá như Alzheimer, Parkinson, sa sút trí tuệ.

Đặc biệt, một số bệnh phụ khoa ở tuổi vị thành niên như rong kinh, tuổi dậy thì cũng được đưa vào diện xem xét kéo dài thời gian cấp thuốc. Việc mở rộng danh mục này không chỉ giúp cho người bệnh điều trị thuận tiện hơn, mà còn góp phần giảm tải cho hệ thống y tế tuyến đầu, đồng thời nâng cao chất lượng quản lý bệnh mãn tính và bệnh hiếm trong cộng đồng.

Tuy nhiên, ông Vương Ánh Dương cho biết, không phải bệnh nhân nào nằm trong danh mục cũng sẽ được cấp mặc định 90 ngày thuốc. Các bác sĩ sẽ căn cứ vào tình trạng cụ thể của từng người bệnh, mức độ ổn định, khả năng tự theo dõi và tuân thủ điều trị để quyết định số ngày kê đơn phù hợp, có thể là 30, 60 hoặc 90 ngày. Thầy thuốc kê đơn phải chịu trách nhiệm về quyết định của mình, đồng thời hướng dẫn người bệnh nhận biết các dấu hiệu bất thường, các xử lý và thời điểm cần tài khám.

Để xây dựng danh mục bệnh hợp lý và an toàn, Bộ Y tế đã tham khảo hơn 20 bệnh viện tuyến cuối thuộc các chuyên khoa khác nhau, tổ chức thẩm định qua hội động chuyên môn và yêu cầu từng cơ sở y tế đề xuất tiêu chí cụ thể. Các yếu tố như chi phí tăng thêm, khả năng bảo quản thuốc tại nhà, nguy cơ bệnh biến chuyển hoặc phát sinh biến chứng đều được cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa vào danh mục cuối cùng.

Bảo hiểm xã hội Việt Nam nhiều lần đề xuất Bộ Y tế kéo dài thời gian cấp thuốc lên 2-3 tháng để giảm gánh nặng tài chính và thời gian cho người bệnh, đồng thời giảm áp lực quá tải tại các bệnh viện. Nhiều ý kiến cho rằng, việc tăng thời gian lấy thuốc BHYT thì bệnh viện sẽ bị giảm thu nhập từ tiền khám bệnh, hoặc chi phí thuốc BHYT có thể tăng nhẹ… Tuy nhiên, nhiều bệnh viện cho biết, điều này không ảnh hưởng đến doanh thu của bệnh viện. Cục Quản lý Khám, chữa bệnh sẽ phối hợp với Bảo hiểm xã hội Việt Nam có hướng dẫn cụ thể cho các địa phương khi Thông tư ban hành, đồng thời tổ chức tập huấn, triển khai đồng bộ tại các bệnh viện từ tháng 7 tới.